Onder- en overdosering van DOACs bij patiënten met AF komt vaak voor
Determinants for under- and overdosing of direct oral anticoagulants and physicians' implementation of clinical pharmacists' recommendations
Literatuur - Moudallel S, Cornu P, Dupont A et al. - Br J Clin Pharmacol. 2021 Jul 31. doi: 10.1111/bcp.15017.Introductie en methoden
Verschillende studies hebben eerder aangetoond dat het voorschrijven van ongepaste DOAC doseringen een veelvoorkomend probleem is [1-19]. Deze studie identificeerde DOAC-specifieke determinanten van onder- en overdosering bij gehospitaliseerde patiënten met AF.
Deze cross-sectionele single-center studie werd uitgevoerd in het UZ Brussel in België. Alle gehospitaliseerde patiënten met AF die tussen 1 januari 2019 en 31 december 2019 startten of bij wie de behandeling werd voortgezet met dabigatran, apixaban, edoxaban of rivaroxaban werden geïncludeerd (n=1688). De primaire uitkomst was het percentage patiënten bij wie een ongepaste DOAC dosis werd voorgeschreven (d.w.z. een afwijking van de aanbevolen dosis in de Summary of Product Characteristics [SmPC]) en de identificatie van determinanten die geassocieerd zijn met onder- en overdosering van DOACs. Secundaire uitkomsten omvatten de acceptatie en implementatie van doseringsadviezen van apothekers door artsen.
Belangrijkste resultaten
- In totaal werd bij 286 patiënten (16.9%) een ongepaste DOAC dosis voorgeschreven. Onderdosering werd gezien bij 9.7%, overdosering bij 6.9% en contra-indicaties bij 0.4% van de patiënten.
- Als alle vier de DOACs samen werden onderzocht, waren determinanten geassocieerd met een significant lagere kans op onderdosering: lichaamsgewicht <60 kg (gecorrigeerd (a) OR 0.46, 95%CI 0.27-0.77), gebruik van edoxaban vergeleken met rivaroxaban (aOR 0.42, 95%CI 0.24-0.74), het ondergaan van een operatie (aOR 0.57, 95%CI 0.37-0.87), en DOAC-naïef zijn (aOR 0.45, 95%CI 0.29-0.71). Het hebben van een voorgeschiedenis van bloedingen (aOR 1.86, 95%CI 1.24-2.80) en het gebruik van narcotische analgetica (aOR 1.67, 95%CI 1.13-2.46) waren geassocieerd met een significant hogere kans op onderdosering.
- Gebruik van dabigatran (aOR 0.24, 95%CI 0.08-0.71) en apixaban (aOR 0.18, 95%CI 0.10-0.32) in vergelijking met het gebruik van rivaroxaban waren geassocieerd met een lagere kans op overdosering. Determinanten geassocieerd met een significant hogere kans op overdosering waren een nierfunctiestoornis (aOR 11.29, 95% CI 6.23-20.45) en lichaamsgewicht <60 kg (aOR 2.34, 95%CI 1.42-3.85).
- Bij rivaroxaban-gebruikers was een verminderde nierfunctie geassocieerd met een grotere kans op overdosering in vergelijking met patiënten met een normale nierfunctie (aOR 100.95, 95%CI 23.23-438.70). Bij patiënten met CrCl <50 ml/min werd een lagere kans op onderdosering waargenomen (aOR 0.17, 95%CI 0.06-0.48).
- Determinanten die geassocieerd waren met een significant hogere kans op overdosering bij patiënten die edoxaban gebruikten waren een verminderde nierfunctie (aOR 3.25, 95%CI 1.49-7.12) en lichaamsgewicht <60 kg (aOR 4.16, 95%CI 1.97-8.77).
- Bij apixaban-gebruikers was een lichaamsgewicht <60 kg (aOR 0.26, 95%CI 0.12-0.55) een risicofactor voor onderdosering en een voorgeschiedenis van bloedingen was ook geassocieerd met een hogere kans op onderdosering (aOR 2.14, 95%CI 1.22- 3.75).
- In 79.2% van de gevallen namen artsen de doseringsadviezen van apothekers over en in 65.5% van de gevallen werd het advies effectief door de artsen geïmplementeerd.
Conclusie
Deze cross-sectionele single-center studie vond dat bij 16.9% van de gehospitaliseerde patiënten met AF ongepaste DOAC doseringen werden voorgeschreven. Onderdosering kwam vaker voor dan overdosering. Deze studie identificeerde ook DOAC-specifieke determinanten van onder- en overdosering.
Deel deze pagina met collega's en vrienden: