Cardiovasculaire Geneeskunde.nl

Vegetarische eetpatronen geassocieerd met lagere sterfte, inclusief CV mortaliteit

Literatuur - Orlich MJ, Singh PN, Sabaté J et al. - JAMA Intern Med 2013 ;():1-8


Vegetarian Dietary Patterns and Mortality in Adventist Health Study 2


Orlich MJ, Singh PN, Sabaté J et al.
JAMA Intern Med 2013 ;():1-8. doi:10.1001/jamainternmed.2013.6473.  Online first
 

Achtergrond

Verschillende studies hebben de relatie tussen dieetfactoren en mortaliteit onderzocht . Onder andere noten, fruit, ontbijtgranen, meervoudig onverzadigde vetzuren (PUFAs), ω-3PUFAs, groene salade, Mediterrane eetgewoonten en plantaardige diëten blijken gecorreleerd aan een verlaagde mortaliteit. Daarentegen zijn een hoge glycemische load, verwerkt of rood vlees, eieren, aardappelen en dierlijke koolhydraatarme diëten onder andere in verband gebracht met een hogere sterfte.
Vegetarische diëten zijn in verband gebracht met een verlaagd risico op diverse chronische ziekten, inclusief hypertensie [1,2], metabool syndroom [3], diabetes mellitus [4,5] en ischemische hartziekte (IHD)[6,7]. Dit zou kunnen leiden tot een lagere mortaliteit, maar er zijn gemengde resultaten beschikbaar ten aanzien van de relatie tussen vegetarische eetgewoonten en sterfte.
Deze studie had tot doel de mogelijke associatie tussen vegetarische eetgewoonten en een lagere mortaliteit te evalueren in de Adventist Health Study 2 (AHS-2), in een cohort van 73308 Zevende dag Adventisten [8]. Op grond van de gerapporteerde inname van dierlijke voedingsmiddelen, werden de deelnemers verdeeld onder veganisten (7.6%), lacto-ovo-vegetariërs (eieren/zuivel >1x/maand, ander vlees <1x/ma, 28.9%), pesco- vegetariërs (vis >1x/ma, ander vlees <1x/ma, 9.8%), semi- vegetariërs (niet-vis vlees >1x/ma en alle vleessoorten samen >1x/ma maar niet vaker dan 1x/wk, 5.5%), en niet-vegetariërs (niet-vis vlees >1x/ma en alle vleessoorten samen >1x/wk, 48.2%). De gemiddelde follow-up tijd was 5.79 (SD: 1.31) jaar, waarin 2570 mensen stierven (6.05 sterftes per 1000 persoonsjaren).
 

Belangrijkste resultaten

  • Bij aanvang van de studie waren de vegetarische groepen gemiddeld ouder, hoger opgeleid, vaker getrouwd, dronken ze minder alcohol, rookten ze minder en waren ze actiever en slanker.
  • Veganisten (5.4, 95%CI: 4.62-6.17, P=0.009), lacto-ovo-vegetariërs (5.61, 95%CI: 5.21-6.01, P=0.01) en pesco-vegetariërs (5.33, 95%CI: 4.61-6.05. P=0.04) hadden een lagere mortaliteit dan niet-vegetariërs (6.61, 95%CI: 6.21-5.03), terwijl de mortaliteit van semi-vegetariërs (6.16, 95%CI: 6.21-7.03, P=0.30) niet significant verschilde van niet- vegetariërs.
  • Over het algemeen lieten alle vegetarische diëten samen een lager risico op sterfte zien dan niet- vegetariërs (HR: 0.88, 95%CI: 0.80-0.97). Het effect was sterker in mannen (HR: 0.82, 95%CI: 0.72-0.94) dan in vrouwen (HR: 0.93, 95%CI: 0.82-1.05).
  • Vegetarische mannen hadden een lager risico op cardiovasculaire ziekte (CVD) (HR: 0.71, 95%CI: 0.57-0.90) en IHD mortaliteit (HR:0.71, 95%CI: 0.51-1.00). Dit gold niet voor vrouwen.
  • Pesco-vegetariërs hadden een verlaagd risico op sterfte door alle oorzaken, IHD en andere mortaliteit (niet-CVD, niet-kanker), in vergelijking tot niet-vegetariërs. Mannelijke pesco-vegetariërs liepen minder risico op sterfte door alle oorzaken, CVD-mortaliteit et andere mortaliteit, terwijl dit voor vrouwen alleen voor IHD het geval was.
    Lacto-ovo-vegetariërs hadden een significant lager effect op sterfte door alle oorzaken, en mannen specifiek voor CVD mortaliteit.
    Veganisten hadden een lager risico op andere mortaliteit en mannelijke veganisten op sterfte door alle oorzaken, IHD en CVD mortaliteit.
  • Binnen de ‘andere mortaliteit’-categorie, hadden vegetariërs een gereduceerd risico op niergerelateerde sterfte (HR: 0.48, 95%CI: 0.28-0.82) en mortaliteit door endocriene oorzaken (HR: 0.61, 95%CI: 0.40-0.92). Nierfalen en diabetes mellitus kwamen vaak voor in deze groep.
  • Toevoegen van BMI aan het model in een sensitiviteitsanalyse beïnvloedde de bevindingen maar matig.
 

Conclusie

Over het algemeen waren vegetarische eetpatronen geassocieerd met een lagere mortaliteit dan niet-vegetarische diëten. Sommige associaties lieten een specifiek voordeel ten aanzien van cardiovasculaire mortaliteit zien. Effecten waren doorgaans sterker bij mannen dan bij vrouwen.
 

Redactioneel commentaar [9]

Deze studie onderschrijft de aanwijzingen dat vegetarische diëten geassocieerd zijn met betere gezondheidsuitkomsten. Een observationele studie kan echter nooit, hoe goed uitgevoerd ook, oorzaak-en-gevolg effecten aantonen. Een andere beperking van deze studie is de grote variatie aan diëten die geconsumeerd wordt door degenen die zichzelf vegetariër noemen. Bovendien is er geen informatie beschikbaar over de algemene kwaliteit en kwantiteit van het dieet. Naast of zelfs sterker dan het bereiken van gunstige gezondheidsuitkomsten, kunnen religieuze, ethische of milieuredenen een motivatie vormen om vleesconsumptie te beperken. Deze factoren moeten allemaal overwogen worden wanneer dieetadvies wordt gegeven. Voor de meeste patiënten is de primaire voedingsdoelstelling echter om het aantal calorieën te beperken en gewichtstoename te voorkomen. Het is daarom mogelijk belangrijker om patiënten te helpen bij het volgen van meer algemene voedingsadviezen die geassocieerd zijn met gezondheid, dan te focussen op het wel of niet consumeren van gematigde hoeveelheden zuivel, eieren of zelfs vlees.
 

Referenties

1.Pettersen BJ, Anousheh R, Fan J et al. Vegetarian diets and blood pressure among white subjects: results from the AdventistHealth Study-2 (AHS-2). Public Health Nutr. 2012;15(10):1909-1916.
2. Appleby PN, Davey GK, Key TJ. Hypertension and blood pressure among meat eaters, fish eaters, vegetarians and vegans in EPIC-Oxford. Public Health Nutr.2002;5(5):645-654.
3. Rizzo NS, Sabate´ J, Jaceldo-Siegl K, Fraser GE. Vegetarian dietary patterns are associated with a lower risk of metabolic syndrome: the Adventist Health Study 2. Diabetes Care. 2011;34(5):1225-1227.
4. Tonstad S, Butler TL, Yan R, Fraser GE. Type of vegetarian diet, body weight,and prevalence of type 2 diabetes. Diabetes Care. 2009;32(5):791-796.
5. Tonstad S, Stewart K, Oda K, et al. Vegetarian diets and incidence of diabetes in the Adventist Health Study-2. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2013;23(4):292-299.
6. Fraser GE. Associations between diet and cancer, ischemic heart disease, and all-cause mortality in non-Hispanic white California Seventh-day Adventists. Am J Clin Nutr. 1999;70(3)(suppl):532S-538S.26.
7. Fraser GE. Diet and the risk of coronary heart disease. In: Fraser GE, ed. Diet, Life Expectancy, and Chronic Disease. New York, NY: Oxford University Press; 2003:59-84.
8. Butler TL, Fraser GE, Beeson WL, et al. Cohort profile: the Adventist Health Study-2 (AHS-2). Int J Epidemiol. 2008;37(2):260-265.
9. Baron RB. Should we all be vegetarians? JAMA Intern Med. 2013;():1-2. doi:10.1001/jamainternmed.2013.6972.
 

Vind dit artikel online

Deel deze pagina met collega's en vrienden: