Hartrevalidatie na MI vermindert totale mortaliteit bij mannen en vrouwen
Deze studie toonde aan dat deelname aan op lichamelijke activiteit-gebaseerde hartrevalidatie na MI de totale mortaliteit significant verminderde. Deze associatie was meer uitgesproken bij vrouwen dan bij mannen.
Participation in exercise-based cardiac rehabilitation is related to reduced total mortality in both men and women: results from the SWEDEHEART registryLiteratuur - Ekblom Ö, Cider A, Hambraeus K et al. - Eur J Prev Cardiol. 2021 Jun 7;zwab083. doi: 10.1093/eurjpc/zwab083.
Introductie en methoden
Eerdere studies hebben aangetoond dat deelname aan op lichamelijke activiteit-gebaseerde hartrevalidatie na een MI het risico op CVD sterfte vermindert [1-3]. Bovendien heeft de ESC deelname aan hartrevalidatie post-MI een klasse 1A-aanbeveling gegeven [4,5]. Het was echter nog onduidelijk of hartrevalidatie ook positieve effecten heeft op totale mortaliteit. Bovendien waren er geen geslachtsspecifieke analyses uitgevoerd in eerdere studies naar effecten van hartrevalidatie. Deze studie onderzocht de associatie tussen deelname aan hartrevalidatie en totale mortaliteit bij mannen en vrouwen in het SWEDEHEART register.
Het SWEDEHEART register is een groot, niet-geselecteerd landelijk cohort van patiënten met MI in Zweden [6]. Het register bevat informatie over acute zorg en secundaire preventie. De huidige analyse omvatte in totaal 20 895 patiënten (74% mannen) in de leeftijd tussen 18 en 75 jaar bij wie een eerste MI werd gediagnosticeerd en met volledige gegevens over covariaten, verklarende variabelen en uitkomstvariabelen. Van deze 20 895 patiënten namen 9647 (46%) deel aan op lichamelijke activiteit-gebaseerde hartrevalidatie, gedefinieerd als centrumgerichte, begeleide oefensessies, ten minste twee keer per week. De primaire uitkomst was totale mortaliteit. De gemiddelde follow-up (tijd tussen index MI en datum van overlijden of einde van de studie) was 4.55 (SD 2.33) jaar. Er vonden in totaal 1000 sterfgevallen plaats tijdens deze follow-up tijd.
Belangrijkste resultaten
- Patiënten die deelnamen aan hartrevalidatie hadden een significant lager sterfterisico in vergelijking met patiënten die hieraan niet deelnamen (volledig gecorrigeerde HR 0.72, 95%CI 0.62-0.83).
- In een analyse waarin patiënten met een kortere follow-up dan 2 jaar werden uitgesloten werden vergelijkbare resultaten gevonden (HR voor deelname aan hartrevalidatie: 0.70, 95%CI 0.60-0.82).
- Interactie-analyses lieten een significante interactie zien tussen geslacht en effect van hartrevalidatie op totale mortaliteit. Vrouwen die deelnamen aan hartrevalidatie hadden een significant lagere HR dan mannen die deelnamen aan hartrevalidatie (mannelijke deelnemers: volledig gecorrigeerde HR 0.81, 95%CI 0.68-0.96; vrouwelijke deelnemers: volledig gecorrigeerde HR 0.54, 95%CI 0.41-0.72).
- Interactie-analyses lieten ook een significante interactie zien tussen gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven (HRQoL) en effect van hartrevalidatie op totale mortaliteit. Het verminderde risico op totale mortaliteit met deelname aan hartrevalidatie was meer uitgesproken bij patiënten met een EQ5D-score onder de mediaan, dan in patiënten met een EQ5D-score boven de mediaan (HRQoL EQ5D ≤0.85 [mediaan]: volledig gecorrigeerde HR 0.63, 95%CI 0.51-0.77; HRQoL EQ5D >0.85: volledig gecorrigeerde HR 0.83, 95%CI 0.68-1.03).
Conclusie
Deze studie in een niet-geselecteerd landelijk cohort van patiënten met MI toonde aan dat deelname aan op lichamelijke activiteit-gebaseerde hartrevalidatie na MI het risico op totale mortaliteit significant verminderde. De associatie tussen deelname aan hartrevalidatie en lagere totale mortaliteit was meer uitgesproken bij vrouwen dan bij mannen en bij patiënten met een lage HRQoL in vergelijking met diegenen met hoge HRQoL.
De auteurs stellen dat: 'Onze resultaten ondersteunen de aanbevelingen om deel te nemen aan hartrevalidatie, we betogen daarom dat op lichamelijke activiteit-gebaseerde hartrevalidatie een verplicht onderdeel zou moeten zijn van uitgebreide hartrevalidatieprogramma's, wat aan alle patiënten post-MI zou moeten worden aangeboden.'
Referenties
1. Anderson L, Oldridge N, Thompson DR, Zwisler A-D, Rees K, Martin N, Taylor RS. Exercise-based cardiac rehabilitation for coronary heart disease: Cochrane systematic review and meta-analysis. J Am Coll Cardiol 2016;67:1–12.
2. Heran BS, Chen JM, Ebrahim S, Moxham T, Oldridge N, Rees K, Thompson DR, Taylor RS Exercise-based cardiac rehabilitation for coronary heart disease. Cochrane Database Syst Rev 2011;7:CD001800.
3. Jolliffe JA, Rees K, Taylor RS, Thompson D, Oldridge N, Ebrahim S. Exercise-based rehabilitation for coronary heart disease. Cochrane Database Syst Rev 2001;1:CD001800.
4. Pelliccia A, Sharma S, Gati S, Bäck M, Börjesson M, Caselli S, Collet JP, Corrado D, Drezner JA, Halle M, Hansen D, Heidbuchel H, Myers J, Niebauer J, Papadakis M, Piepoli MF, Prescott E, Roos-Hesselink J-W, Stuart AG, Taylor RS, Thompson PD, Tiberi M, Vanhees L, Wilhelm M, ESC Scientific Document Group 2020 ESC Guidelines on sports cardiology and exercise in patients with cardiovascular disease. Eur Heart J 2020;42:17–96.
5. Piepoli MF, Hoes AW, Agewall S, Albus C, Brotons C, Catapano AL, Cooney MT, Corrà U, Cosyns B, Deaton C, Graham I, Hall MS, Hobbs FDR, Løchen M-L, Löllgen H, Marques-Vidal P, Perk J, Prescott E, Redon J, Richter DJ, Sattar N, Smulders Y, Tiberi M, van der Worp HB, van Dis I, Verschuren WMM, Binno S; ESC Scientific Document Group. 2016 European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice: the Sixth Joint Task Force of the European Society of Cardiology and Other Societies on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (constituted by representatives of 10 societies and by invited experts). Developed with the special contribution of the European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation (EACPR). Eur Heart J 2016;37:2315–2381.
6. Jernberg T, Attebring MF, Hambraeus K, Ivert T, James S, Jeppsson A, Lagerqvist B, Lindahl B, Stenestrand U, Wallentin L. The Swedish Web-system for enhancement and development of evidence-based care in heart disease evaluated according to recommended therapies (SWEDEHEART). Heart 2010;96:1617–1621.