Zelfs fitte mensen lijken risico op T2DM te hebben bij te veel zitten

Zelfs fitte mensen lijken gezondheidsrisico’s te lopen bij veel zitten. Ook bij hen is er een relatie tussen sedentair gedrag en T2DM. Die relatie was al eerder aangetoond, maar blijkt nu dus ook te gelden voor mensen die regelmatig sporten en die als fit worden beschouwd. Het onderzoek dat aan deze bevinding ten grondslag ligt, is op 11 september gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Diabetologia.

Het onderzoek richtte zich op deelnemers van De Maastricht Studie. Dat is een grote studie naar de oorzaken en gevolgen van T2DM en andere chronische ziekten. Voor die studie werden in totaal meer dan 8000 mensen in de leeftijdscategorie 40-75 jaar uit Maastricht en omstreken, bestaande uit mensen met en zonder diabetes, jarenlang medisch gevolgd en onderzocht. De onderzoekers voorzagen deelnemers aan de Maastricht Studie van beweegmeters om hun dagelijkse activiteiten te registreren. Dat levert hardere, meer betrouwbare data op dan ingevulde vragenlijsten.

In de onderhavige studie werd bij bijna 2000 deelnemers van De Maastricht Studie onderzocht of sedentair gedrag, lichamelijke activiteit van hogere intensiteit en fitheid – afzonderlijk of in combinatie – gerelateerd zijn aan de cardio-metabole gezondheid. Uit de resultaten bleek dat veel sedentair gedrag, weinig lichamelijke activiteit van hoge intensiteit en een lage fitheid – afzonderlijk van elkaar – samenhingen met een hoger risico op diabetes en het metabool syndroom. Ook werd gekeken naar de gecombineerde effecten. Wat de onderzoekers vaststelden, is dat diabetes en het metabool syndroom het vaakst voorkwam bij mensen met een combinatie van lage fitheid/ veel sedentair gedrag of met een combinatie lage fitheid/ weinig lichamelijk activiteit. Opvallend was dat óók de combinatie hoge fitheid/ veel sedentair gedrag samenhangt met een hoger risico op diabetes of het metabool syndroom.

Om het risico op cardio-metabole ziektes te minimaliseren, lijkt het derhalve belangrijk om niet alleen veel te bewegen en regelmatig te sporten, maar ook om het zittende bestaan zo veel mogelijk te beperken. In eerder onderzoek op basis van statistische modellen berekenden de onderzoekers dat het vervangen van 30 minuten zitten door 30 minuten lopen al een gunstig effect kan hebben. Zelfs staan in plaats van zitten ging samen met een betere cardio-metabole gezondheid en een kleiner risico op diabetes, zo bleek uit het Maastrichtse onderzoek.

Op dit moment wordt het onderzoek nog beperkt door het cross-sectionele karakter; hieruit is niet af te leiden wat precies oorzaak en gevolg is. Dit zou moeten blijken uit toekomstig onderzoek, waarbij deze metingen worden herhaald en veranderingen in gezondheid worden bepaald. Dan kunnen we ook beter vaststellen hoeveel sedentair gedrag we moeten vermijden en hoeveel lichamelijke activiteit en in welke intensiteit we precies nodig hebben om ziektes te voorkomen dan wel zo lang mogelijk uit te stellen.

Bron: persbericht Maastricht UMC+, 11 september 2018 Vind dit artikel online op Diabetologia