Klinisch relevante verschillen in geschatte LDL-c-waarden met drie verschillende formules
Discordance Between Standard Equations for Determination of LDL Cholesterol in Patients With Atherosclerosis
Literatuur - Sajja A, Li HF, Spinelli KJ et al. - J Am Coll Cardiol. 2022 Feb 15;79(6):530-541. doi: 10.1016/j.jacc.2021.11.042.Introductie en methode
Achtergrond en doel van de studie
De meest gebruikelijke methode om LDL-c te schatten is de Friedewald-formule. Deze formule werd in de de jaren zeventig ontwikkeld met een relatief kleine steekproef [1]. De Friedewald-formule heeft echter een verminderde nauwkeurigheid bij patiënten met lage LDL-c- en hoge TG-waarden. Vanwege deze beperking, werden de Martin/Hopkins- en Sampson-formules ontwikkeld [2,3]. Deze studie onderzocht de verschillen in geschatte LDL-c-waarden tussen de Friedewald-, Sampson- en Martin/Hopkins-formules.
Methodes
Er werd een retrospectieve analyse met data uit elektronische medische dossiers uitgevoerd. In totaal werden 146.106 patiënten met klinische ASCVD en ≥1 lipidenpanel met een TG-waarde <400 mg/dL geïncludeerd. De gemiddelde leeftijd was 68 jaar, 56% was man en 91% was wit. LDL-c werd geschat in mg/dL met behulp van de Friedewald-, Sampson- en Martin/Hopkins-formules.
De overeenkomst tussen de uitkomsten van de formules werd beoordeeld in drie vergelijkingsgroepen (indexformule vs. vergelijkende formule):
- Friedewald vs. Sampson
- Friedewald vs. Martin/Hopkins
- Sampson vs. Martin/Hopkins
Patiënten werden gecategoriseerd als overeenkomstig als beide formules LDL-c<70 mg/dL als uitkomst gaven en als niet-overeenkomstig als de indexformule een LDL-c-waarde <70 mg/dL als uitkomst gaf terwijl de vergelijkende formule een waarde ≥70 mg/dL gaf.
Uitkomsten
De belangrijkste uitkomst was het percentage patiënten bij wie de LDL-waarden niet overeenkomstig waren tussen formules bij een LDL-c-afkapwaarde van 70 mg/dL. Dit werd zowel bij alle patiënten in deze studie geanalyseerd als enkel bij diegenen met TG-waarden ≥150 mg/dL.
Andere uitkomsten waren onder meer het percentage patiënten waarbij er meer dan 10 mg/dL verschil zat in de geschatte LDL-c-waarde tussen formules, de absolute grootte van het verschil in LDL-c-waarde, en het percentage patiënten waarbij de LDL-c-waarden niet overeenkomstig was tussen de formules met andere LDL-c-afkapwaarden.
Belangrijkste resultaten
- De Martin/Hopkins-formule schatte consistent hogere LDL-c waarden dan de Friedewald- en Sampson-formules.
- Bij 15% van de patiënten werden niet-overeenkomstige LDL-c-waarden gevonden bij de Friedewald vs. Martin/Hopkins vergelijking (met andere woorden, in 15% van de gevallen schatte de Friedewald-formule een LDL-waarde <70 mg/dL, terwijl de Martin/Hopkins-formule een LDL-c waarde schatte ≥70 mg/dL.). Dit was het geval bij 9% van de patiënten bij de Friedewald vs. Sampson vergelijking, en bij 7% bij de Sampson vs. Martin/Hopkins vergelijking.
- Het percentage niet-overeenkomstige uitkomsten was hoger bij patiënten met TG ≥150 mg/dL (respectievelijk 41%, 23% en 23% voor Friedewald vs. Martin/Hopkins, Friedewald vs. Sampson en Sampson vs. Martin/Hopkins).
- Bij de vergelijking tussen de Friedewald- en de Martin/Hopkins-formules werden verschillen in LDL-c-waardes van meer dan 10 mg/dL gevonden bij 48% van alle patiënten en bij 67% van de patiënten met TG-waarden ≥150 mg/dL.
- De absolute grootte van het verschil in LDL-c-waarden waarbij de Friedewald-formule een LDL-c <70 mg/dL vond terwijl de Martin/Hopkins-formule een waarde ≥70 mg/dL vond was 11,8 ± 7,5 (gemiddelde ± SD) mg/dL bij alle patiënten en 14,8 ± 6,7 mg/dL bij diegenen met TG ≥150 mg/dL. De overeenkomstige waarden voor de vergelijking tussen de Friedewald- en Sampson-formules waren respectievelijk 6,3 ± 3,8 mg/dL en 8,2 ± 3,2 mg/dL.
- Het percentage patiënten waarbij de LDL-c-waarden niet overeenkomstig was tussen de formules nam toe wanneer een lager LDL-c-afkappunt van 55 mg/dL werd gebruikt: 23% voor de Friedewald vs. Martin/Hopkins vergelijking, 15% voor de Friedewald vs. Sampson vergelijking en 10% voor de Sampson vs. Martin/Hopkins vergelijking. De percentages voor niet-overeenkomstige waarden voor vergelijkingen met een LDL-c-afkapwaarde van 55 mg/dL bij patiënten met TG-waarden ≥150 mg/dL waren respectievelijk 60%, 36% en 37%.
Conclusie
Deze studie vond klinisch relevante verschillen in geschatte LDL-c-waarden met de Friedewald-, Sampson-, en Martin/Hopkins-formules bij patiënten met ASCVD, vooral bij patiënten met TG-waarden ≥150 mg/dL en bij lagere LDL-c-waarden.
De auteurs schreven: "Het gebruik van de Friedewald- of Sampson-formules in deze populatie kan leiden tot onderschatting van LDL-c en, als mogelijke consequentie, onderbehandeling van diegenen met het hoogste risico."
Deel deze pagina met collega's en vrienden: