Hypertensieve crisis – de nieuwe richtlijn

Dr. Bert-Jan van den Born (Amsterdam UMC, locatie AMC, zie slides.) blikte vooruit op de nieuwe richtlijn over hypertensieve crisis; ook deze zijn nog niet gepubliceerd. Hij hoopt dat de indeling van hypertensieve crisis eenvoudiger wordt, naar aanleiding van een recent position statement dat hij met collega’s publiceerde.

Een hypertensieve crisis werd eerder gedefinieerd als iedere situatie waarin de BP acuut verlaagd moet worden om verergering van acute hypertensieve orgaanschade te voorkomen; een duidelijk hypertensief spoedgeval. Van hypertensieve urgentie wordt gesproken als het ontstaan van orgaanschade nog kan worden voorkomen.

Hypertensieve urgentie is meer een restcategorie dan een diagnose en leidt eigenlijk af van wat belangrijk is: het herkennen en zo snel mogelijk behandelen van een hypertensief spoedgeval. Alleen het hebben van een hypertensief spoedgeval heeft invloed op de prognose op korte termijn. Er is geen bewijs dat hypertensieve urgentie een andere aanpak behoeft dan ongereguleerde hypertensie. De term ‘hypertensieve crisis’ kan daarom uit de nieuwe richtlijn verdwijnen, om te focussen op de spoedgevallen.

Verdenking op hypertensief spoedgeval moet ontstaan bij SBP/DBP van >200/120 mmHg of een recent gedocumenteerde sterke stijging van de BP in combinatie met hoofdpijnklachten en/of visusstoornissen, of een sterk verhoogde BP (>180/110 mmHg) en acute neurologische symptomen of cardiale klachten. De nieuwe richtlijn zal waarschijnlijk een hiërachische beslisboom bevatten die weergeeft hoe te handelen op de eerste hulp.

Afhankelijk van het type hypertensief spoedgeval (aortadissectie, hartischemie, acuut longoedeem, herseninfarct of -bloeding of encefalopathie, of orgaanschade aan retina en nieren) moet de BP wel of niet snel worden verlaagd. Zo is er bij aortadissectie of aneurysmaruptuur wel consensus over dat de BP zo snel mogelijk naar SBP 100-120 mmHg moet, terwijl hierover bij een acuut hartinfarct geen consensus bestaat. Aan de hand van 3 S’en, namelijk Snelheid, Soort en Streefwaarde wordt de aanpak bepaald bij een hypertensief spoedgeval. Afsluitend zei Van den Born dat we af moeten van het idee dat hoge BP op zich bij asymptomatische patiënten niet veel zegt over acute problemen.

Bekijk de slides van dr. Van den Born