Effect van semaglutide op hartstructuur en -functie bij obesitasgerelateerd HFpEF

In een echocardiografische deelstudie van het STEP-HFpEF-programma bij patiënten met obesitasgerelateerd HFpEF leek semaglutide gedurende 52 weken de progressie van nadelige cardiale hermodellering te verminderen vergeleken met placebo.

Deze samenvatting is gebaseerd op de publicatie van Solomon SD, Ostrominski JW, Wang X, et al.  - Effect of Semaglutide on Cardiac Structure and Function in Patients With Obesity-Related Heart Failure - J Am Coll Cardiol. 2024 Oct 22;84(17):1587-1602. doi: 10.1016/j.jacc.2024.08.021.

Introductie en methoden

Achtergrond

Obesitas wordt beschouwd als een belangrijke oorzaak van zowel ongunstige cardiale hermodellering als de ontwikkeling en progressie van HFpEF [1-6]. In het STEP-HFpEF-programma verminderde behandeling met semaglutide HF-gerelateerde klachten, fysieke beperkingen en lichaamsgewicht en verbeterde de inspanningsfunctie bij patiënten met obesitasgerelateerd HFpEF [7]. Het effect van semaglutide op de hartstructuur en -functie in deze populatie dient echter nog te worden opgehelderd.

Doel van de studie

In een echocardiografische deelstudie van het STEP-HFpEF-programma bepaalden de auteurs de cardiale structurele en functionele profielen van patiënten met obesitasgerelateerd HFpEF en evalueerden ze het effect van semaglutide op cardiale hermodellering.

Methoden

Het STEP-HFpEF-programma was een gepoolde analyse van de STEP-HFpEF-studie (Research Study to Investigate How Well Semaglutide Works in People Living With Heart Failure and Obesity; n=529) en STEP-HFpEF DM-studie (Research Study to Look at How Well Semaglutide Works in People Living With Heart Failure, Obesity and Type 2 Diabetes; n=616). In deze internationale, multicentrische, dubbelblinde, placebogecontroleerde fase 3-RCT’s werden patiënten met LVEF ≥45%, HF-klachten van NYHA klasse II-IV, KCCQ – Clinical Summary Score <90 punten en BMI ≥30 kg/m² gerandomiseerd naar subcutaan semaglutide 2,4 mg eenmaal per week of placebo gedurende 52 weken. In de STEP-HFpEF-studie werden patiënten met HbA1c ≥6,5% uitgesloten, terwijl de inclusiecriteria voor de STEP-HFpEF DM-studie een DM2-diagnose ≥90 dagen voor de screening en HbA1c ≤10% waren. De mediane follow-upduur was 401 dagen (IQR: 400-404).

Transthoracale echocardiografie in rust werd uitgevoerd bij de randomisatie en na 52 weken bij 491 van de 1145 deelnemers aan de studie (43%), van wie 253 werden toegewezen aan semaglutide en 238 aan placebo.

Uitkomstmaten

De vooraf gespecificeerde primaire uitkomstmaat van deze echocardiografische deelstudie was de verandering in het volume van het linkeratrium (LA) vanaf de aanvang van de studie tot 52 weken. De vooraf gespecificeerde secundaire uitkomstmaten waren de verandering in andere echocardiografische parameters, zoals de E-wave velocity en de ratio van de vroege mitrale instroomsnelheid tot de vroeg-diastolische mitrale annulaire snelheid (E/e’).

Belangrijkste resultaten

Hartstructuur en -functie bij studieaanvang

• Bij aanvang van de studie was de gemiddelde ± SD LV-massa verhoogd (207,8 ± 69,2 g), terwijl de gemiddelde LV-globale longitudinale rek (global longitudinal strain, GLS) was verlaagd (-14,4% ± 3,7%).
• Van de 491 deelnemers was er bij 140 (28,5%) sprake van bewijs voor LV-hypertrofie.
• Het gemiddelde LV-eind-systolische volume was 31,4 ± 15,9 ml, het gemiddelde LV-eind-diastolische volume was 74,3 ± 28,4 ml en de gemiddelde LVEF was 58,9% ± 7,7%.
• Het gemiddelde LA-volume was ook verhoogd (69,7 ± 26,5 ml), net als de gemiddelde E/e’-ratio (laterale E/e’-ratio: 10,9 ± 5,2; septale E/e’-ratio: 13,8 ± 6,1).

Behandeleffect van semaglutide op echocardiografische parameters

• De verandering in het LA-volume vanaf de studieaanvang tot 52 weken was kleiner bij patiënten die werden behandeld met semaglutide dan bij degenen die placebo kregen (6,89 vs. 13,02 ml; geschat gemiddeld verschil: -6,13 ml; 95%BI: -9,85 tot -2,41; P=0,0013).
• Subgroepanalyse toonde in het algemeen consistente resultaten voor de primaire uitkomstmaat in subgroepen die gestratificeerd waren naar baselinevariabelen zoals leeftijd, geslacht, BMI en aanwezigheid van DM2 of AF (alle P voor interactie>0,05).
• Behandeling met semaglutide versus placebo verminderde de verandering in de ratio van de vroege tot de late mitrale instroomsnelheid (geschat gemiddeld verschil: -0,14; 95%BI: -0,24 tot -0,04; P=0,0075), de E-wave velocity (geschat gemiddeld verschil: -5,63 cm/s; 95%BI: -9,42 tot -1,84; P=0,0037) en de E/e’-ratio (geschat gemiddeld verschil: -0,79; 95%BI: -1,60 tot 0,01; P=0,05).
• Bovendien verminderde semaglutide de verandering in het RV-eind-systolisch gebied (geschat gemiddeld verschil: -1,41 cm²; 95%BI: -2,42 tot -0,40; P=0,0064) en het RV-eind-diastolisch gebied (geschat gemiddeld verschil: -1,99 cm²; 95%BI: -3,60 tot -0,38; P=0,016) vergeleken met placebo.
• Semaglutide veranderde echter niet de LV-massa, LV-GLS, LV-volumes, LVEF of LA-rek tussen de studieaanvang en 52 weken vergeleken met placebo.

• Een groter gewichtsverlies met semaglutide versus placebo was geassocieerd met een grotere afname van het LA-volume (P voor interactie=0,033), maar niet met een verandering in de piek E-wave velocity, de E/e’-ratio of het RV-eind-diastolisch gebied (alle P voor interactie>0,05).

Conclusie

In deze echocardiografische deelstudie van het STEP-HFpEF-programma onder patiënten met obesitasgerelateerd HFpEF was de prevalentie van een abnormale hartstructuur en -functie, waaronder LA-dilatatie, LV-hypertrofie, verminderde LV-mechanica en -diastolische functie en RV-disfunctie, hoog. Behandeling met semaglutide 2,4 mg gedurende 52 weken leek de progressie van ongunstige cardiale hermodellering te verminderen vergeleken met placebo. De auteurs merken wel op dat hun bevindingen verkennend waren, aangezien de 2 STEP-HFpEF-studies niet specifiek waren ontworpen om het behandeleffect van semaglutide versus placebo op de cardiale structuur en functie te evalueren.

Vind dit artikel online op J Am Coll Cardiol.

Referenties

1. Savji N, Meijers WC, Bartz TM, et al. The association of obesity and cardiometabolic traits with incident HFpEF and HFrEF. JACC Heart Fail. 2018;6(8):701–709.
2. Lai Y-H, Liu M-E, Su C-H, et al. Obesity-related changes in cardiac structure and function among Asian Men and Women. J Am Coll Cardiol. 2017;69(23):2876–2878.
3. Litwin SE, Adams TD, Davidson LE, et al. Longitudinal changes in cardiac structure and function in severe obesity: 11-year follow-up in the Utah Obesity Study. J Am Heart Assoc. 2020;9(12):e014542.
4. Borlaug BA, Jensen MD, Kitzman DW, et al. Obesity and heart failure with preserved ejection fraction: new insights and pathophysiological targets. Cardiovasc Res. 2023;118(18):3434–3450.
5. Bello NA, Cheng S, Claggett B, et al. Association of weight and body composition on cardiac structure and function in the ARIC Study (Atherosclerosis Risk in Communities). Circ Heart Fail. 2016;9(8):e002978.
6. Wong CY, O’Moore-Sullivan T, Leano R, et al. Association of subclinical right ventricular dysfunction with obesity. J Am Coll Cardiol. 2006;47(3):611–616.
7. Butler J, Shah SJ, Petrie MC, et al, STEP-HFpEF Trial Committees and Investigators. Semaglutide versus placebo in people with obesity-related heart failure with preserved ejection fraction: a pooled analysis of the STEP-HFpEF and STEP-HFpEF DM randomised trials. Lancet. 2024;403(10437):1635–1648.