Gewicht als jong kind of in moeder vóór zwangerschap gerelateerd aan gewicht op 15-jarige leeftijd
Een longitudinale studie toont dat overgewicht/obesitas op 3 jaar, of overgewicht/obesitas vóór de zwangerschap in de moeder, een voorbode is van overgewicht/obesitas in 15-jarige Japanse meisjes.
Association of maternal prepregnancy weight and early childhood weight with obesity in adolescence: A population‐based longitudinal cohort study in JapanLiteratuur - Yoshida S, Kimura T, Noda M et al., - Pediatr Obes. 2020 Jan 7:e12597. doi: 10.1111/ijpo.12597
Introductie en methoden
Obesitas in de kindertijd is geassocieerd met hogere risico's op vroegtijdig ontstaan van ziekten, waaronder diabetes en CV aandoeningen en overlijden. De prevalentie van obesitas bij kinderen neemt wereldwijd toe. Hoewel een hoog geboortegewicht geassocieerd is met een hogerd risico op obesitas, is het verband tussen een laag geboortegewicht en het risico op obesitas in de kindertijd controversieel [1-3]. Momenteel verschijnt bewijsvoering dat obesitas in de vroege kinderjaren een belangrijke voorspeller is van obesitas in adolescentie of volwassenheid [4,5].
Enkele studies hebben ook gesuggereerd dat obesitas bij ouders geassocieerd is met obesitas bij kinderen, maar prenatale factoren die van invloed kunnen zijn op het gewicht later in het leven zijn nog grotendeels onbegrepen in de Aziatische bevolking [6].
Deze studie heeft daarom meer dan duizend moeder-kind-paren bestudeerd gedurende een follow-up van 15 jaar vanaf de geboorte tot de adolescentie, om de associatie van overgewicht/obesitas op de leeftijd van 15 jaar te onderzoeken (BMI >23.28 voor jongens en BMI >23.89 voor meisjes, overgewicht en obesitas samen genomen), met geboortegewicht (laag of normaal met WHO-afkapwaarde van 2500g, hoog: ≥4000 g), met overgewicht/obesitas in de vroege kinderjaren (overgewicht: BMI >17,85 voor jongens en >17,64 voor meisjes vanaf 3 jaar) en met overgewicht/obesitas bij moeders.
Gegevens van gezondheidschecks op peuter- en schoolleeftijd in Japan werden gebruikt. In Japan is gezondheidscontrole verplicht op 1 maand, 3 of 4 maanden, 6 of 7 maanden, 18 maanden en 3 jaar oud, en jaarlijks voor leerlingen op school (gegevens op 15 jaar worden hier gebruikt). Kinderen die in deze studie zijn opgenomen, zijn tussen april 2000 en maart 2003 in Hofu City geboren. Zwangerschapsinformatie van de moeder werd verzameld door zelf in te vullen vragenlijsten tijdens de vroege zwangerschap. Gegevens van 1581 kinderen van 15 jaar die sinds de geboorte zijn opgevolgd waren beschikbaar, met gegevens over de zwangerschap van hun moeder.
Belangrijkste resultaten
- 167 (10.6%) kinderen van 15 jaar hadden overgewicht/obesitas, onder wie 86 jongens en 81 meisjes. 130 (8.2%) hadden laag geboortegewicht en op 3-jarige leeftijd hadden 93 (5.9%) overgewicht/obesitas.
- 14.0% van de kinderen met laag geboortegewicht had overgewicht/obesitas op 15-jarige leeftijd, ten opzichte van 10.7% van diegenen met normaal geboortegewicht (P=0.252).
- Kinderen met overgewicht/obesitas, vergeleken met normaal gewicht op 3-jarige leeftijd, toonden een hogere frequentie van overgewicht/obesitas toen ze 15 waren (33.7% vs. 9.2%, P<0.001).
- Analyses in alle deelnemers gaf geen verband tussen overgewicht/obesitas op 15-jarige leeftijd met geboortegewicht (adjOR: 0.97, P=0.311) of BMI op 18 maanden (per 1 kg/m2 stijging: aOR: 0.87, P=0.273).
- BMI in 3-jarigen gaf een significante associatie met risico op overgewicht/obesitas als 15-jarige (per 1 kg/m2 toename: aOR: 2.15, 95%CI: 1.71-2.70, P<0.001), evenals maternale BMI voor de zwangerschap (per 1 kg/m2 toename: aOR: 1.17, 95%CI: 1.17-1.24, P<0.001).
- Geanalyseerd als gewichtscategorieën, was overgewicht/obesitas in 3-jarigen significant geassocieerd met overgewicht/obesitas op 15-jarige leeftijd (aOR: 4.26, 95%CI: 2.51-7.25, P<0.001). Als jongens en meisjes apart werden beschouwd, toonden alleen meisjes een significant verband(aOR: 6.48, 95%CI: 3.25-12.9, P<0.001), jongens niet (aOR: 2.29, 95%CI: 0.92-5.69, P<0.75).
- Prepregnancy BMI bleek ook geassocieerd aan overgewicht/obesitas in alle 15 jarigen (aOR: 2.46, 95%CI: 1.41-4.30, P=0.002), maar in aparte analyses was dit verband alleen significant in meisjes (aOR: 2.89, 95%CI: 1.30-6.41, P=0.009), niet jongens (aOR: 2.18, 95%CI: 0.98-4.8, P=0.057).
- Er werd geen associatie gezien tussen overgewicht/obesitas op 15-jarige leeftijd en laag geboortegewicht (aOR: 1.54, P=0.188) of hoog geboortegewicht (aOR: 2.06, P=0.272).
Conclusie
Deze longitudinale analyse van Japanse adolescenten toonde een verband tussen overgewicht/obesitas op 3-jarige leeftijd en het risico van 15-jarige meisjes op overgewicht/obesitas. Hoewel overgewicht/obesitas vóór de zwangeschap bij moeders ook een voorspeller was van overgewicht/obesitas bij 15-jarige meisjes, werd er geen relatie gevonden tussen geboortegewicht en gewicht op 15-jarige leeftijd.
Referenties
1. Zhang X, Liu E, Tian Z, et al. High birth weight and overweight or obesity among Chinese children 3-6 years old. Prev Med. 2009;49(2-3):172-178.
2. Yu ZB, Han SP, Zhu GZ, et al. Birth weight and subsequent risk of obesity: a systematic review and meta-analysis. Obes Rev. 2011;12(7): 525-542.
3. Rugholm S, Baker JL, Olsen LW, et al. Stability of the association between birth weight and childhood overweight during the development of the obesity epidemic. Obes Res. 2005;13:2187-2194.
4. Evensen E, Emaus N, Kokkvoll A, et al. The relation between birthweight, childhood body mass index, and overweight and obesity in late adolescence: a longitudinal cohort study from Norway, The Tromso Study. Fit Futures. BMJ Open. 2017;7:e015576.
5. Geserick M, Vogel M, Gausche R, et al. Acceleration of BMI in early childhood and risk of sustained obesity. N Engl J Med. 2018;379(14): 1303-1312.
6. Brisbois TD, Farmer AP, McCargar LJ. Early markers of adult obesity: a review. Obes Rev. 2012;13(4):347-367.