Gezond dieet volgen is ook de moeite waard bij sterke genetische aanleg voor obesitas
Het verbeteren van trouw aan gezonde dieetpatronen kan het verband tussen genetische aanleg en toename van BMI en gewicht afzwakken, met name bij een hoog genetisch risico.
Improving adherence to healthy dietary patterns, genetic risk, and long term weight gain: gene-diet interaction analysis in two prospective cohort studiesLiteratuur - Wang T, Heianza Y, Sun D, et al. - BMJ 2018;360:j5644
Achtergrond
De Alternate Healthy Eating Index 2010 (AHEI-2010), de Dietary Approach to Stop Hypertension (DASH), en de Alternate Mediterranean Diet (AMED) scores zijn in verband gebracht met een lager risico op chronische ziekte [1-5]. De interacties tussen veranderingen in trouw aan gezonde eetpatronen in de tijd en de genetische aanleg voor obesitas op de lange termijn zijn echter niet bestudeerd.
Deze studie onderzocht of veranderingen in de AHEI-2010, DASH en AMED scores interacteren met een genetische aanleg voor obesitas, zoals geëvalueerd met een genetische risicoscore op basis van 77 genetische varianten die in verband gebracht zijn met BMI. Langetermijnveranderingen in BMI en lichaamsgewicht tot 20 jaar werden gemonitord in twee onafhankelijke prospectieve cohorten: Nurses’ Health Study (NHS) en de Health Professionals Follow-up Study (HPFS). Deze analyse includeerde 8828 vrouwen en 5218 mannen van Europese afkomst die volledige baseline-informatie hadden en genotype-data hadden op basis van genoombrede associatiestudies, en die geen diabetes, kanker of CVD bij baseline hadden. Gewicht en BMI werden elke vier jaar bepaald.
Belangrijkste resultaten
- In het algemeen correleerde de gemiddelde genetische risicoscore (69.5; SD: 5.5 in NHS en 69.3; SD: 5.6 in HPFS) significant met stijging van BMI en lichaamsgewicht.
- Het verschil in verandering in BMI tussen mensen met een hoog vs laag genetisch risico was meer uitgesproken in personen die zich slechter hielden aan de AHEI en DASH diëten, maar niet AMED.
- Wanneer alle diëten samen werden beschouwd, waren genescithe associaties met verandering van BMI zwakker in diegenen met hogere trouw aan de AHEI en DASH diëten.
- Anders gezien lieten diegenen met een hoog genetisch risico de sterkste omgekeerde associatie zien tussen betere trouw aan een dieet en verandering van BMI. Verbanden tussen genetische score en verandering in BMI waren zwakker als de AHEI dieetscore hoger was. De BMI-verandering geassocieerd met een stijging van 10-risicoallelen in het laagste tertiel met afgenomen AHEI score kwam overeen met een gewichtsverandering van 0.16 kg vs -0.02 kg in het derde met toegenomen AHEI-score. DASH scores vertoonden een vergelijkbaar patroon, maar AMED-scores niet.
- Toename van de dieetkwaliteitsscore in de tijd was geassocieerd met dalingen van BMI en lichaamsgewicht en deze associatie was meer prominent in diegenen met meer genetische aanleg.
- Toename van AHEI en DASH-scores verminderde de genetische relatie met verandering van BMI, terwijl het AMED dieet geen significante interactie liet zien.
- Wanneer individuele dieetcomponenten werden beschouwd, bleken significante interacties te bestaan tussen inname van fruit, groenten, langeketen-n-3-vetzuren of transvet en het effect op genetische risicoscore op verandering in BMI of lichaamsgewicht.
Conclusie
Deze studie laat zien dat het verbeteren van trouw aan gezonde dieetpatronen het effect van genetische aanleg op langetermijnveranderingen in BMI en gewichtstoename kan afvlakken, met name in personen met hoog genetisch risico. Dus, met name in mensen die genetische aanleg voor obesitas hebben, is het belangrijk om goed een gezond dieet te volgen omdat dit gunstig is voor beheersing van het gewicht.
Redactioneel commentaar
In hun redactioneel commentaar [6] bespreken Ells en collega’s de beperkingen van de studie door Wang et al., waaronder ongemeten confounders zoals lichaamsbeweging, de niet-gerandomiseerde trouw aan een gezond dieet, een mogelijk reverse causality-fenomeen, gebrek aan generaliseerbaarheid en duidelijke onderliggende biologische plausibiliteit, en de kleine effectgrootte van de genetische aanleg. Bovendien benadrukken ze de uitdagingen van gezond eten in omgevingen die obesitas promoten en ze concluderen: “Genetische aanleg is geen barrière voor succesvol gewichtsmanagement en geen excuus voor zwakke gezondheid en beleidsreacties. Door evidence-based en kosteneffectieve interventies op zowel het individuele als gemeenschapsniveau, moeten overheden en populaties handelen om gezonde diëten voor iedereen te verzekeren, in gezondheid-bevorderende voedingsomgevingen en -systemen. Dit moet het nieuwe normaal worden. Slechts dan zullen we een start maken met het afwenden en uiteindelijk terugdringen van de wereldwijde obesitasepidemie.”
Referenties
1. Chiuve SE, Fung TT, Rimm EB, et al. Alternative dietary indices both strongly predict risk of chronic disease. J Nutr 2012;142:1009-18.
2. Fung TT, Chiuve SE, McCullough ML, et al. Adherence to a DASH-style diet and risk of coronary heart disease and stroke in women. Arch Intern Med 2008;168:713-20.
3. Fung TT, Rexrode KM, Mantzoros CS, et al. Mediterranean diet and incidence of and mortality from coronary heart disease and stroke in women. Circulation 2009;119:1093-100.
4. Fung TT, Pan A, Hou T, et al. Long-term change in diet quality is associated with body weight change in men and women. J Nutr 2015;145:1850-6.
5. Tobias DK, Zhang C, Chavarro J, et al. Healthful dietary patterns and long-term weight change among women with a history of gestational diabetes mellitus. Int J Obes (Lond) 2016;40:1748-53.
6. Ells LJ, Demaio A, and Farpour-Lambert N. Diet, genes, and obesity: Genetic predisposition to obesity is no barrier to successful weight management. BMJ 2018;360:k7.