Geen verband tussen LDL-c en toekomstige ASCVD bij afwezigheid van coronaire atherosclerose op middelbare leeftijd
In een groot Deens cohort van personen van middelbare leeftijd met symptomen van coronairlijden was de LDL-c-waarde geassocieerd met het optreden van MI en ASCVD-events gedurende ~4 jaar bij patiënten met aangetoond coronaire atherosclerose op baseline, maar niet bij degenen zonder.
Low-Density Lipoprotein Cholesterol Is Predominantly Associated With Atherosclerotic Cardiovascular Disease Events in Patients With Evidence of Coronary Atherosclerosis: The Western Denmark Heart RegistryLiteratuur - Mortensen MB, Dzaye O, Bøtker HE, et al. - Circulation. 2023 Jan 9 [Online ahead of print]. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.122.061010
Introductie en methoden
Achtergrond
Een aanzienlijk deel van de patiënten met een verhoogde LDL-c-waarde heeft geen aangetoonde coronaire atherosclerose op middelbare leeftijd [1-4], noch ontwikkelen zij ASCVD op oudere leeftijd [5-9]. Dit wijst erop dat sommige patiënten mogelijk ongevoelig zijn voor de schadelijke effecten van LDL-c.
Doel van de studie
De auteurs evalueerden het verband van de LDL-c-waarde met toekomstige MI- en ASCVD-events bij patiënten met en zonder coronaire atherosclerose, gedefinieerd als de aan- of afwezigheid van coronaire arteriële verkalking (coronary artery calcification, CAC).
Methoden
In deze prospectieve, observationele cohortstudie werden gegevens verzameld van 23.132 opeenvolgende symptomatische patiënten (mediane leeftijd: 57 jaar; IQR: 50-62) die werden geëvalueerd voor coronairlijden met coronaire CT-angiografie (CTA), uit de Western Denmark Heart Registry, een seminationale, multicentrische registratie. Exclusiecriteria waren bekend coronairlijden of een ontbrekende LDL-c- of CTA-meting bij aanvang van de studie. De klinische uitkomsten werden vastgesteld door koppeling van nationale registers die alle ziekenhuizen in Denemarken omvatten. De associaties werden gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, DM, hypertensie, Charlson Comorbidity Index-score, rookstatus en statinegebruik bij studieaanvang. Mediane follow-upduur was 4,3 jaar (IQR: 2,4-6,1).
De auteurs valideerden hun bevindingen in de Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis, een Amerikaans prospectief cohort van deelnemers zonder bekende ASCVD dat CAC-scans op baseline en langetermijnfollow-up voor klinische ASCVD-events omvat.
Uitkomstmaten
De 2 klinische uitkomstmaten waren MI en een samengestelde ASCVD-uitkomst, die bestond uit fataal en niet-fataal MI of ischemische beroerte.
Belangrijkste resultaten
- Voor elke stijging van 38,7 mg/dl van de LDL-c-waarde was de multivariabele gecorrigeerde (adjusted) HR (aHR) voor MI-events 1,28 (95%BI: 1,13-1,44) en voor ASCVD-events 1,14 (95%BI: 1,04-1,24).
- Na stratificatie naar de aan- of afwezigheid van CAC op baseline was de LDL-c-waarde ook geassocieerd met het optreden van MI (aHR: 1,30; 95%BI: 1,14-1,49) en ASCVD-events (aHR: 1,18; 95%BI: 1,06-1,31) bij de 10.792 patiënten met CAC (47%). Bij de 12.340 patiënten zonder CAC (53%) werd echter geen verband waargenomen tussen de LDL-c-waarde en toekomstige MI-events (aHR: 1,13; 95%BI: 0,90-1,40) of ASCVD-events (aHR: 1,02; 95%BI: 0,87-1,18).
- Evenzo was een zeer hoge LDL-c-waarde (>193 mg/dl) versus de algemeen aanbevolen LDL-c-waarde (<116 mg/dl) geassocieerd met MI-events (aHR: 3,53; 95%BI: 2,11-5,92) en met ASCVD-events (aHR: 2,42; 95%BI: 1,59-3,67) bij patiënten met CAC maar niet bij degenen zonder CAC.
- In de totale populatie en bij patiënten met CAC waren alle traditionele risicofactoren (leeftijd, geslacht, DM, hypertensie, huidig roken en lage HDL-c-waarde) onafhankelijk geassocieerd met toekomstige MI- of ASCVD-events. Bij patiënten zonder CAC hielden leeftijd, DM, roken en HDL-c-waarde ook verband met ASCVD-events, terwijl alleen roken geassocieerd was met MI-events.
- Gevoeligheidsanalyses en externe validatie in de Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis (mediane leeftijd: 62 jaar; mediane follow-upduur: 16,6 jaar) lieten vergelijkbare resultaten zien.
Conclusie
In een groot, real-world, Deens cohort van personen van middelbare leeftijd met symptomen van coronairlijden was de LDL-c-waarde geassocieerd met zowel MI als ASCVD-events (MI of ischemische beroerte) gedurende een follow-upduur van ongeveer 4 jaar in de totale populatie en bij patiënten met CTA-bewijs voor coronaire atherosclerose bij studieaanvang, maar niet bij degenen zonder CAC. De auteurs menen dat hun “resultaten de algemene veronderstelling dat LDL-c zorgt voor een consistente en universele toename van het risico in verschillende patiëntenpopulaties in twijfel trekken. In plaats daarvan lijken andere risicofactoren zoals roken, diabetes en een lage HDL-c-waarde belangrijker voor het risico op korte termijn bij personen van middelbare leeftijd zonder coronaire atherosclerose.”
Referenties
1. Martin SS, Blaha MJ, Blankstein R, Agatston A, Rivera JJ, Virani SS, Ouyang P, Jones SR, Blumenthal RS, Budoff MJ, et al. Dyslipidemia, coronary artery calcium, and incident atherosclerotic cardiovascular disease: implications for statin therapy from the multi-ethnic study of atherosclerosis. Circulation. 2014;129:77–86. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.113.003625
2. Miname MH, Bittencourt MS, Moraes SR, Alves RIM, Silva PRS, Jannes CE, Pereira AC, Krieger JE, Nasir K, Santos RD, et al. Coronary artery calcium and cardiovascular events in patients with familial hypercholesterolemia receiving standard lipid-lowering therapy. JACC Cardiovasc Imaging. 2019;12:1797–1804. doi: 10.1016/j.jcmg.2018.09.019
3. Sandesara PB, Mehta A, O’Neal WT, Kelli HM, Sathiyakumar V, Martin SS, Blaha MJ, Blumenthal RS, Sperling LS. Clinical significance of zero coronary artery calcium in individuals with LDL cholesterol ≥190 mg/dL: the Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis. Atherosclerosis. 2020;292:224–229. doi: 10.1016/j.atherosclerosis.2019.09.014
4. Gallo A, Pérez de Isla L, Charrière S, Vimont A, Alonso R, Muñiz-Grijalvo O, Díaz-Díaz JL, Zambón D, Moulin P, Bruckert E, et al. The added value of coronary calcium score in predicting cardiovascular events in familial hypercholesterolemia. JACC Cardiovasc Imaging. 2021;14:2414–2424. doi: 10.1016/j.jcmg.2021.06.011
5. Navar-Boggan AM, Peterson ED, D’Agostino RB, Neely B, Sniderman AD, Pencina MJ. Hyperlipidemia in early adulthood increases long-term risk of coronary heart disease. Circulation. 2015;131:451–458. doi: 10.1161/ CIRCULATIONAHA.114.012477
6. Zhang Y, Pletcher MJ, Vittinghoff E, Clemons AM, Jacobs DR, Allen NB, Alonso A, Bellows BK, Oelsner EC, Zeki Al Hazzouri A, et al. Association between cumulative low-density lipoprotein cholesterol exposure during young adulthood and middle age and risk of cardiovascular events. JAMA Cardiol. 2021;6:1406–1413. doi: 10.1001/jamacardio.2021.3508
7. Blaha M, Budoff MJ, Shaw LJ, Khosa F, Rumberger JA, Berman D, Callister T, Raggi P, Blumenthal RS, Nasir K, et al. Absence of coronary artery calcification and all-cause mortality. JACC Cardiovasc Imaging. 2009;2:692–700. doi: 10.1016/j.jcmg.2009.03.009
8. Mortensen MB, Fuster V, Muntendam P, Mehran R, Baber U, Sartori S, Falk E. Negative risk markers for cardiovascular events in the elderly. J Am Coll Cardiol. 2019;74:1–11. doi: 10.1016/j.jacc.2019.04.049
9. Rifai Al M, Blaha MJ, Nambi V, Shea SJC, Michos ED, Blumenthal RS, Ballantyne CM, Szklo M, Greenland P, Miedema MD, et al. Determinants of incident atherosclerotic cardiovascular disease events among those with absent coronary artery calcium: multi-ethnic study of atherosclerosis. Circulation. 2022;145:259–267. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.121.056705