Prevalence, Vascular Distribution and Multi-territorial Extent of Subclinical Atherosclerosis in a Middle-Aged Cohort: The PESA (Progression of Early Subclinical Atherosclerosis) Study

 
Fernández-Friera L, Peñalvo JL, Fernández-Ortiz A et al.,
Circulation. April 16, 2015. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.114.014310
 

Achtergrond

Het natuurlijk beloop van atherosclerose omvat een subklinische fase. Momenteel zijn risico stratificatiescores gebaseerd op identificeerbare risicofactoren en niveaus van biochemische markers, maar in laagrisico groepen worden de beperkingen van conventionele risico-inschatting erkend [1,2].
Niet-invasieve beeldvormingstechnieken, inclusief vasculaire ultrasound, computed tomografie (CT) en MRI, maken het mogelijk om atherosclerose in asymptomatische populaties te evalueren. Inderdaad is de aanwezigheid van subklinische carotis atherosclerose en coronaire arteriecalcificatie (CAC) in verband gebracht met klinische uitkomsten in de MESA studie [3-5] en de US High Risk Plaque Study [6].
De meeste beeldvormingsstudies evalueerden individuele vasculaire gebieden, hoewel een ‘multi-territory’ analyse waarschijnlijk een completer beeld geeft van de last van deze systemische aandoening. De prospectieve PESA (Progression of Early Subclinical Atherosclerosis) studie evalueerde atherosclerose in de carotis, aorta-, coronaire en ilio-femorale gebieden, middels non-invasieve beeldvormingstechnieken in asymptomatische individuen van middelbare leeftijd, zonder bestaande CV aandoeningen [7]. Dit artikel presenteert de prevalentie, vasculaire distributie en mate van subklinische atherosclerose (aanwezigheid van plaque of CACs>1) in relatief jonge volwassenen (n=4002, gemiddelde leeftijd: 45.8 jaar) en de relatie van deze eigenschappen tot CV risico-algoritmes.
 

Belangrijkste bevindingen

• De prevalentie van subklinische atherosclerose was 63%. Plaques werden gedetecteerd met ultrasound in 60% van de individuen, van wie 31% plaques hadden in de carotiden, 25% in de aorta en 44% in de ilio-femorale arteriën. 18% van de deelnemers had CAC (CACS 1-99: 14%, 100-399: 3% en >400: 0.7%).
• Mannen hadden vaker (71%) subklinische atherosclerose dan vrouwen (48%). Prevalentie van atherosclerose steeg met de leeftijd in beide seksen en in alle vasculaire gebieden.
• Aanwezigheid van ilio-femorale ziekte was sterker gecorreleerd met aortaziekte (HR: 4.85, 95%CI: 4.09-5.75, P<0.001) en CAC (HR: 3.16, 95%CI: 2.60-3.94, P<0.001) dan met carotis ziekte (HR: 2.13, 95%CI: 1.84-2.64, P<0.001).
• 21% van de patiënten liet focale ziekte zien, 28% intermediair en 13% gegeneraliseerde ziekte. Gegeneraliseerde ziekte kwam vaker voor in mannen dan in vrouwen, en nam toe met leeftijd, en met aanwezigheid van obesitas en traditionele risicofactoren.
• De mate van subklinische atherosclerose in mannen van 40-44 jaar was vergelijkbaar aan de mate in vrouwen die 5-10 jaar ouder waren.
• In het PESA cohort, was de gemiddelde Framingham Heart Study (FHS) 10-jaars risicoscore 6%, met 85% van de deelnemers met een lag risico, 14% met matig risico en 1% met hoog risico. Volgens het Europese SCORE model, had 85% een lag risico en 15% een matig-hoog risico.
  Onder deelnemers met een laag 10-jaars FHS risk, had 58% subklinische atherosclerose, van wie 36% intermediair of gegeneraliseerde ziekte had. 95% van de FHS hoog-risico individuen had atherosclerose (86% intermediair of gegeneraliseerd). Vergelijkbare aantallen werden gezien voor SCORE.
  Wanneer het 10-jaars ASCVD risk algoritme werd gebruikt, werdsubklinische atherosclerose gezien in 57% van de mensen in de <5% groep, ten opzichte van 80% in de 5-7.5% en 92% in de >7.5% groep.

Conclusie

Deze studie in het PESA cohort laat zien dat subklinische atherosclerose veel voorkomt in asymptomatische individuen van middelbare leeftijd, en dat het ilio-femorale gebied het vaakst aangedaan is bij vroege stadia van atherosclerose. De meeste individuen die worden beschouwd als hoog risico lopend op basis van traditionele risicoscores hebben inderdaad subklinische atherosclerose, maar atherosclerose wordt ook gezien in bijna 60% van de deelnemers die geclassificeerd worden als laag-risico volgens de risicoscores. Doorlopende PESA follow-up maakt het mogelijk om de associaties tussen subklinische ziekte en opvolgende CV events te onderzoeken.
 
Vind dit artikel online bij Circulation
 

Referenties

1. Sibley C, Blumenthal RS, Merz CN, et al. Limitations of current cardiovascular disease
risk assessment strategies in women. J Womens Health (Larchmt). 2006;15:54-56.
2. Berry JD, Liu K, Folsom AR, et al. Prevalence and progression of subclinical atherosclerosis in younger adults with low short-term but high lifetime estimated risk for cardiovascular disease: the coronary artery risk development in young adults study and multi-ethnic study of atherosclerosis.
Circulation. 2009;119:382-389.
3. Martin SS, Blaha MJ, Blankstein R, et al. Dyslipidemia, coronary artery calcium, and incident atherosclerotic cardiovascular disease: implications for statin therapy from the multi-ethnic study of atherosclerosis. Circulation. 2014;129:77-86.
4. Zavodni AE, Wasserman BA, McClelland RL, et al. Carotid artery plaque morphology and composition in relation to incident cardiovascular events: the Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis (MESA). Radiology. 2014;271:381-389.
5. Gibson AO, Blaha MJ, Arnan MK, et al. Coronary Artery Calcium and Incident Cerebrovascular Events in an Asymptomatic Cohort: The MESA Study. JACC Cardiovasc Imaging. 2014;7:1108-1115.
6. Baber U, Mehran R, Sartori S, et al. Prevalence, Impact and Predictive Value of Detecting Subclinical Coronary and Carotid Atherosclerosis In Asymptomatic Adults: the BioImage Study. J Am Coll Cardiol. 2015;65:1065-1074.
7. Fernandez-Ortiz A, Jimenez-Borreguero LJ, Penalvo JL, et al. The Progression and Early detection of Subclinical Atherosclerosis (PESA) study: rationale and design. Am Heart J. 2013;166:990-998.