Dit is een bijdrage van Monique ten Haaf en dr. Yolande Appelman (beiden VUmc, Amsterdam)

Tijdens het ACC congres in Chicago (zondag 3 april) zullen de genderspecifieke onderzoeksresultaten van de PROMISE trial worden gepresenteerd. In deze grote gerandomiseerde multicenter studie werd de effectiviteit van twee diagnostische strategieën bij ruim 10.000 patiënten (> 5.200 vrouwen) met blanco cardiale voorgeschiedenis en een verdenking op stabiele coronaire hartziekte geëvalueerd. Patiënten werden gerandomiseerd naar evaluatie middels non-invasieve 3D imaging middels CT scan, of naar functionele evaluatie middels een inspanningstest, stress echocardiografie of nucleaire stress test. In de genderspecifieke analyses werden de patiëntkarakteristieken, symptomen, evaluatie en testresultaten vergeleken tussen mannen en vrouwen.
 
De belangrijkste bevinding is dat pijn op de borst en kortademigheid voor zowel mannen als vrouwen de belangrijkste symptomen bij een verdenking op stabiele coronaire hartziekte waren. De omschrijving van de pijn op de borst bleek wel verschillend; mannen omschreven de pijn als brandend en stekend, vrouwen als drukkend of knijpend. Een klein deel van de vrouwen rapporteerde atypische klachten als belangrijkste symptoom. Dit is in tegenstelling met eerdere (meestal oude of ACS) studies, die laten zien dat vrouwen zich minder vaak presenteren met klassieke symptomen zoals pijn op de borst en vaker met atypische klachten die niet direct worden herkend als hartklachten, zoals rugpijn, buikpijn en moeheid.
 
Vrouwen waren gemiddeld 3 jaar ouder, waren minder vaak blank, rookten minder en hadden minder overgewicht en hadden vaker klassieke risicofactoren zoals hypertensie en hypercholesterolemie. De prevalentie van diabetes mellitus was gelijk tussen mannen en vrouwen. Niet-traditionele risicofactoren zoals inactiviteit en depressie bleken significant vaker van toepassing bij vrouwen. Ondanks de typische klachten en het risicoprofiel, werden vrouwen zowel door hun behandelend arts als door objectieve risicoscores (o.a. Framingham risico score) vaker ingeschat als een lager risico patiënt. Vrouwen werden vaker verwezen voor stress echocardiografie of nucleaire stress test. Zij bleken minder vaak een positieve uitslag te hebben dan mannen (9.7 vs. 15.1%).
 
Deze studie heeft betrekking op een van de grootste cohorten patiënten (waaronder vrouwen) met stabiele angina pectoris en laat zoals in voorgaande studies een hoger risicoprofiel zien in vrouwen. Ondanks dit hogere risicoprofiel en bovendien gelijke symptomatologie hebben vrouwen een lagere pre-test probability en minder vaak een positieve test uitslag. Dit is in lijn met angiografische bevindingen uit diverse studies, waarin vrouwen minder uitgebreid en minder ernstig obstructief coronairlijden blijken te hebben. Feit blijft dat een grote groep vrouwen zich met klachten en risicofactoren presenteert bij de dokter. Nieuwe studies naar de rol van niet-traditionele risicofactoren, maar ook van de microvasculatuur, zijn nodig voor een betere diagnostiek en behandeling in deze patiënten. Helaas is er in deze studie nog niet gekeken naar harde eindpunten zoals ACS of dood, dit zal in een vervolgstudie worden geanalyseerd.
 

Bron:

Persbericht ACC 2016, 23 maart 2016


3 minuten educatie • 4-4-2016, ACC 2016, Chicago, Dr. Janneke Wittekoek, cardioloog, Utrecht

PROMISE: genderspecifieke onderzoeksresultaten

ACC 2016 Dr. Janneke Wittekoek (Utrecht) zag de de PROMISE waarin genderspecifieke onderzoeksresultaten werden gepresenteerd. Nodig is meer inzicht in de rol van microcirculatie.