Trainen voor een eerste marathon heeft gunstige effecten op BP en stijfheid van de aorta
Training for a First-Time Marathon Reverses Age-Related Aortic Stiffening
Literatuur - Bhuva AN, D'Silva A, Torlasco C et al., - J Am Coll Cardiol. 2020;75(1):60-71. doi:10.1016/j.jacc.2019.10.045.Introductie en methoden
Toenemende leeftijd is geassocieerd met histologische en biochemische veranderingen die resulteren in verstijving van de vaten. Progressieve verstijving van de vaten kan leiden tot veranderingen in de hemodynamica, welke geassocieerd zijn met dementie, CVD en nierziekte, zelfs in de afwezigheid van atherosclerose [1-4]. Een mogelijke strategie voor het beïnvloeden van arteriële stijfheid is het regelmatig beoefenen van cardiotraining. Er is aangetoond dat mannen (≥54 jaar) die lichamelijke duurtraining deden en regelmatig aan hardloopevenementen deelnamen meer rekbare perifere arteriën hadden dan de controlegroep bestaande uit gezonde mannen van dezelfde leeftijd die niet regelmatig sportten [5]. Een korte periode (<3 maanden) van begeleide cardiotraining heeft bovendien een voordelig effect op de brachiale BP en perifere arteriestijfheid [6,7].
Het is tegenwoordig mogelijk om de lokale arteriestijfheid te onderzoeken door het meten van de rekbaarheid in de aorta, met behulp van cardiovasculaire magnetische resonantie (CMR). De rekbaarheid van de aorta is een sterkere prognostische marker dan de rekbaarheid van perifere arteriën en is meer geassocieerd met natuurlijke veroudering [8-10]. Het doel van deze studie was te bepalen of hardlooptraining voor een eerste marathon leeftijd-gerelateerde verstijving van de aorta kan omkeren.
138 Gezonde deelnemers die geen eerdere ervaring hadden met het lopen van marathons en die <2h/week hardlopen op baseline werden gevolgd in deze prospectieve longitudinale observationele studie. De gemiddelde leeftijd was 37 ± 10 jaar (21 tot 68 jaar) en 49% was man. Deelnemers werden geadviseerd een “beginner’s Trainings Plan” te volgen, beschikbaar gesteld door de organisatie van de marathon. Dit trainingsplan bestond uit ongeveer 3 trainingen/week met een toenemende moeilijkheid over een periode van 17 weken. Deelnemers mochten echter ook een ander, intensiever of langer trainingsplan volgen als zij dat wilden.
Bepalingen van perifere BP, centrale BP en lichaamsmaten, cardiopulmonaire inspanningstest en CMR vonden ongeveer 6 maanden (176 ± 11 dagen) voor de marathon in Londen plaats en 16 ± 4 dagen na de marathon. Vanwege de variabele weefselcompositie in verschillende delen van de aorta, werd de lokale arteriestijfheid gemeten door middel van de rekbaarheid in de stijgende aorta (Ao-A), proximaal dalende aorta (Ao-P) en distaal dalende aorta ten hoogte van het diafragma (Ao-D). De β-stijfheidsindex werd bovendien berekend als een druk-onafhankelijke maat van intrinsieke arteriestijfheid.
Belangrijkste resultaten
- Op basis van de baseline data werd bepaald dat 10 jaar chronologische veroudering geassocieerd was met een daling in rekbaarheid in de Ao-A, Ao-P en Ao-D van 2.3, 1.9 en 3.1 x 10^-3 mmHg en een toename in β-stijfheid van respectievelijk 27%, 22% en 16%.
- Brachiale SBP en DBP daalden met hardlooptraining met respectievelijk 4 mmHg (95%CI 2.8 tot 5.5 mmHg, P<0.01) en 3 mmHg (95%CI: 1.6 tot 3.5 mmHg, P<0.01). Centrale SBP en DBP daalden met respectievelijk 4 mmHg (95%CI 2.5 tot 5.3, P<0.001) en 3 mmHg (95%CI: 1.6 tot 3.5 mmHg, P<0.001). De hartslag veranderde niet significant.
- De rekbaarheid veranderde niet in de Ao-A (P=0.14) door de training, maar nam toe met 9% in de Ao-P (P=0.009) en met 16% in de Ao-D (P=0.002). Deze verandering in rekbaarheid was onafhankelijk van de verandering in de gemiddelde arteriedruk. β-stijfheid veranderde niet in de Ao-A (P=0.60) of Ao-P (P=0.08), maar daalde met 6% in de Ao-D (P=0.04).
- De hogere rekbaarheid vertaalde zich in sommige gevallen naar een significante verlaging van de biologische leeftijd van de aorta: met 3.9 jaar (95%CI 1.1 tot 7.6 jaar, P=0.009) in de Ao-P en met 4.0 jaar (95%CI 1.7 tot 8.0 jaar, P=0.002) in de Ao-D. In de Ao-A werd alleen een niet-significante daling van de biologische aortaleeftijd gezien (1.5 jaar, 95%CI -0.9 tot 5.4 jaar, P=0.16). Als de biologische aortaleeftijd geschat werd op basis van β-stijfheid, was deze alleen significant verlaagd in de Ao-D (3.2 jaar, 95% CI 0.1 tot 6.2 jaar, P=0.04).
Conclusie
Deze prospectieve, longitudinale cohortstudie in gezonde deelnemers toonde aan dat 6 maanden hardlooptraining en het uitlopen van een eerste marathon resulteerde in een verlaging van de bloeddruk en aortastijfheid. De geschatte biologische leeftijd van de Ao-P en Ao-D, berekend uit de leeftijd-stijfheid relatie op baseline en na de marathon, was na de training verlaagd met ongeveer 4 jaar.
Redactioneel commentaar
In het redactioneel commentaar [11], beschrijft Chirinos dat leeftijd-gerelateerde verstijving van grote arteriën (large artery stiffening, LAS), veroorzaakt wordt door het scheuren van elastinefibers, afzetting van collageen en calcium, verstijving van vasculaire gladde spiercellen (VSMCs) en andere processen die de elasticiteit van de aortawand verlagen. Er is momenteel nog geen farmacologische behandeling gericht tegen LAS.
Chirinos complimenteert de groepsgrootte, geavanceerde non-invasieve imaging methoden, bepaling van centrale hemodynamica en regionale rekbaarheid, en het niet-gesuperviseerde training model van de studie van Bhuva et al. Chirinos speculeert over de betrokkenheid van inspanning-geïnduceerde bloedstroom op de vorming van stikstofoxide in het endotheel en een mogelijke verlaging van de VSMC-stijfheid wat mogelijk de verlaagde arteriewandstijfheid van de dalende aorta (AO-P en Ao-D) kan verklaren zoals beschreven in deze studie. Chirinos benoemd dat er echter ook andere mechanismen mogelijk betrokken zijn. Vervolgstudies naar de mechanismen van inspannings-geïnduceerde reductie van aortastijfheid zijn noodzakelijk.
Een sub-analyse toonde aan dat hogere leeftijd, mannelijk geslacht en lagere hardloopsnelheid geassocieerd waren met een groter voordeel. De afwezigheid van een controlegroep in deze studie beperkt echter de conclusies die uit deze bevindingen getrokken kunnen worden. Het trainen voor marathons bestaat bovendien niet alleen uit hardlooptraining, maar ook uit leefstijlaanpassingen, zoals betere slaap- en dieetgewoontes. Marathonlopers zijn ook vaak gezondheidsbewust en trouw aan trainingroutines, wat de generaliseerbaarheid van de resultaten beperkt.
Ondanks de voordelen van lichaamsbeweging blijft het lastig om zowel de algemene bevolking als klinische populaties op grote schaal aan het sporten te krijgen. Volgens Chirinos is er behoefte aan implementatieonderzoek dat erop gericht is om de drempels voor lichamelijke activiteit te verlagen. Hoewel afgebakende perioden van lichamelijke beweging voordelig blijken, kan lichamelijke activiteit gedurende het hele leven, beginnend in de kinderjaren, mogelijk nog een veel grotere impact hebben.
Deel deze pagina met collega's en vrienden: