Sociaal isolement geassocieerd met HVZ en vroegtijdige sterfte bij CNS

In een prospectieve cohortstudie was sociaal isolement geassocieerd met een versneld optreden van HVZ en een kortere overlevingsduur bij CNS-patiënten, vergeleken met gering isolement.

Deze samenvatting is gebaseerd op de publicatie van Zeng X, Jiang Y, Liu Z, et al. - Social Isolation Is Associated With the Acceleration of Death and Incident Cardiovascular Disease in Adults With Chronic Kidney Disease. J Am Heart Assoc. 2025 Jun 3;14(11):e038951. doi: 10.1161/JAHA.124.038951.

Introductie en methoden

Achtergrond

Een eerdere studie heeft laten zien dat sociaal isolement geassocieerd is met een snelle achteruitgang van de nierfunctie en het optreden van CNS [1]. Het effect van sociaal isolement op nadelige uitkomsten, zoals HVZ en sterfte, bij patiënten met CNS is echter onbekend.

Doel van de studie

De auteurs onderzochten de associatie van sociaal isolement met HVZ en mortaliteit en verkenden de mogelijke modererende factoren en de mogelijke mechanismen die sociaal isolement verbinden met mortaliteit bij CNS-patiënten.

Methoden

In een prospectieve cohortstudie werden de gegevens op individueel deelnemersniveau van 13.090 CNS-patiënten in de leeftijd van 40-69 jaar met een eGFR-baselinemeting verzameld uit de UK Biobank voor de periode 2006-2010. Gezondheidsuitkomsten werden verkregen door koppeling met ziekenhuispatiëntendossiers en met gegevens uit het overlijdensregister. Patiënten met coronairlijden of beroerte werden uitgesloten van deelname. De mediane follow-upduur was 12,6 jaar.

Om een minimaal voldoende aantal confounders te identificeren, construeerden de auteurs een gerichte acyclische grafiek (directed acyclic graph) met behulp van de Bayesiaanse-netwerkbenadering. Om mogelijke mechanismen die sociaal isolement koppelen aan totale sterfte te verkennen, werd een omgekeerde oddsratio-gewogen bemiddelingsanalyse uitgevoerd.

Uitkomstmaten

De primaire uitkomstmaten waren totale sterfte en nieuw gediagnosticeerde HVZ. De secundaire uitkomstmaten waren oorzaakspecifieke sterfte, incident coronairlijden en incidente beroerte.

Belangrijkste resultaten

Associatie van sociaal isolement met HVZ en mortaliteit

• In een accelerated failure time-analyse was het hoogste niveau van (zelfgerapporteerd) sociaal isolement geassocieerd met een versnelde sterfte door alle oorzaken vergeleken met het laagste niveau van isolement (referentie; gecorrigeerde tijdratio: 0,74; 95%BI: 0,68-0,81; P<0,001). Hetzelfde gold voor matig isolement (gecorrigeerde tijdratio: 0,86; 95%BI: 0,81-0,92; P<0,001).
• In een beperkte gemiddelde overlevingstijdanalyse (restricted mean survival time analysis) werd een afname van de overlevingsduur van 71,6 dagen (95%BI: 34,2-109,0; P<0,001) binnen een tijdsbestek van 10 jaar waargenomen bij patiënten die het meest geïsoleerd waren vergeleken met degenen die het minst geïsoleerd waren, terwijl deelnemers met matig isolement een afname van hun overlevingsduur zagen van 49,1 dagen (95%BI: 25,6-72,7; P<0,001) binnen 10 jaar in vergelijking met de referentiegroep.
• Wat betreft het optreden van HVZ was er een marginale associatie met ernstig isolement (gecorrigeerde tijdratio: 0,84; 95%BI: 0,76-0,93; P=0,001) en met matig isolement (gecorrigeerde tijdratio: 0,91; 95%BI: 0,85-0,98; P=0,015), ten opzichte van de referentie.
• Ernstig isolement was geassocieerd met incidente beroerte vergeleken met gering isolement (gecorrigeerde tijdratio: 0,80; 95%BI: 0,71-0,91; P<0,001), maar niet met incident coronairlijden (gecorrigeerde tijdratio: 0,88; 95%BI: 0,77-1,00; P=0,05).
• Vergeleken met gering isolement was ernstig isolement geassocieerd met een afname van de HVZ-vrije tijd van 74,5 dagen (95%BI: 30,7-118,3; P<0,001) en matig isolement met een afname van de HVZ-vrije tijd van 53,5 dagen (95%BI: 25,6-81,3; P<0,001) binnen 10 jaar.

Verbindende mechanismen tussen sociaal isolement en mortaliteit

• In een omgekeerde oddsratio-gewogen bemiddelingsanalyse medieerden HVZ 16,0% (95%BI: 3,1-33,6%; P=0,013) van het totale effect van sociaal isolement op totale sterfte, terwijl sarcopenie 12,3% (95%BI: 3,7-24,7%; P=0,007) medieerde.

Conclusie

In deze prospectieve cohortstudie, waarvoor gebruik werd gemaakt van UK Biobank-gegevens, was sociaal isolement geassocieerd met een versneld optreden van HVZ, met name beroerte, en een kortere overlevingsduur bij CNS-patiënten, vergeleken met gering isolement. HVZ en sarcopenie werden geïdentificeerd als mogelijke mechanismen die sociaal isolement koppelen aan een verhoogd sterfterisico. De auteurs geven het volgende advies: “Beoordeling van sociale steun tijdens routinematige evaluaties en interventies gericht op vermindering van sociaal isolement kunnen worden overwogen als onderdeel van uitgebreide CNS-zorg om deze ernstige complicaties uit te stellen of te voorkomen.”

Vind dit artikel online op J Am Heart Assoc.

Referentie

1. Zhou W, Li Y, Ning Y, Gong S, Song N, Zhu B, Wang J, Zhao S, Shi Y, Ding X. Social isolation is associated with rapid kidney function decline and the development of chronic kidney diseases in middle-aged and elderly adults: findings from the China health and retirement longitudinal study (CHARLS). Front Med (Lausanne). 2021;8:782624. doi: 10.3389/fmed.2021.782624