Adverse reactions to dietary supplements containing red yeast rice: assessment of cases from the Italian surveillance system

 
Mazzanti G, Moro PA, Raschi E et al.,
British Journal of Clinical Pharmacology. First published: 19 January 2017. DOI: 10.1111/bcp.13171
 

Achtergrond

Als gevolg van de regulatoire status van dieetsupplementen, die claims van therapeutische eigenschappen verbieden, worden ze in de markt gezet als zelfmedicatie die worden gepromoot als ter bevordering en behoud van algehele gezondheid. Hun ‘natuurlijke’ bestanddelen lijken een perceptie van veiligheid op te roepen bij het algemene publiek, en het risicoprofiel wordt te weinig geëvalueerd. Een survey deed echter vermoeden dat 23000 bezoeken aan de spoedeisende hulp per jaar gerelateerd waren aan gebruik van dieetsupplementen [1]. Andere artikelen over bijwerkingen (ARs) bij dieetsupplementen en casusbesprekingen suggereren ook dat ze niet automatisch veilig zijn [2-5].
Rode gist rijst (RGR), ook bekend als ‘rode Koji’ of ‘Hongqu’ en oorspronkelijk gebruikt in Traditionele Chinese geneeskunde, wordt nu ook als dieetsupplement gebruikt in Westerse landen. Tijdens fermentatie van gestoomde rijst met een voedselschimmel (Monascus purpureus) worden monacolines geproduceerd. Als volksmedicijn wordt het gezien als middel om de vertering en bloedcirculatie te verbeteren [6].
Monacolines zijn een familie van natuurlijk voorkomende stoffen die hydroxymethylglutaryl-coenzym A reductase remmen, de snelheidsbeperkende stop in cholesterolsynthese. De meest voorkomende vorm aanwezig in RGR is monacoline K, ook bekend als mevinoline, dat chemisch identiek is aan lovastatine. Inderdaad zijn lipideverlagende effecten van RGR beschreven in mensen, maar met name in vergelijking met placebo in patiënten intolerant voor statines [7-11]. Van een dosis RGR met ongeveer 5-7 mg monacoline K wordt gedacht dat het dezelfde LDL-verlagende activiteit heeft als 20-40 mg pure lovastatine, mogelijk door de aanwezigheid van andere actieve monacolines of door een hogere biobeschikbaarheid wanneer het als RGR wordt ingenomen [10,12,13].
Het veiligheidsprofiel van RGR is onduidelijk, maar verdenkingen op ARs zoals myopathie en leverschade na RGR consumptie zijn gerapporteerd. Deze studie beoogde deze ARs in reactie op RGR-producten te analyseren, waarvan spontane meldingen zijn verzameld in het Italian Surveillance System of Natural Health Products, tussen april 2002 en september 2015. Een multidisciplinair wetenschappelijk expert panel werd aangesteld voor de evaluatie van causaliteit in de meldingen, op basis van de WHO Guidelines on Safety Monitoring of Herbal Medicines in Pharmacovigilance Systems [14].
 

Belangrijkste resultaten

• Van de 1261 meldingen in de geanalyseerde periode, betroffen 52 (4.1%) personen 55 verdenkingen op ARs door dieetsupplementen met RGR, in 37 vrouwer en 14 mannen, in de leeftijd van 35 tot 85. De meest gebruikte producten waren Armolipid plus (55%), en Colestat (10%), die beide ook andere componenten bevatten naast RGR.
• Gebruik van RGR formuleringen was in alle gevallen voor hypercholesterolemie. Totale dagelijkse dosering van monacoline K was 3 mg in alle meldingen, op vier na.
• 14 gevallen (27%) hadden een ernstige reactie, waarvan 13 hospitalisatie behoefden (ernstige leverreacties in 6 van de 10 casus).
• 20 reacties (36%) betroffen ‘musculoskeletale en bindweefselproblemen’, volgens de MEdDRA terminologie, gevolgd door 12 ‘gastro-intestinale stoornis’ (22%), 10 ‘hepatobiliaire stoornis’ (18%), en 9 ‘huid en subcutane weefselafwijkingen’ (16%).
• Causaliteit-inschatting leverde een ‘zeker’ geval, 31 waarschijnlijke reacties (56%), 18 mogelijke (34%), 3 onwaarschijnlijke en 2 niet te beoordelen reacties.
• In de WHO-Vigibase, van de 75 meldingen over dieetsupplementen met RGR als actief bestanddeel, rapporteerden 22 myalgie, 7 spierspasme, 7 pijn op de borst, en 7 medicijninteracties, en rhabdomyolyse en pijn in de ledematen en duizeligheid werden elk gemeld in 5 personen.

Gerapporteerde casus worden in meer detail besproken in het artikel.
 

Conclusie

Deze observaties roepen de hypothese op dat het veiligheidsprofiel van RGR vergelijkbaar is met synthetische statines, aangezien myopathieën, huidreacties, gastro-intestinale en leverreacties optraden als mogelijke veiligheidssignalen. Artsen zouden zich bewust moeten zijn van het feit dat monacoline K in RGR identiek is aan lovastatine. Daarom zou het vroeg monitoren van leverfunctie en tekenen van spierschade moeten worden overwogen, en zelf-medicatie met RGR moet worden afgeraden, met name in diegenen die eerder bijwerkingen hebben gehad in reactie op statines.
 
Vind dit artikel online op het Br J Clin Pharmacol
 

Referenties

1. Geller AI, Shehab N, Weidle NJ, et al. Emergency department visits for adverse events related to dietary supplements. N Engl J Med 2015; 373: 1531–40.
2. Menniti-Ippolito F, Mazzanti G, Santuccio C, al. Surveillance of suspected adverse reactions to natural health products in Italy. Pharmacoepidemiol Drug Saf2008; 17: 626–35.
3. Lee JY, Jun SA, Hong SS, et al. Systematic review of adverse effects from herbal drugs reported in randomized controlled trials. Phytother Res 2016; 30: 1412–9.
4. Brown AC. Liver toxicity related to herbs and dietary supplements: Online table of case reports. Part 3 of 6. Food Chem Toxicol 2016. doi:10.1016/j.fct.2016.07.001.
5. Di Lorenzo C, Ceschi A, Kupferschmidt H, et al. Adverse effects of plant food supplements and botanical preparations: a systematic review with critical evaluation of causality. Br J Clin Pharmacol 2015; 79: 578–92.
6. Ma J, Li Y, Ye Q, et al. Constituents of red yeast rice, a traditional Chinese food and medicine. J Agric Food Chem 2000; 48: 5220–5.
7. Becker DJ, Gordon RY, Halbert SC, et al. Red yeast rice for dyslipidemia in statin-intolerant patients: a randomized trial. Ann Intern Med 2009; 150: 830–9.
8. Venero CV, Venero JV, Wortham DC, et al. Lipidlowering efficacy of red yeast rice in a population intolerant to statins. Am J Cardiol 2010; 105: 664–6.
9. Moriarty PM, Roth EM, Karns A, et al. Effects of Xuezhikang in patients with dyslipidemia: a multicenter, randomized, placebo-controlled study. J Clin Lipidol 2014; 8: 568–75.
10. Heber D, Yip I, Ashley JM, et al. Cholesterol-lowering effects of a proprietary Chinese red-yeastrice dietary supplement. Am J Clin Nutr 1999; 69: 231–6.
11. Gonnelli S, Caffarelli C, Stolakis K, et al. Ef cacy and tolerability of a nutraceutical combination (red yeast rice, policosanols, and berberine) in patients with low-moderate risk hypercholesterolemia: a double-blind, placebo-controlled study. Curr Ther Res Clin Exp 2014; 77: 1–6.
12. Gordon RY, Becker DJ. The role of red yeast rice for the physician. Curr Atheroscler Rep 2011; 13: 73–80.
13. Burke FM. Red yeast rice for the treatment of dyslipidemia. Curr Atheroscler Rep 2015; 17: 495.
14. Teschke R, Frenzel C, Glass X, et al. Herbal hepatotoxicity: a critical review. Br J Clin Pharmacol 2013; 75: 630–6.