Levenslange duursport geassocieerd met hogere coronaire plaquelast

Lifelong endurance exercise and its relationship with coronary atherosclerosis

Gepresenteerd op de ACC.23 door: dr. Ruben de Bosscher - Leuven, België

Introductie en methoden

Lichaamsbeweging heeft een positieve invloed op de bloeddruk, het cholesterolgehalte en de bloedglucosespiegel, wat leidt tot minder coronaire syndromen. Bij duursporters lijkt er echter sprake te zijn van een paradox. Duursporters bleken eerder hogere CAC-scores en meer coronaire plaques te hebben in vergelijking met controlepersonen. Een belangrijke nuance is dat de samenstelling van de plaques bij atleten anders leek te zijn dan bij controlepersonen, met een hogere prevalentie van verkalkte plaques die als stabieler worden beschouwd en minder vatbaar voor rupturen dan gemengde plaques. Eerdere studies includeerden echter proefpersonen met CV-risicofactoren. De dosis-responsrelatie en de absolute prevalentie van verkalkte, niet-verkalkte en gemengde plaques bij deelnemers zonder CV-risicofactoren was tot nu toe niet onderzocht.

De Masters@heart-studie onderzocht of levenslange duursport geassocieerd is met meer coronaire atherosclerose dan de standaard (gedefinieerd als een laag CV-risicoprofiel en tot 3 uur lichaamsbeweging per week). De studie includeerde mannen tussen 45-70 jaar oud zonder CV-risicofactoren en met ten minste 6 maanden beoefening van duursport (≥8u/week fietsen of ≥6u/week hardlopen) of geen duursport (≤3u/week). De deelnemers maakten deel uit van een van de drie groepen: levenslange duursporters (beginleeftijd <30 jaar, n=191), late duursporters (beginleeftijd >30 jaar, n=191) of controlegroep (n=176). Het primaire eindpunt was de prevalentie van coronaire plaques (verkalkt, niet-verkalkt en gemengd) op coronaire CT-angiografie.

Belangrijkste resultaten

• De gemiddelde leeftijd van alle deelnemers was 56±6 jaar en vergelijkbaar tussen de groepen. Personen in de controle groep hadden een hoger lichaamsgewicht, BMI en vetpercentage vergeleken met levelslange sporters en sporters die op latere leeftijd zijn begonnen met duursport. Er was geen verschil in bloeddruk, totaal cholesterol, LDL-c en HbA1c tussen de groepen. Levenslange sporters trainden gemiddeld 11 (10-14) uur per week, sporters die op latere leeftijd begonnen 10 (9-20) uur per week en controlepersonen 1 (0-3) uur per week.
• Er was geen significant verschil in CAC-scores tussen levenslange sporters, sporters die na hun 30ste levensjaar zijn begonnen of controlepersonen. Wanneer de CAC-score echter werd gecorrigeerd voor de verwachte CAC-score op basis van leeftijd, hadden levenslange sporters een hoger CAC-percentiel in vergelijking met controlepersonen (verschil tussen groepen: 9,6, 95%BI 2,4-16,8).
• Levenslange sporters hadden een hogere prevalentie van ≥1 plaque (OR 1,86, 95%BI 1,17-2,94), ≥1 proximale plaque (OR 1,96, 95%BI 1,24-3,11) en >50% stenose (OR 2,79, 95%BI 1,20-6,48), vergeleken met controlepersonen.
• Er was geen verschil in de verdeling van plaquetypes. Verkalkte plaques waren het overheersende plaquetype in alle drie de groepen, gevolgd door gemengde plaques en niet-verkalkte plaques.
• Wanneer naar elk type plaque afzonderlijk wordt gekeken, hadden levenslange sporters een hogere prevalentie van ≥1 verkalkte plaques (OR 1,58, 95%CI 1,01-2,49), ≥1 niet-verkalkte plaques (OR 1,95, 95%CI 1,12-3,40) en ≥1 gemengde plaques (OR 1,78, 95%CI 1,06-2,98) vergeleken met controlepersonen. Bovendien hadden levenslange sporters een hogere prevalentie van >50% stenose voor niet-verkalkte plaques in vergelijking met sporters die na hun 30ste levenslaar zijn begonnen met duursport (OR 8,17, 95%CI 1,01-66,18).
• De prevalentie van kwetsbare plaques (gedefinieerd als ≥2 kenmerken van een hoog risicoplaque) was over het algemeen laag in alle groepen, maar bleek significant lager te zijn bij levenslange sporters in vergelijking met controlepersonen (OR 0,11, 95%CI 0,01-0,91).

Conclusion

Onder mannen van 45 tot 70 jaar oud zonder CV-risicofactoren, hebben levenslange duursporters (≥8u/week fietsen of ≥6u/week hardlopen, begonnen vóór de leeftijd van 30 jaar) een hogere coronaire plaquelast in vergelijking met deelnemers die maximaal 3 uur per week sporten, ongeacht het type plaque.

De Bosscher beëindigde zijn presentatie met de opmerking: “Het ergste wat je kunt doen, is helemaal niets doen, wanneer je enige relatie met lichaamsbeweging is dat je ernaar kijkt op tv of de tribune terwijl je junkfood eet. Maar zodra je een beetje aan lichaamsbeweging doet, een beetje wandelt of jogt tot 3 uur per week, lijkt het erop dat je er het meeste profijt van hebt. Naarmate de trainingstijd wordt verhoogt, lijkt dit samen te gaan met een toename van de coronaire plaquelast."

-Onze berichtgeving is gebaseerd op de informatie die beschikbaar is gesteld tijdens de ACC.23/WCC-

Deze studie werd tegelijkertijd gepubliceerd in Eur. Heart J.