Effecten bloeddruk- en lipidenverlagende therapie op CV risico niet beïnvloed door leefstijl
Een post-hoc analyse van een gerandomiseerde trial gaf een lager CVD risico na rosuvastatine behandeling met of zonder candestartan/hydrochlorothiazide, ongeacht het aantal gezonde leefstijlfactoren.
Effects of Lipid-Lowering and Antihypertensive Treatments in Addition to Healthy Lifestyles in Primary Prevention: An Analysis of the HOPE3 TrialLiteratuur - Dagenais GR, Jung H, Lonn E et al. - J Am Heart Assoc. 2018;7: e008918. DOI: 10.1161/JAHA.118.008918
Introductie en methoden
Statines en bloeddrukverlagende therapie verlagen het risico op CVD, maar het is nog onbekend of dit effect verschilt tussen patiënten met een gezonde en ongezonde leefstijl. De post-hoc analyse van de Heart Outcomes Prevention Evaluation (HOPE-3) trial [1-4] onderzocht daarom de relatie tussen het aantal gezonde leefstijlfactoren en de voordelen van lipiden- en bloeddrukverlagende medicatie in CVD risico.
Deze post-hoc analyse van de HOPE-3 trial onderzocht de rol van de leefstijlfactoren niet-roken, fysieke inspanning, optimale taille/heup-ratio en gezond dieet in het effect van rosuvastatine en de bloeddrukverlagende middelen candestartan/hydrochlorothiazide op CVD risico.
De dubbelblinde, gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde HOPE-3 trial includeerde 12.705 mannen ≥55 jaar en vrouwen ≥65 jaar met een CVD risicofactor of vrouwen ≥60 jaar met twee CVD risicofactoren. Deelnemers werden gerandomiseerd naar 10 mg rosuvastatine of placebo, 16/2.5 mg candestartan/hydrochlorothiazide of placebo, of de combinatie van rosuvastatine met candestartan/hydrochlorothiazide of placebo en gevolgd voor gemiddeld 5.6 jaar. De arts of verpleegkundige beoordeelde het aantal gezonde leefstijlfactoren op basis van een gestandaardiseerde vragenlijst.
De primaire uitkomst bestond uit een samenstelling van CVD sterfte, niet-fataal myocardinfarct, stroke, hartfalen, revascularisatie, hartinfarct na reanimatie, of ischemische angina.
Belangrijkste resultaten
- Patiënten met ≥2 gezonde leefstijlfactoren hadden een 15% lager CVD risico, in vergelijking met <2 gezonde leefstijlfactoren (HR: 0.85, 95%CI: 0.73-1.00).
- Rosuvastatine was geassocieerd met een kleiner aantal CV events in patiënten met ≥2 gezonde leefstijlfactoren (HR: 0.74, 95%CI: 0.62-0.90) en in patiënten met <2 gezonde leefstijlfactoren (HR: 0.79, 95%CI: 0.61-1.01), in vergelijking met placebo (P-interactie=0.749).
- Het aantal CV events was lager met de combinatie rosuvastatine en candestartan/hydrochlorothiazide in patiënten met ≥2 gezonde leefstijlfactoren (HR: 0.74, 95%CI: 0.57-0.97) en in patiënten met <2 gezonde leefstijlfactoren (HR: 0.61, 95%CI: 0.43-0.88), in vergelijking met placebo.
- Candestartan/hydrochlorothiazide was geassocieerd met een kleiner CVD risico in patiënten met <2 gezonde leefstijlfactoren (HR: 0.78, 95%CI: 0.61-1.00), maar niet in patiënten met ≥2 gezonde leefstijlfactoren (HR: 1.00, 95%CI: 0.83-1.20), in vergelijking met placebo (P-interactie=0.126).
- Patiënten met een hoge systolische bloeddruk (≥143.5 mmHg) hadden een lager risico op CV events (≥2 gezonde leefstijlfactoren HR: 0.76, 95%CI: 0.58-1.01, <2 gezonde leefstijlfactoren HR: 0.65, 95%CI: 0.44-0.97) na candestartan/hydrochlorothiazide, in vergelijking met placebo (P-interactie=0.546).
- Rosuvastatine was geassocieerd met een lager CVD risico in beide leefstijlgroepen met hoge systolische bloeddruk (≥2 HR: 0.77, 95%CI: 0.58-1.02 en <2 HR: 0.73, 95%CI: 0.50-1.08), in vergelijking met placebo (P-interactie=0.787).
- Combinatietherapie gaf een significante verlaging in uitkomsten bij beide leefstijlgroepen met hoge systolische bloeddruk (≥2 HR: 0.55, 95%CI: 0.36-0.84 en <2 HR: 0.48, 95%CI: 0.27-0.83), in vergelijking met placebo (P-interactie=0.654).
Conclusie
Gezonde leefstijlfactoren zijn geassocieerd met lager CVD risico. Het effect van statines met of zonder bloeddrukverlagende therapie op CVD risico wordt niet beïnvloed door de mate van gezonde leefstijl. Daarentegen heeft behandeling met candestartan/hydrochlorothiazide geen effect op CVD risico in patiënten met een gezonde leefstijl.
Referenties
1. Lonn E, Bosh J, Pogue J, Avezum A, Chazova I, Dans A, Diaz R, Fodor GS, Held C, Jansky P, Keltai M, Keltai K, Kunti K, Kim JH, Leiter L, Lewis B, Liu L, LopezJaramillo P, Pais P, Parkhomenko A, Peters RJ, Piegas LS, Reid CM, Sliwa K, Toff WD, Varigos J, Xavier D, Yusoff K, Zhu J, Dagenais G, Yusuf S; HOPE-3 Investigators. Novel approaches in primary cardiovascular disease prevention: the HOPE-3 trial rationale, design, and participants’ baseline characteristics. Can J Cardiol. 2016;32:311–318.
2. Lonn EM, Bosch J, Lopez-Jaramillo P, Zhu J, Liu L, Pais P, Diaz R, Xavier D, Sliwa K, Dans A, Avezum A, Piegas LS, Keltai K, Keltai M, Chazova I, Peters RJ, Held C, Yusoff K, Lewis BS, Jansky P, Parkhomenko A, Khunti K, Toff WD, Reid CM, Varigos J, Leiter LA, Molina DI, McKelvie R, Pogue J, Wilkinson J, Jung H, Dagenais G, Yusuf S; HOPE-3 Investigators. Blood-pressure lowering in intermediate-risk persons without cardiovascular disease. N Engl J Med. 2016;374:2009–2020.
3. Yusuf S, Bosch J, Dagenais G, Zhu J, Xavier D, Liu L, Pais P, Lopez-Jaramillo P, Leiter LA, Dans A, Avezum A, Piegas LS, Parkhomenko A, Keltai K, Keltai M, Sliwa K, Peters RJ, Held C, Chazova I, Yusoff K, Lewis BS, Jansky P, Khunti K, Toff WD, Reid CM, Varigos J, Sanchez-Vallejo G, McKelvie R, Pogue J, Jung H, Gao P, Diaz R, Lonn E; HOPE-3 Investigators. Cholesterol lowering in intermediate-risk persons without cardiovascular disease. N Engl J Med. 2016;374:2021–203.
4. Yusuf S, Lonn E, Pais P, Bosch J, Lopez-Jaramillo P, Zhu J, Xavier D, Avezum A, Leiter LA, Piegas LS, Parkhomenko A, Keltai M, Keltai K, Sliwa K, Chazova I, Peters RJ, Held C, Yusoff K, Lewis BS, Jansky P, Khunti K, Toff WD, Reid CM, Varigos J, Accini JL, McKelvie R, Pogue J, Jung H, Liu L, Diaz R, Dans A, Dagenais G; HOPE-3 Investigators. Blood-pressure and cholesterol lowering in persons without cardiovascular disease. N Engl J Med. 2016;374:2032–2043.