Hoger risico op recidief stroke na vroeg stoppen met statinebehandeling
Stoppen met statinebehandeling 3 tot 6 maanden na ischemisch stroke event is geassocieerd met een hoger risico op recidief stroke binnen een jaar na stoppen met statine.
Utilization of Statins Beyond the Initial Period After Stroke and 1-Year - Risk of Recurrent StrokeLiteratuur - Lee M, Saver JL, Wu Y-L, et al. - J Am Heart Assoc. 2017;6:e005658
Achtergrond
Richtlijnen bevelen statinebehandeling aan voor patiënten met een geschiedenis van ischemische beroerte of TIA, maar in de dagelijkse klinische praktijk blijken veel hoog-risicopatiënten geen statines meer te nemen na de eerste 3 maanden [1-5]. De effecten van het stoppen met of verminderen van statinebehandeling vroeg na een index ischemische stroke zijn niet voldoende bestudeerd.
Deze studie evalueerde de effecten van stoppen met statine of dosisreductie op het risico op recidief stroke in een grote retrospectieve cohortstudie, door de gegevens te gebruiken van alle gehospitaliseerde patiënten (≥20 jaar) met een primaire diagnose ischemische stroke tussen 1 januari 2001 en 31 december 2012 in de Taiwan National Health Insurance Research Database.
De studiepopulatie werd gevolgd van dag 181 na de index stroke, gedurende 1 jaar. Patiënten met AF, patiënten die geen plaatjesremmende behandeling krijgen, patiënten met eind-stadium nierziekte en patiënten met recidief beroerte binnen 180 dagen na de index stroke werden uitgesloten van deelname. De intensiteit van statinebehandeling was gebaseerd op de definities in de ACC/AHA richtlijnen voor de behandeling van cholesterol [3].
Patiënten werden in 3 groepen ingedeeld:
- Statine discontinuatiegroep: kregen geen enkele statine tussen dag 91 en 180 na index event.
- Verminderde statine-groep: op lage-intensiteit statine, of verandering van hoge-intensiteit naar matige-intensiteit statinebehandeling tussen dag 91 en 180 na index event.
- Aanhoudende statine-groep: op hoge-intensiteit of matige-intensiteit statinebehandeling tussen dag 91 en dag 180 na index event
Belangrijkste resultaten
- Van de 45151 ischemische stroke-patiënten waren 74.5% in de aanhoudende statine-groep, 7.0% in de verminderde statine-groep en 18.5% kregen geen enkele statinebehandeling.
- In het gehele cohort werden 2120 recidief strokes gezien tijdens het jaar follow-up.
- In multivariabele analyses, was ten opzichte van de aanhoudende statine-groep het stoppen met statines geassocieerd met een hoger risico op recidief ischemische of hemorragische stroke (6.2% vs. 4.4%; adjHR: 1.42; 95%CI: 1.28-1.57; P<0.0001), terwijl de verminderde statine-groep geen extra risico liet zien (4.1% vs. 4.4%; adjHR: 0.94; 95%CI: 0.78-1.12; P=0.47).
Ten opzichte van de aanhoudende statine-groep was het stoppen met statines geassocieerd met hogere risico’s op:
- ischemische stroke: 5.6% vs. 3.9%; adjusted HR: 1.45; 95%CI: 1.30-1.61; P<0.0001
- sterfte door alle oorzaken: 1.4% vs. 1.0%; adjusted HR: 1.37; 95%CI: 1.11-1.70; P=0.003
- alle majeure events: 7.8% vs. 5.6%; adjusted HR: 1.38; 95%CI: 1.26-1.51; P<0.0001
- hospitalizatie: 31.7% vs. 27.1%; adjusted HR: 1.19; 95%CI: 1.14-1.24; P<0.0001
- Stoppen met statine had een neutraal effect op intracerebrale hemorragie en op MI.
- Verminderde statine-therapie was niet geassocieerd met hogere risico’s op ischemische stroke, intracerebrale hemorragie, sterfte door alle oorzaken, MI of alle majeure events.
Conclusie
Het stoppen met statinebehandeling 3 tot 6 maanden na een index ischemische stroke event was geassocieerd met een hoger risico op recidief stroke binnen een jaar na het stoppen met statinebehandeling. Deze bevinding suggereert dat strokepatiënten niet moeten stoppen met statinebehandeling, tenzij er een ernstige reden is om dit wel te doen.
Referenties
1. Amarenco P, Labreuche J. Lipid management in the prevention of stroke: review and updated meta-analysis of statins for stroke prevention. Lancet Neurol. 2009;8:453–463.
2. Amarenco P, Bogousslavsky J, Callahan A III, et al; Stroke Prevention by Aggressive Reduction in Cholesterol Levels Investigators. Highdose atorvastatin after stroke or transient ischemic attack. N Engl J Med.2006;355:549–559.
3. Stone NJ, Robinson JG, Lichtenstein AH, et al; American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines. 2013 ACC/AHA guideline on the treatment of blood cholesterol to reduce atherosclerotic cardiovascular risk in adults: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines. Circulation. 2014;129:S1–S45.
4. Hong KS, Lee JS. Statins in acute ischemic stroke: a systematic review. J Stroke. 2015;17:282–301.
5. Gomez Sandoval YH, Braganza MV, Daskalopoulou SS. Statin discontinuation in high-risk patients: a systematic review of the evidence. Curr Pharm Des. 2011;17:3669–3689.