Kloof tussen richtlijnen en klinische praktijk voor lipidenbehandeling
EU-Wide Cross-Sectional Observational Study of Lipid-Modifying Therapy Use in Secondary and Primary Care: the DA VINCI study
Literatuur - Ray KK, Molemans B, Schoonen WM ,et al., - Eur J Prev Cardiol 2020, doi:10.1093/eurjpc/zwaa047Introductie en methoden
De 2016 en 2019 EAS/ESC dyslipidemie richtlijnen bevelen aan dat LDL-c doelen, als ook een 50% reductie in LDL-c zouden moeten worden gehaald in patiënten met hoog of zeer hoog CV risico [1,2].
Recente onderzoeken die gebruik van lipidenverlagende therapie (LLT) bestudeerden en of LDL-c doelen zoals beschreven in de 2016 richtlijn werden gehaald in patiënten met coronair vaatlijden toonden laag percentage van patiënten die hun doel bereikt hadden [3]. Zelfs lagere doelen voor LDL-c worden aanbevolen in de 2019 richtlijn voor patiënten met zeer hoog, hoog en matig CV risico. Het is onduidelijk wat het slagingspercentage van deze doelen in de 2019 richtlijnen is en of statine gebruik alleen voldoende is om deze lagere doelen te behalen.
Daarom werd de DA VINCI studie (EU-Wide Cross-Sectional Observational Study of Lipid-Modifying Therapy Use in Secondary and Primary Care) uitgevoerd om actuele informatie over het behalen van LDL-c doelen te verzamelen van patiënten in Europa in diverse gezondheidssettings.
De DA VINCI was een cross-sectionele studie die 5888 patiënten op LLT includeerde in primaire (n=3000) en secundaire (n=2888) zorgklinieken in 18 Europese landen tussen juni 2017 en november 2018. Data werden verzameld vanuit medische dossiers op een enkel (inclusie) bezoek. Primaire uitkomst was de proportie patiënten die hun op risico-gebaseerde LDL-c doelen aanbevolen door de 2016 ESC/EAS richtlijn behaalden terwijl ze LTT ontvingen. Patiënten in de primaire preventiesetting werden ingedeeld als laag, matig, hoog of erg hoog risico gebaseerd op 10-jaar CV sterfte risico met gebruik van SCORE. Patiënten in de secundaire preventiesetting werden ingedeeld als zeer hoog risico en 10-jaar CV risico werd geschat met gebruik van REACH. Een post hoc analyse werd uitgevoerd van de proportie patiënten die LDL-c doelen zoals aanbevolen in de 2019 richtlijn behaalden.
Belangrijkste resultaten
- Van de patiënten die stabiele LLT gebruikten en van wie LDL-c doel konden worden bepaald, gebruikten 94% van primaire preventie patiënten en 94% van vastgestelde ASCVD patiënten een statine. Hoge-intensiteit statinegebruik was 22% in primaire preventie patiënten en 42% in ASCVD patiënten. Matige-intensiteit statines als monotherapie was het meest gebruikte regime voor alle risicocategorieën. Ezetimibe in combinatie met statines werd gebruikt in 9% van alle patiënten en PCSK9 remmers in 1% van alle patiënten.
- Het aantal patiënten dat hun 2016 LDL-c doel behaalde was 54% (95%CI: 52-56) van alle patiënten. Dit was 63% (95%CI:56-70), 75% (95%CI:73-78), 63% (95%CI:59-67) en 39% (95%CI:37-41) bij diegenen met laag, matig, hoog en erg hoog CV risico.
- In de primaire preventie groep was het aantal patiënten dat hun doel gehaalde met lage-intensiteit statines hoger in matig-risico patiënten (67%, 95%CI:55-78) dan in erg hoog-risico patiënten (25%, 95%CI:5-70). Weinig patiënten met erg hoog risico behaalden hun LDL-c doel, onafhankelijk van statine regime. Maar twee patiënten in deze groep ontvingen krachtige statine en ezetimibe en behaalden niet hun doel.
- In de secundaire preventie groep, behaalden 39% (95%CI:37-41) hun LDL-c doel. Het behalen van LDL-c doel kwam vaker voor met gebruik van hoge-intensiteit statines (45%, 95%CI:42-49), in combinatie met ezetimibe (54%, 95%CI:47-61) of met PCSK9 remmer (67%, 95%CI: 47-82).
- Over het algemeen, behaalden minder patiënten hun 2019 LDL-c doel dan het 2016 doel (33%, 95%CI: 32-35 vs. 54%, 95%CI; 52-56) met een lagere kans op het behalen van doelen met verhoogd risico. Het behalen van doelen gebaseerd op de 2019 richtlijn was 18% (95%CI:17-20) bij erg hoog-risico patiënten.
- Bij individuen met hoog en erg hoog risico in de primaire preventie setting, was het aantal patiënten dat hun 2019 doel behaalde ongeveer de helft van dat van 2016 (respectievelijk 25% vs. 63% en 11% vs. 21%).
- Bij de vastgestelde ASCVD groep was het aantal patiënten dat hun 2019 doel behaalde ongeveer de helft van dat van 2016 (respectievelijk 18% vs. 39%).
Conclusie
De DA VINCI studie toonde aan dat in patiënten die LLT ontvingen, 54% hun op risico-gebaseerde LDL-c doel volgens de 2016 richtlijn behaalde en 33% volgens de 2019 richtlijn. De auteurs concluderen dat ‘zelfs met optimale statines, is meer gebruik van niet-statine LLT waarschijnlijk nodig om de kloof tussen richtlijn en dagelijkse klinische praktijk voor patiënten met het hoogste risico te verminderen’.
Deel deze pagina met collega's en vrienden: