Combinatie van verhoogd Lp(a) en hoge BMI geeft hoogste risico op aortaklepverkalking
De combinatie van een zeer hoge Lp(a)-waarde en zeer hoge BMI leidde tot een 3,5-voudig risico op aortaklepverkalking (calcific aortic valve disease, CAVD). Het absolute tienjaarsrisico op CAVD was hoger bij mannen dan bij vrouwen en nam toe met hogere leeftijd, Lp(a)-waarde en BMI.
Lipoprotein(a) and Body Mass Compound the Risk of Calcific Aortic Valve DiseaseLiteratuur - Kaltoft M, Langsted A, Afzal S et al. - J Am Coll Cardiol. 2022 Feb 15;79(6):545-558. doi: 10.1016/j.jacc.2021.11.043.
Introductie en methoden
Achtergrond
Eerdere studies hebben aangetoond dat verhoogd Lp(a) en hoge BMI afzonderlijk geassocieerd zijn met een verhoogd risico op aortaklepverkalking (calcific aortic valve disease, CAVD) [1-7]. Het is echter nog niet bekend of een combinatie van deze twee risicofactoren het hoogste risico op CAVD geeft.
Doel van de studie
Deze studie onderzocht de associatie tussen de combinatie van een hoge Lp(a)-waarde en hoge BMI en het risico op CAVD. Tevens werd het tienjaarsrisico op CAVD voor de belangrijkste risicofactoren van CAVD bepaald.
Methoden
In totaal werden 69.988 personen uit de Copenhagen General Population Study die geen CAVD op baseline hadden, maar wel informatie over zowel Lp(a) als BMI in deze studie geïncludeerd. Na een mediane follow-up van 7,4 jaar werd de associatie tussen hoge Lp(a)-waarden en hoge BMI met het risico op CAVD bepaald. In head-to-head analyses waarbij Lp(a) en BMI met elkaar werden vergeleken, werden zowel Lp(a) als BMI onderverdeeld in groepen van het 1e tot 49e, 50e tot 89e, en 90e tot 100e percentiel. Om het absolute tienjaarsrisico te berekenen, werd Lp(a) onderverdeeld in drie groepen op basis van klinische afkappunten ((≤42 mg/dL [88 nmol/L], 43-79 mg/dL [89-169 nmol/L] , en ≥80 mg/dL [170 nmol/L]), BMI werd hiervoor ook in drie groepen onderverdeeld (normaal gewicht [18.5-24,9 kg/m²], overgewicht [25,0-29,9 kg/m²] en obesitas [≥30 kg/ m²]).
Belangrijkste resultaten
Hoge Lp(a)-waarden en hoge BMI, afzonderlijk, en risico op CAVD
- De multivariabele gecorrigeerde HR voor CAVD bij personen met een Lp(a)-waarde in de bovenste 10% (90e tot 100e percentiel) was 1,86 (95% CI 1,57-2,21), vergeleken met personen met een Lp(a)-waarde in de onderste 50% (1e tot 49e percentiel). De corresponderende HR voor personen met een BMI in de bovenste 10%, vergeleken met een BMI in de onderste 50%, was 1,79 (95% CI 1,49-2,14).
Associatie tussen de combinatie van een hoge Lp(a)-waarde en hoge BMI en CAVD
- Multivariabel gecorrigeerde HR's voor CAVD namen toe met zowel hogere Lp(a)-waarden als hogere BMI. Er was geen interactie tussen Lp(a) en BMI in hun associatie met CAVD (P voor interactie = 0,92).
- De multivariabel gecorrigeerde HR voor CAVD bij personen met zowel Lp(a) als BMI in de bovenste 10% was 3,5 (95% CI 2,5-5,1), vergeleken met personen met Lp(a) en BMI in de onderste 50%.
Absoluut tienjaarsrisico op CAVD
- Het absolute tienjaarsrisico op CAVD was hoger bij mannen dan bij vrouwen en nam toe met hogere leeftijd, Lp(a)-waarden en BMI.
- Het absolute tienjaarsrisico varieerde van 0,4% (bij vrouwen met een normale BMI, Lp(a) ≤42 mg/dL en in de laagste leeftijdscategorie [50-59 jaar]) tot 14% (bij mannen met obesitas, Lp(a) ≥80 mg/dL en in de hoogste leeftijdscategorie [70-79 jaar]).
Conclusie
De combinatie van een hoge Lp(a)-waarde en hoge BMI in het 90ste tot 100ste percentiel gaf een 3,5-voudig risico op CAVD vergeleken met beide risicofactoren onder het 50ste percentiel. Het absolute tienjaarsrisico op CAVD was hoger bij mannen dan bij vrouwen en nam toe met hogere leeftijd, Lp(a) en BMI, en varieerde van 0,4% tot 14%.
Referenties
1. Thanassoulis G, Campbell CY, Owens DS, et al. Genetic associations with valvular calcification and aortic stenosis. N Engl J Med. 2013;368:503–512.
2. Kamstrup PR, Tybjaerg-Hansen A, Nordestgaard BG. Elevated lipoprotein(a) and risk of aortic valve stenosis in the general population. J Am Coll Cardiol. 2014;63:470–477.
3. Arsenault BJ, Boekholdt SM, Dube MP, et al. Lipoprotein(a) levels, genotype, and incident aortic valve stenosis: a prospective Mendelian randomization study and replication in a casecontrol cohort. Circ Cardiovasc Genet. 2014;7: 304–310.
4. Chen HY, Dufresne L, Burr H, et al. Association of LPA variants with aortic stenosis: a large-scale study using diagnostic and procedural codes from electronic
5. Larsson SC, Wolk A, Hakansson N, Back M. Overall and abdominal obesity and incident aortic valve stenosis: two prospective cohort studies. Eur Heart J. 2017;38:2192–2197.
6. Larsson SC, Back M, Rees JMB, Mason AM, Burgess S. Body mass index and body composition in relation to 14 cardiovascular conditions in UK Biobank: a Mendelian andomization study. Eur Heart J. 2020;41:221–226.
7. Kaltoft M, Langsted A, Nordestgaard BG.Obesity as a causal risk factor for aortic valve stenosis. J Am Coll Cardiol. 2020;75:163–176.