Hogere circulerende waarde van EPA, maar niet DHA, geassocieerd met lager MACE-risico
In een observationele cohortstudie was een hogere plasmawaarde van eicosapentaeenzuur (EPA), maar niet van docosahexaeenzuur (DHA), geassocieerd met een lager 10-jaarsrisico op MACE. Correctie voor de DHA-waarde vergrootte het beschermende effect van hogere EPA-waarden.
Introductie en methodenLiteratuur - Le VT, Knight S, Watrous JD, et al. - Front Cardiovasc Med. 2023 Aug 23;10:1229130. doi: 10.3389/fcvm.2023.1229130
Achtergrond
Verschillende meta-analyses hebben getoond dat supplementen met omega-3-vetzuren het risico op MACE niet verlagen [1-5]. Recentere meta-analyses hebben laten zien dat er een invers verband bestaat tussen zowel de circulerende waarde van eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) als de suppletiedosis met mortaliteit en cardiovasculaire events [6,7]. Opmerkelijk is dat 5 hedendaagse RCT’s aangaven dat suppletie met alleen EPA het optreden van MACE vermindert, terwijl de combinatie van EPA en DHA dat niet doet [8-12].
Doel van de studie
De auteurs evalueerden de associatie tussen de EPA- en DHA-waarden en MACE op de lange termijn en de mogelijke interactie tussen EPA en DHA daarbij.
-
Methode
Voor deze prospectieve, observationele cohortstudie werden gegevens verzameld van 987 willekeurig geselecteerde personen die waren ingeschreven in de INSPIRE Biobank Registry en die in de periode januari 1994-december 2012 hun eerste coronaire angiografie ondergingen in een centrum dat verbonden was aan Intermountain Healthcare, een Amerikaans gezondheidszorgsysteem zonder winstoogmerk. De EPA- en DHA-plasmawaarden werden gemeten in bloedmonsters die ten tijde van de coronaire angiografie waren afgenomen. De gemiddelde ± SD follow-uptijd was 12 ± 5 jaar. Het significantieniveau werd vastgesteld op 0,01.
Uitkomstmaat
De primaire uitkomstmaat was het optreden van MACE, gedefinieerd als totale sterfte, MI, beroerte of HF-ziekenhuisopname, na 10 jaar.
Belangrijkste resultaten
- De 10-jaarsincidentie van MACE was geassocieerd met een lagere waarde van EPA (niet-gecorrigeerde P=0,0002, gecorrigeerde P=0,0005) maar niet van DHA (niet-gecorrigeerde P=0,43; gecorrigeerde P=0,52).
- Van de individuele componenten van de primaire uitkomstmaat was alleen totale sterfte geassocieerd met EPA (niet-gecorrigeerde P<0,0001; gecorrigeerde P=0,0003).
- Personen in het hoogste kwartiel van de EPA-waarde vertoonden een verlaagde 10-jaarsincidentie van MACE vergeleken met degenen in het laagste EPA-kwartiel (22,8% vs. 40,5%; niet-gecorrigeerde HR: 0,48; 95%BI: 0,35-0,67). Correctie voor zowel de DHA-waarde als significante verschillen bij aanvang van de studie verlaagde de HR tot 0,36 (95%BI: 0,22-0,58).
- Voor DHA was de niet-gecorrigeerde HR voor het 10-jaarsrisico op MACE voor het hoogste versus het laagste kwartiel niet significant verschillend (27,6% versus 33,6%; HR: 0,78; 95%BI: 0,56-1,01). Correctie voor de EPA-waarde resulteerde in een significant hoger 10-jaarsrisico op MACE (HR: 1,81; 95%BI: 1,14-2,90), maar na aanvullende correctie voor significante baselineverschillen was er geen verschil tussen het hoogste en laagste DHA-kwartiel (HR: 1,37; 95%BI: 0,85-2,20).
- Uit subgroepanalyses bleek dat hogere EPA-waarden geassocieerd zijn met een lager 10-jaarsrisico op MACE bij patiënten met ernstig coronairlijden op baseline (gecorrigeerde HR: 0.53; 95%BI: 0.18-0.68) en bij patiënten met geen, milde of gematigd coronairlijden op baseline (gecorrigeerde HR: 0.42; 95%BI: 0.20-0.85). Er werden geen significante associaties gevonden wanneer er werd gestratificeerd volgens eerder HF, leeftijd ≥75 jaar of triglyceriden ≥200 mg/dl.
- Personen met een EPA/DHA-ratio >1 hadden een lager 10-jaarsrisico op MACE vergeleken met degenen met een EPA/DHA-ratio ≤1 (27,3% vs. 36,7%; gecorrigeerde HR: 0,75; 95%BI: 0,60-0,94).
Conclusie
Deze prospectieve, observationele cohortstudie onder personen die een coronaire angiografie ondergingen, toonde dat een hogere plasmawaarde van EPA, maar niet van DHA, geassocieerd was met een lager 10-jaarsrisico op MACE. Correctie voor de DHA-waarde vergrootte het geschatte beschermende effect van hogere EPA-waarden. Bovendien was een EPA/DHA-ratio >1 geassocieerd met een lager 10-jaarsrisico op MACE in vergelijking met een EPA/DHA-ratio ≤1. Volgens de auteurs “komen deze waarnemingen overeen met een voorgesteld ontstekingsremmend/membraanstabiliserend effect van EPA, dat gedeeltelijk wordt geneutraliseerd door toenemende DHA-waarden”.
Referenties
1. Rizos EC, Ntzani EE, Bika E, Kostapanos MS, Elisaf MS. Association between omega-3 fatty acid supplementation and risk of major cardiovascular disease events: a systematic review and meta-analysis. JAMA. (2012) 308(10):1024–33. doi: 10.1001/2012.jama.11374
2. Kwak SM, Myung SK, Lee YJ, Seo HG, Korean G. Meta-analysis Study, Efficacy of omega-3 fatty acid supplements (eicosapentaenoic acid and docosahexaenoic acid) in the secondary prevention of cardiovascular disease: a meta-analysis of randomized, double-blind, placebo-controlled trials. Arch Intern Med. (2012) 172(9):686–94. doi: 10.1001/archinternmed.2012.262
3. Kotwal S, Jun M, Sullivan D, Perkovic V, Neal B. Omega 3 Fatty acids and cardiovascular outcomes: systematic review and meta-analysis. Circ Cardiovasc Qual Outcomes. (2012) 5(6):808–18. doi: 10.1161/CIRCOUTCOMES.112.966168
4. Jump DB, Depner CM, Tripathy S. Omega-3 fatty acid supplementation and cardiovascular disease. J Lipid Res. (2012) 53(12):2525–45. doi: 10.1194/jlr.R027904
5. Jacobson TA, Glickstein SB, Rowe JD, Soni PN. Effects of eicosapentaenoic acid and docosahexaenoic acid on low-density lipoprotein cholesterol and other lipids: a review. J Clin Lipidol. (2012) 6(1):5–18. doi: 10.1016/j.jacl.2011.10.018
6. Harris WS, Tintle NL, Imamura F, Qian F, Korat AVA, Marklund M, et al. Blood n-3 fatty acid levels and total and cause-specific mortality from 17 prospective studies. Nat Commun. (2021) 12(1):2329. doi: 10.1038/s41467-021-22370-2
7. Hu Y, Hu FB, Manson JE. Marine Omega-3 Supplementation and Cardiovascular Disease: An Updated Meta-Analysis of 13 Randomized Controlled Trials Involving 127 477 Participants. J Am Heart Assoc. (2019) 8(19):e013543. doi: 10.1161/JAHA.119.013543
8. Bhatt DL, Steg PG, Miller M, Brinton EA, Jacobson TA, Ketchum SB, et al. Cardiovascular Risk Reduction with Icosapent Ethyl for Hypertriglyceridemia. N Engl J Med. (2019) 380(1):11–22. doi: 10.1056/NEJMoa1812792
9. Group ASC, Bowman L, Mafham M, Wallendszus K, Stevens W, Buck G, et al. Effects of n-3 Fatty Acid Supplements in Diabetes Mellitus. N Engl J Med. (2018) 379(16):1540–1550. doi: 10.1056/NEJMoa1804989
10. Manson JE, Cook NR, Lee IM, Christen W, Bassuk SS, Mora S, et al. Marine n-3 Fatty Acids and Prevention of Cardiovascular Disease and Cancer. N Engl J Med. (2019) 380(1):23–32. doi: 10.1056/NEJMoa1811403
11. Nicholls SJ, Lincoff AM, Garcia M, Bash D, Ballantyne CM, Barter PJ, et al. Effect of High-Dose Omega-3 Fatty Acids vs Corn Oil on Major Adverse Cardiovascular Events in Patients at High Cardiovascular Risk: The STRENGTH Randomized Clinical Trial. JAMA. (2020) 324(22):2268–2280. doi: 10.1001/jama.2020.22258
12. Kalstad AA, Myhre PL, Laake K, Tveit SH, Schmidt EB, Smith P, et al. Effects of n-3 Fatty Acid Supplements in Elderly Patients After Myocardial Infarction: A Randomized, Controlled Trial. Circulation. (2021) 143(6):528–539. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.120.052209