Lage dosis NOAC plus aspirine verbetert uitkomsten bij stabiele CV ziekte ten opzichte van aspirine

ESC 2017 - Barcelona

Nieuws - 27 aug. 2017

Rivaroxaban plus aspirin improves outcomes in stable cardiovascular disease (COMPASS)

Gepresenteerd op het ESC congres 2017 door: John William Eikelboom (Hamilton, Ontario, Canada)

Achtergrond

Aspirine wordt vaak gebruikt als secundaire preventie van cardiovasculaire (CV) ziekte. Een reductie van mortaliteit bij patiënten met een recent acuut coronair syndroom (ACS) werd ook gezien bij gebruik van het directe anticoagulans (NOAC) rivaroxaban, ten opzichte van placebo, op een achtergrond van enkele of duale antiplaatjestherapie (ATLAS ACS-2 TIMI 51 trial). Hoewel rivaroxaban gepaard ging met ernstige bloedingen, was dit minder dan met het anticoagulans warfarine.

In de COMPASS trial (Cardiovascular Outcomes for People Using Anti-coagulation Strategies) werden de effecten van de combinatie rivaroxaban en aspirine ten opzichte van alleen aspirine, op CV sterfte, stroke en myocardinfarct (MI) (primaire samengestelde eindpunt) bestudeerd bij patiënten met stabiele coronaire of perifere arterieziekte (PAD). In deze studie kregen 9.152 patiënten tweemaal daags 2.5 mg rivaroxaban plus 1 maal daags 100 mg aspirine, 9.177 patiënten kregen tweemaal daags 5 mg rivaroxaban en 9.126 patiënten kregen 1 maal daags 100 mg aspirine.

Belangrijkste resultaten

Omdat de combinatie rivaroxaban met aspirine duidelijk superieur bleek, werden beide armen met alleen rivaroxaban of aspirine vroegtijdig gestopt. De mediane duur van follow-up was daarom 23 maanden (verwachte follow-up was 2-3 jaar).

Het primaire eindpunt was geassocieerd met een 24% risicoreductie met de combinatie, ten opzichte van aspirine (HR 0.76, 95% CI 0.66-0.86, P<0.0001). Risico met alleen rivaroxaban was vergelijkbaar met het risico met alleen aspirine (HR 0.90, 95% CI 0.79-1.03, P=0.12).
Het risico op ernstige bloedingen was verhoogd bij de combinatie, ten opzichte van alleen aspirine (HR 1.70, 95% CI 1.40-2.05, P<0.0001), maar de meeste bloedingen kwamen voor in de darm en maag en waren niet ernstig: er was geen significante toename van fatale of hersenbloedingen.
Het netto klinisch voordeel (events primaire + ernstige bloedingen) van de combinatie werd geassocieerd met een HR van 0.80 (95% CI 0.70-0.91, P=0.0005).
De data lieten zien dat er voor iedere 1000 patiënten die gemiddeld 23 maanden worden behandeld, 13 hartaanvallen, stroke of CV sterfte voorkomen worden met de combinatie rivaroxaban plus aspirine, en 7 sterfgevallen door alle oorzaken, ten koste van 12 ernstige bloedingen die allemaal snel behandeld konden worden.

Conclusie

De combinatie rivaroxaban plus aspirine verbetert de overleving en reduceert CV sterfte, stroke of MI bij patiënten met stabiele coronaire ziekte. Combinatietherapie leverde voordeel op voor het belangrijkste samengestelde eindpunt, refererend aan alle klinisch relevante uitkomsten waaronder ernstige complicaties. Rivaroxaban monotherapie verlaagde niet het aantal CV events ten opzichte van aspirine. John Eikelboom merkte op dat dit regime niet moet worden vergeleken met duale antiplaatjestherapie, wat op kortere termijn na post-ACS wordt gegeven. Deze studie richtte zich op patiënten die aspirine kregen voor langdurige secundaire preventie.

Eikelboom zei in een persbericht: “de substantiële voordelen die gezien werden met rivaroxaban en aspirine ondersteunen het gebruik van een combinatie van lage doseringen van beide behandelingen. Recente trials bij andere ziektebeelden hebben aanzienlijk voordeel laten zien van het gebruik van therapiecombinaties met lage doseringen en dit concept wordt nu verder ondersteund door de resultaten van COMPASS.”

Naast deze resultaten van patiënten met stabiele coronaire ziekte werd deze combinatie getest bij 7.470 PAD-patiënten (COMPASS-PAD) voor wie nog geen enkele farmacologische therapie een duidelijke risicoreductie van majeure nadelige CV events (MACE) of events aan ledematen (MALE) heeft laten zien. Deze data werden gepresenteerd door Sonia Anand (Hamilton, ONT, Canada).

Ook bij deze patiënten reduceerde de combinatie het risico op MACE en MALE significant, waaronder ernstige amputatie. Daarnaast was, met betrekking tot MALE, de frequentie van events het hoogst wanneer alleen aspirine werd gegeven, middelmatig met alleen rivaroxaban en het laagst bij de combinatie, ten opzichte van aspirine. Ernstige fatale of kritieke orgaanbloedingen waren niet significant toegenomen. Tijdens de discussie bij de persconferentie merkte Anand op dat richtlijnen als eerstelijnsoptie enkele plaatjesremmende therapie aanbevelen bij PAD, omdat de effectiviteit van duale therapie nog niet bewezen is.

Resultaten van de COMPASS-PAD zullen gepubliceerd worden in Lancet.

- Onze berichtgeving is gebaseerd op de op het ESC congres verstrekte informatie -

Het ESC Journaal 2017 is mede mogelijk gemaakt door een unrestricted educational grant van Amgen en Novartis.