GLP-1 receptoragonist therapie geassocieerd met lager CV risico in T2DM patiënten met CKD
In een posthoc-analyse van de LEADER trial was liraglutide geassocieerd met minder CV uitkomsten in patiënten met diabetes mellitus type 2 en chronische nierziekte met hoog CV risico.
Effects of Liraglutide versus Placebo on Cardiovascular Events in Patients with Type 2 Diabetes and Chronic Kidney Disease: Results from the LEADER TrialLiteratuur - Mann JFE, Fonseca V, Mosenzon O et al. - Circulation 2018; published online ahead of print
Introductie en methoden
Patiënten met diabetes type 2 (T2DM) en chronische nierziekte (CKD) hebben een hoger cardiovasculair (CV) risico. Daarnaast zijn lage geschatte glomerulaire filtratiesnelheid (eGFR) en albuminurie onafhankelijke voorspellers van CV uitkomsten [1,2]. Het is echter onduidelijk of therapeutische interventies voor verlaging van CV risico de uitkomsten in deze patiënten verbeteren. In de Liraglutide Effect and Action in Diabetes: Evaluation of CV outcome Results (LEADER) trial [3,4], was liraglutidetherapie geassocieerd met een lager risico op CV uitkomsten, algemene sterfte en renale uitkomsten in vergelijking met placebo in T2DM patiënten met CV ziekte die standaardzorg krijgen.
LEADER was een multicenter, dubbelblinde, placebo-gecontroleerde trial die T2DM patiënten met hoog risico 1:1 randomiseerde naar liraglutide (dagelijks 1.8 mg of maximale verdraagbare dosis) of placebo, bovenop standaardzorg. De studie was ontworpen om een subgroep te includeren van minstens 660 patiënten met een eGFR<60 mL/min/1.73 m2, ongeveer 220 patiënten met ernstige nierziekte (eGFR <30 mL/min/1.73 m2) en minstens 440 patiënten met milde nierziekte (CKD stadium 3; eGFR 30–60 mL/min/1.73 m2).
Deze posthoc analyse beoordeelde het effect van liraglutide versus placebo op CV en veiligheidsuitkomsten in een subgroep van patiënten met eGFR <60 mL/min/1.73 m2 versus eGFR ≥60 mL/min/1.73 m2 en diegenen met micro/macroalbuminurie (<30 mg/g versus ≥30 mg/g creatinine) versus diegenen zonder albuminurie bij randomisatie. De primaire uitkomst was een samenstelling van CV sterfte, niet-fataal myocardinfarct (MI), of niet-fatale stroke.
Belangrijkste resultaten
- 2158 patiënten hadden een baseline eGFR <60 en 7182 patiënten een baseline eGFR >60 mL/min/1.73 m2.
- De samengestelde primaire CV uitkomst werd gezien in een kleiner deel van patiënten met liraglutide in vergelijking met placebo (15.4% vs. 21.4% in diegenen met eGFR <60 mL/min/1.73 m2, en 12.3% vs. 13.0% in diegenen met eGFR ≥60 mL/min/1.73 m2).
- Voor de samengestelde primaire uitkomst was de risicoverlaging met liraglutide groter in de subgroep met patiënten met eGFR <60 mL/min/1.73 m2 (HR: 0.69; 95%CI: 0.57-0.85) dan in diegenen met eGFR ≥60 mL/min/1.73 m2 (HR: 0.94; 95%CI: 0.83-1.07; interactie P=0.01).
- Wanneer eGFR werd ingedeeld in intervallen van 15 ml/min/1.73 m2 was er geen consistent verschil in behandeleffect met liraglutide op de primaire uitkomst tussen eGFR subgroepen (interactie P=0.13). Evenmin werd een interactie gezien tussen eGFR bij baseline en behandeleffect met eGFR als continue variabele.
- De HR’s voor de primaire en secundaire uitkomsten voor micro/macroalbuminurie en normoalbuminurie subgroepen op basis van baseline eGFR en tijd tot samengestelde primaire CV uitkomst in patiënten volgens eGFR baseline waren respectievelijk 0.83 (95%CI: 0.71-0.97) en 0.92 (95%CI: 0.79-1.07; P-interactie=0.36).
Conclusie
In patiënten met T2DM en CKD met hoog CV risk was behandeling met liraglutide geassocieerd met minder CV uitkomsten, in vergelijking met patiënten zonder CKD.
Referenties
1. Mann JF, Gerstein HC, Pogue J, et al. Renal insufficiency as a predictor of cardiovascular outcomes and the impact of ramipril: the HOPE randomized trial. Ann Intern Med. 2001;134:629–636.
2. Gerstein HC, Mann JF, Yi Q, et al; HOPE Study Investigators. Albuminuria and risk of cardiovascular events, death, and heart failure in diabetic and nondiabetic individuals. JAMA. 2001;286:421–426.
3. Marso SP, Daniels GH, Brown-Frandsen K, et al; LEADER Steering Committee; LEADER Trial Investigators. Liraglutide and cardiovascular outcomes in type 2 diabetes. N Engl J Med. 2016;375:311–322.
4. Mann JFE, Ørsted DD, Brown-Frandsen K, et al; LEADER Steering Committee and Investigators. Liraglutide and renal outcomes in type 2 diabetes. N Engl J Med. 2017;377:839–848.