Associations of Stressful Life Events and Social Strain With Incident Cardiovascular Disease in the Women's Health Initiative

 
Kershaw KN, Brenes GA, Charles LE, et al.
J Am Heart Assoc. 2014 Jun 27;3(3)
 

Achtergrond

Epidemiologische studies hebben gemengde resultaten opgeleverd ten aanzien van het verband tussen chronische psychosociale stress en het risico op cardiovasculaire aandoeningen (CVD). Bevindingen suggereren dat stress een significante voorspeller van beroerte is [1-3], mogelijk alleen ischaemisch, maar niet haemorrhagische, beroerte [3]. Resultaten over het effect van stress op coronaire hartziekte (CHD) zijn minder consistent. Verschillen tussen gebruikte definities of gebruik van verschillende maten voor stress kunnen dit mogelijk verklaren, en het is bovendien gesuggereerd dat mensen die meer stress rapporteren, mogelijk ook meer symptomen rapporteren, wat een vertekend beeld oplevert.
In deze studie werden gegevens van de Women’s Health Initiative (WHI) observationele studie gebruikt, om de associaties te onderzoeken tussen baseline stressvolle levensgebeurtenissen (SLE) en sociale spanning en incident CHD en beroerte, gedurende 16 jaar follow-up, onafhankelijk van sociodemografische eigenschappen. Dit is een multi-etnisch cohort van postmenopausale vrouwen.
Via een vragenlijst werden vrouwen gevraagd naar het optreden van 11 stressvolle gebeurtenissen in het afgelopen jaar, en in welke mate deze hen van streek hadden gebracht, op een schaal van 1 (niet van streek) tot 3 (erg van streek), hetgeen resulteerde in een SLE score tussen 0 en 33 (bij benadering verdeeld in kwartielen: laag: 0, medium-laag: 1-2, medium-hoog: 3-4 en hoog: >5 op basis van de antwoorden). Sociale spanning werd geëvalueerd met vier items afkomstig van een eerder gevalideerde maat voor negatieve aspecten van sociale relaties [4]. Een totale sociale stressscore kon variëren van 4 tot 20, welke bij benadering werd verdeeld in tertielen (laag: 4, medium: 5-6, hoog: >7).
 

Belangrijkste resultaten

• Leeftijdgecorrigeerde incidenties (per 10.000 persoonsjaren) waren het hoogst voor vrouwen in de hoogste SLE categorie (34.7, 95%CI: 32.3-37.4) en het laagst voor diegenen in de laagste categorie (28.6, 95%CI: 26.3-31.0). Incidente beroerterates varieerden van 28.7 (95%CI: 26.5-31.2) in de hoogste categorie, tot 24.0 (95%CI: 21.9-26.3) in de laagste. Similar ranges of incidence rates were seen across social strain categories.
• In analyses die corrigeerden voor leeftijd, ras/etniciteit, opleiding, inkomen, burgerlijke staat en  depressieve symptomen, waren hogere SLE en sociale stressscores significant geassocieerd met een hogere incidentie van CHD (P(trend)=0.01 voor beide). Vrouwen in de hoge (HR: 1.12, 95%CI: 1.01-1.25) en medium-hoge (HR: 1.11, 95%CI: 0.99-1.23) hadden een hoger aangepast risico op incidente CHD ten opzichte van vrouwen in de lage SLE categorie. Vergelijkbare bevindingen werden gezien voor sociale stresscategorieën.
• De relaties tussen elk van de stressoren en incidente CHD waren onafhankelijk van de andere stressor. De associaties warden afgezwakt met verdere aanpassing voor alcoholgebruik, roken, hypertensie, hoog cholesterol, diabetes, abdominale obesitas, fysieke activiteit en  en dieet, en er werden geen statistisch significante trends gezien.
• Vrouwen in de hogere SLE categorieën hadden een hoger risico op incidente beroerte (HRs varieerden van 1.12 tot 1.14, P(trend)=0.04) ten opzichte van vrouwen in de lage stresscategorie, net als vrouwen in de hoogste sociale stresscategorie (HR: 1.10, 95%CI: 1.00-1.21). De medium-stresscategorieën hadden geen hogere incidente beroerterate dan diegenen in de lage stresscategorie.
• Tailleomtrek en diabetes werden de sterkste, onafhankelijke, moderatoren van de associaties tussen stress en CHD.
• Hoog vs. lage SLE waren in vergelijkbare mate geassocieerd met een hoger risico op haemorrhagische en ischaemische beroerte, terwijl hogere sociale stress alleen geassocieerd was met hogere incidente ischaemische beroerte.

Download Kershaw JAHA 2014 CVGK-.pptx

Conclusie

Deze studie toont aan dat zowel stressvolle gebeurtenissen en sociale spanningen gedurende een periode van een jaar, zijn geassocieerd met hogere incidente CHD en beroerte, onafhankelijk van sociodemografische eigenschappen en depressieve symptomen. De associaties konden worden verkaard door hypothetische mediatoren, namelijk biologische en gedragsfactoren, met het sterkste effect voor tailleomtrek en diabetes. Deze bevinden kunnen helpen bij het ontwikkelen van meer gerichte strategieën voor stressmanagement en een lagere CVD risico bij vrouwen.
 
Klik door naar dit artikel op Pubmed
 

Referenties

1. Jood K, Redfors P, Rosengren A, et al. Self-perceived psychological stress and ischemic stroke: a case-control study. BMC Med. 2009;7:53.
2. Kornerup H, Osler M, Boysen G, et al. Major life events increase the risk of stroke but not of myocardial infarction: results from the Copenhagen City Heart Study. Eur J Cardiovasc Prev Rehabil.
2010;17:113–118.
3. O’Donnell MJ, Xavier D, Liu L, et al; Investigators I. Risk factors for ischaemic and intracerebral haemorrhagic stroke in 22 countries (the INTERSTROKE study): a case–control study. Lancet. 2010;376:112–123
4. Antonucci TA, Kahn RC, Akiyama H. Psychosocial factors and the response to cancer symptoms. In: Yanick R, Yaes JW, eds. Cancer in the Elderly: Approaches to Early Detection and Treatment. New York, NY: Springer Publishing Company; 1989:40–52.