Finerenon vermindert incident AF/atriumflutter bij patiënten met CKM-syndroom
In een grote, gepoolde FINE-HEART-analyse verlaagde finerenon het risico op nieuw gediagnosticeerd AF/atriumflutter (AFF) vergeleken met placebo bij patiënten met HF of met CNS en DM2.
Deze samenvatting is gebaseerd op de publicatie van Pabon MA, Filippatos G, Claggett BL, et al. - Finerenone Reduces New-Onset Atrial Fibrillation Across the Spectrum of Cardio-Kidney-Metabolic Syndrome: The FINE-HEART Pooled Analysis. J Am Coll Cardiol. 2025 May 6;85(17):1649-1660. doi: 10.1016/j.jacc.2025.03.42.
Introductie en methoden
Achtergrond
Het cardiovascular-nier-metabool (cardiovascular-kidney-metabolic, CKM) syndroom is een progressieve aandoening waarbij pathofysiologische interacties tussen het cardiovasculaire systeem, nierdisfunctie en metabole risicofactoren, zoals obesitas en diabetes, kunnen leiden tot multiorgaanfalen, overmatige morbiditeit en vroegtijdige mortaliteit [1]. Klinische HVZ (waaronder CHD, HF en atriumfibrilleren of -flutter (AFF)) treden op in het laatste stadium (stadium 4) [1]. Het is van belang om behandelingen te vinden die effectief zijn in alle stadia van CKM en die progressie naar late stadia voorkomen [1].
Recentelijk verminderde de niet-steroïde-MRA finerenon het risico op nieuw gediagnosticeerd AFF bij patiënten met CNS en DM2 [2] en vertraagde of voorkwam het middel nadelige cardiovasculaire en nieruitkomsten bij patiënten met het CKM-syndroom [3] in vergelijking met placebo. Het is echter niet bekend of MRA’s het risico op AFF verminderen bij patiënten met dit syndroom.
Doel van de studie
De auteurs onderzochten het effect van finerenon op het optreden van nieuw gediagnosticeerd AFF bij patiënten over het gehele CKM-spectrum.
Methoden
Dit was een vooraf gespecificeerde FINE-HEART-analyse, een prospectief geplande en geregistreerde gepoolde analyse op deelnemersniveau van 3 fase 3-RCT’s naar de werkzaamheid en veiligheid van finerenon versus placebo: 2 studies bij patiënten met CNS en DM2 (FIDELIO-DKD (Finerenone in Reducing Kidney Failure and Disease Progression in Diabetic Kidney Disease; n=5674) en FIGARO-DKD (Finerenone in Reducing Cardiovascular Mortality and Morbidity in Diabetic Kidney Disease; n=7437)) en 1 studie bij patiënten met HFmrEF of HFpEF (FINEARTS-HF (FINerenone trial to investigate Efficacy and sAfety superioR to placebo in paTientS with Heart Failure; n=6001)) [4-6].
In de huidige analyse werden de gegevens van 14.581 deelnemers zonder voorgeschiedenis van AFF of aanwezigheid van AFF op het ECG bij aanvang van de studie samengevoegd. De mediane follow-upduur was 2,9 jaar, waarin 631 patiënten (4,3%) voor het eerst AFF kregen.
Uitkomstmaten
De primaire uitkomstmaat was nieuw gediagnosticeerd AFF zoals prospectief beoordeeld door geblindeerde commissies voor klinische events in alle 3 de studies. Andere belangrijke uitkomstmaten waren cardiovasculaire sterfte, HF-ziekenhuisopname, MACE (een samengestelde uitkomst van niet-fataal MI, niet-fatale beroerte, HF-ziekenhuisopname of cardiovasculaire sterfte), een samengestelde nieruitkomstmaat (gedefinieerd als aanhoudende eGFR-daling ≥50% ten opzichte van de uitgangswaarde, aanhoudende eGFR-daling tot <15 ml/min/1,73 m², nierfalen of overlijden als gevolg van nierfalen) en totale sterfte.
Belangrijkste resultaten
Effect van finerenon op nieuw gediagnosticeerd atriumfibrilleren/flutter
- De incidentie van AFF was lager bij patiënten die werden behandeld met finerenon (n=7267) dan bij degenen die placebo kregen (n=7314) (1,4 vs. 1,6 per 100 patiëntjaren; HR: 0,83; 95%BI: 0,71-0,97; P=0,019).
- Subgroepanalyse toonde in het algemeen consistente resultaten in subgroepen die gestratificeerd waren naar onder andere leeftijd, geslacht, aantal CKM-aandoeningen (HF, CNS, DM2; P voor interactie=0,87) of studie (P voor interactie=0,57). Wel leek het behandeleffect van finerenon versus placebo groter te zijn bij Aziatische deelnemers, terwijl zwarte deelnemers een hogere AFF-incidentie leken te hebben bij behandeling met finerenon vergeleken met placebo (P voor interactie voor ras=0,004), hoewel de betrouwbaarheidsintervallen in deze laatste subgroep breed waren.
Voorspellers van nieuw gediagnosticeerd atriumfibrilleren/flutter
- Onafhankelijke voorspellers van het ontstaan van AFF waren onder meer oudere leeftijd, voorgeschiedenis van HF, hogere BMI, geografische regio en hogere urine-albumine/creatinine-ratio.
- Daarentegen waren vrouwelijk geslacht en behandeling met finerenon onafhankelijk geassocieerd met een lagere incidentie van nieuw gediagnosticeerd AFF.
Associatie van nieuw gediagnosticeerd atriumfibrilleren/flutter met cardiovasculaire en nieruitkomsten
- Patiënten die AFF kregen tijdens de follow-up, hadden een hoger risico op HF ziekenhuisopname of cardiovasculaire sterfte (gecorrigeerde HR: 3,7; 95%BI: 2,9-4,6; P<0,001), MACE (gecorrigeerde HR: 2,8; 95%BI: 2,2-3,5; P<0,001), de samengestelde nieruitkomstmaat (gecorrigeerde HR: 2,0; 95%BI: 1,4-2,7; P<0,001) en totale sterfte (gecorrigeerde HR: 4,3; 95%BI: 3,6-5,2; P<0,001) dan patiënten zonder AFF.
Conclusie
In deze vooraf gespecificeerde gepoolde FINE-HEART-analyse, die 3 RCT’s en 14.581 deelnemers omvatte, verminderde finerenon het risico op incident AFF vergeleken met placebo bij patiënten over het gehele CKM-spectrum (HF, CNS, DM2). Patiënten die tijdens de follow-up voor het eerst AFF kregen, hadden een hoger risico op nadelige cardiovasculaire en nieruitkomsten dan degenen die geen AFF kregen.
Referenties
- Ndumele CE, Rangaswami J, Chow SL, et al. Cardiovascular-kidney-metabolic health: a presidential advisory from the American Heart Association. Circulation. 2023;148(20):1606–1635. https://doi.org/10.1161/CIR.0000000000001184
- Wang N, Yu Y, Sun Y, et al. Acquired risk factors and incident atrial fibrillation according to age and genetic predisposition. Eur Heart J. 2023;44(47):4982–4993. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehad615
- Vaduganathan M, Filippatos G, Claggett BL, et al. Finerenone in heart failure and chronic kidney disease with type 2 diabetes: FINE-HEART pooled analysis of cardiovascular, kidney and mortality outcomes. Nat Med. 2024;30(12):3758–3764. https://doi.org/10.1038/s41591-024-03264-4
- Bakris GL, Agarwal R, Anker SD, et al. Effect of finerenone on chronic kidney disease outcomes in type 2 diabetes. N Engl J Med. 2020;383(23):2219–2229. https://doi.org/10.1056/NEJMoa2025845
- Pitt B, Filippatos G, Agarwal R, et al. Cardiovascular events with finerenone in kidney disease and type 2 diabetes. N Engl J Med. 2021;385(24):2252–2263. https://doi.org/10.1056/NEJMoa2110956
- Solomon Scott D, McMurray John JV, Vaduganathan M, et al. Finerenone in heart failure with mildly reduced or preserved ejection fraction. N Engl J Med. 0(0). https://doi.org/10.1056/NEJMoa2407107