Ontwikkeling van HF na T2DM diagnose geassocieerd met hoogste 5-jaars risico op sterfte
T2DM patiënten die HF alleen of in combinatie met beroerte, CKD of PAD ontwikkelden, hadden het hoogste 5-jaars risico op sterfte en de grootste afname in levensduur vergeleken met de ontwikkeling van andere CV- en nieraandoeningen.
Type 2 Diabetes Mellitus and Impact of Heart Failure on Prognosis Compared to Other Cardiovascular Diseases: A Nationwide StudyLiteratuur - Zareini B, Blanche P, D'Souza M et al., - Circ Cardiovasc Qual Outcomes. 2020. doi: 10.1161/CIRCOUTCOMES.119.006260.
Introductie en methoden
Observationele studies bij patiënten met T2DM hebben verhoogde sterftecijfers gemeld na een myocardinfarct, beroerte, chronische nierziekte (CKD) en hartfalen (HF) [1-11]. Het risicoprofiel onder real-world patiënten met nieuw gediagnosticeerde T2DM die CV en nierziekte ontwikkelen, is echter onbekend [12,13]. Bovendien is er weinig bekend over het prognostische belang van sterfterisico van CV en nierdiagnoses bij T2DM patiënten. Deze landelijke studie schatte het absolute 5-jaars risico op sterfte, de 5-jaars risicoverhouding (RR) op sterfte en de afname in levensduur bij patiënten met nieuw gediagnosticeerde T2DM die HF, ischemische hartziekte (IHD), beroerte, CKD of perifeer vaatlijden (PAD) kregen na diagnose van T2DM.
Er werden data verzameld uit 4 landelijke Deense registers: de Deense nationale patiëntenregistratie, de Deense nationale receptregistratie, de Deense doodsoorzaakregistratie en de Deense burgerlijke stand. Er werden in totaal 153,405 patiënten met nieuw gediagnosticeerde T2DM en zonder eerdere CV- of nierdiagnoses tussen 1998 en 2015 geïncludeerd.
De primaire uitkomst was sterfte door alle oorzaken. Patiënten werden gevolgd tot het einde van de onderzoeksperiode (31 december 2015), overlijden of emigratie. De mediane follow-up was 9.7 jaar (IQR 5.8-13.9 jaar).
Belangrijkste resultaten
- Onder patiënten die 5 jaar na de T2DM-diagnose in leven waren, hadden patiënten die HF ontwikkelden het hoogste 5-jaars sterfterisico (47.6%, 95%CI 44.8-50.3), vergeleken met T2DM patiënten die te maken kregen met IHD (21.0%, 95%CI 20-22), beroerte (34.5%, 95%CI 32.6-36.4), CKD (27.7%, 95%CI 25.5-30.0) of PAD (37.1%, 95%CI 34.6-39.5).
- In vergelijking met T2DM patiënten zonder CV en nierziekte, hadden patiënten die HF ontwikkelden binnen 5 jaar na de diagnose van T2DM een driemaal hogere 5-jaars RR op sterfte (95%CI 2.9-3.1). De overeenkomstige RR na 5 jaar was lager voor patiënten die te maken kregen met IHD (RR 1.3, 95%CI 1.3-1.4), beroerte (RR 2.2, 95%CI 2.1-2.2), CKD (RR 1.7, 95%CI 1.7-1.8) of PAD (RR 2.3, 95%CI 2.3-2.4).
- Patiënten die HF ontwikkelden binnen 5 jaar na de T2DM-diagnose hadden een gemiddelde afname in levensduur van 11.7 maanden, vergeleken met T2DM patiënten zonder CV en nierziekte (95%CI 11.6-11.8). Kleinere afnames in levensduur werden gevonden voor andere diagnoses: IHD (1.6 maanden, 95%CI 1.5-1.7), beroerte (6.4 maanden, 95%CI 6.3-6.5), CKD (4.4 maanden, 95%CI 4.3-4.6), PAD (6.9 maanden, 95%CI 6.8-7.0).
- Als gekeken wordt naar de prognose na het ontwikkelen van een combinatie van 2 CV of nieraandoeningen, werden de hoogste 5-jaars sterfterisico's gevonden bij patiënten die HF ontwikkelden in combinatie met beroerte (54.1%, 95%CI 44.7-63.5) of CKD (63.7%, 95%CI 53.7-73.7). Het 5-jaars risico op sterfte bij patiënten die HF ontwikkelden in combinatie met PAD was 48.4% (95%CI 36.4-60.5) en 45.5% bij patiënten die HF en IHD kregen (95%CI 42.3-48.7). De 5-jaars risico's op sterfte bij patiënten die IDH ontwikkelden in combinatie met beroerte, CKD of PAD waren respectievelijk 39.9% (95%CI 34.8-45), 38.4% (95%CI 32.7-44.1) en 39.5% (95%CI 34.4-44.5).
- De 5-jaars RR op sterfte was het hoogst bij T2DM patiënten met HF in combinatie met beroerte (RR 3.4, 95%CI 3.3-3.5), CKD (RR 4.0, 95%CI 3.9-4.1), of PAD (RR 3.1, 95%CI 3.0-3.1). Andere combinaties van CV- of nieraandoeningen hadden een RR van onder de 3.0.
- De levensduur bij patiënten die HF ontwikkelden binnen 5 jaar na T2DM-diagnose in combinatie met beroerte, CKD, PAD of IHD nam af met respectievelijk 16.2 maanden (95%CI 16.1-16.4), 18.2 maanden (95%CI 18.1-18.3), 14.3 maanden (95%CI 14.2-14.4) en 11 maanden (10.9-11.2). De levensduur van patiënten die IHD ontwikkelen in combinatie met beroerte, CKD of PAD nam af met respectievelijk 7.9 maanden (95%CI 7.8-8.0), 7.9 maanden (95%CI 7.8-8.1) of 8.6 maanden (95%CI 8.5-8.7).
Conclusie
Onder patiënten met nieuw gediagnosticeerde T2DM hadden diegenen die HF alleen of in combinatie met beroerte, CKD of PAD ontwikkelden het hoogste absolute en relatieve 5-jaars risico op overlijden en de grootste afname in levensduur vergeleken met de ontwikkeling van andere (combinaties van) CV en nierziekten.
Referenties
1. Chun BY, Dobson AJ, Heller RF. The impact of diabetes on survival among patients with first myocardial infarction. Diabetes Care. 1997;20:704–708. doi: 10.2337/diacare.20.5.704
2. Norgaard ML, Andersen SS, Schramm TK, Folke F, Jørgensen CH, Hansen ML, Andersson C, Bretler DM, Vaag A, Køber L, Torp-Pedersen C, Gislason GH. Changes in short- and long-term cardiovascular risk of incident diabetes and incident myocardial infarction–a nationwide study. Diabetologia. 2010;53:1612–1619. doi: 10.1007/s00125-010-1783-z
3. Koek HL, Soedamah-Muthu SS, Kardaun JW, Gevers E, de Bruin A, Reitsma JB, Bots ML, Grobbee DE. Short- and long-term mortality after acute myocardial infarction: comparison of patients with and without diabetes mellitus. Eur J Epidemiol. 2007;22:883–888. doi: 10.1007/s10654-007-9191-5
4. Jhund PS, McMurray JJ, Chaturvedi N, Brunel P, Desai AS, Finn PV, Haffner SM, Solomon SD, Weinrauch LA, Claggett BL, Pfeffer MA. Mortality following a cardiovascular or renal event in patients with type 2 diabetes in the ALTITUDE trial. Eur Heart J. 2015;36:2463–2469. doi: 10.1093/eurheartj/ehv295
5. Icks A, Claessen H, Morbach S, Glaeske G, Hoffmann F. Time-dependent impact of diabetes on mortality in patients with stroke: survival up to 5 years in a health insurance population cohort in Germany. Diabetes Care. 2012;35:1868–1875. doi: 10.2337/dc11-2159
6. Adler AI, Stevens RJ, Manley SE, Bilous RW, Cull CA, Holman RR; UKPDS GROUP. Development and progression of nephropathy in type 2 diabetes: the United Kingdom Prospective Diabetes Study (UKPDS 64). Kidney Int. 2003;63:225–232. doi: 10.1046/j.1523-1755.2003.00712.x
7. Andrésdóttir G, Jensen ML, Carstensen B, Parving HH, Rossing K, Hansen TW, Rossing P. Improved survival and renal prognosis of patients with type 2 diabetes and nephropathy with improved control of risk factors. Diabetes Care. 2014;37:1660–1667. doi: 10.2337/dc13-2036
8. MacDonald MR, Jhund PS, Petrie MC, Lewsey JD, Hawkins NM, Bhagra S, Munoz N, Varyani F, Redpath A, Chalmers J, MacIntyre K, McMurray JJ. Discordant short- and long-term outcomes associated with diabetes in patients with heart failure: importance of age and sex: a population study of 5.1 million people in Scotland. Circ Heart Fail. 2008;1:234–241. doi:10.1161/CIRCHEARTFAILURE.108.794008
9. Kristensen SL, Preiss D, Jhund PS, Squire I, Cardoso JS, Merkely B, Martinez F, Starling RC, Desai AS, Lefkowitz MP, Rizkala AR, Rouleau JL, Shi VC, Solomon SD, Swedberg K, Zile MR, McMurray JJV, Packer M. Risk related to pre–diabetes mellitus and diabetes mellitus in heart failure with reduced ejection fraction: insights from prospective comparison of ARNI with ACEI to determine impact on global mortality and morbidity in Heart Failure Trial. Circ Heart Fail 2016;9:e002560. doi:10.1161/CIRCHEARTFAILURE.115.002560
10. McMurray JJ, Gerstein HC, Holman RR, Pfeffer MA. Heart failure: a cardiovascular outcome in diabetes that can no longer be ignored. Lancet Diabetes Endocrinol. 2014;2:843–851. doi: 10.1016/S2213-8587(14)70031-2
11. Benjamin EJ, Virani SS, Callaway CW, Chamberlain AM, Chang AR, Cheng S, Chiuve SE, Cushman M, Delling FN, Deo R, de Ferranti SD, Ferguson JF, Fornage M, Gillespie C, Isasi CR, Jiménez MC, Jordan LC, Judd SE, Lackland D, Lichtman JH, Lisabeth L, Liu S, Longenecker CT, Lutsey PL, Mackey JS, Matchar DB, Matsushita K, Mussolino ME, Nasir K, O’Flaherty M, Palaniappan LP, Pandey A, Pandey DK, Reeves MJ, Ritchey MD, Rodriguez CJ, Roth GA, Rosamond WD, Sampson UKA, Satou GM, Shah SH, Spartano NL, Tirschwell DL, Tsao CW, Voeks JH, Willey JZ, Wilkins JT, Wu JH, Alger HM, Wong SS, Muntner P. Heart disease and stroke statistics—2018 update: a report from the American Heart Association. Circulation. 2018;137:e67–e492. doi: 10.1161/CIR.0000000000000558
12. Zinman B, Wanner C, Lachin JM, Fitchett D, Bluhmki E, Hantel S, Mattheus M, Devins T, Johansen OE, Woerle HJ, Broedl UC, Inzucchi SE; EMPA-REG OUTCOME Investigators. Empagliflozin, cardiovascular outcomes, and mortality in type 2 diabetes. N Engl J Med. 2015;373:2117–2128. doi: 10.1056/NEJMoa1504720
13. Nauck MA, Tornøe K, Rasmussen S, Treppendahl MB, Marso SP; LEADER Publication Committee on behalf of the LEADER Trial Investigators. Cardiovascular outcomes in patients who experienced a myocardial infarction while treated with liraglutide versus placebo in the LEADER trial. Diab Vasc Dis Res. 2018;15:465–468. doi: 10.1177/1479164118783935