Icosapent-ethyl verbetert coronaire hemodynamica
In een analyse van de EVAPORATE-studie met vooraf gespecificeerde uitkomstmaten verbeterde icosapent-ethyl de CTA-afgeleide fractionele flowreserve van coronaire afwijkingen na 9 en 18 maanden vergeleken met placebo.
Benefit of icosapent ethyl on coronary physiology assessed by computed tomography angiography fractional flow reserve: EVAPORATE-FFRctLiteratuur - Rabbat MG, Lakshmanan S, Benjamin MM, et al. - Eur Heart J Cardiovasc Imaging. 2023 Apr 21;jead063 [Online ahead of print]. doi: 10.1093/ehjci/jead063
Introductie en methoden
Achtergrond
In de REDUCE-IT-studie verminderde icosapent-ethyl (IPE) het risico op ischemische events in vergelijking met placebo bij met statines behandelde patiënten met HVZ of DM en verhoogde triglyceridewaarden [1-4]. De mechanismen achter dit gunstige klinische effect zijn echter niet volledig bekend. Hoewel de EVAPORATE-studie (Effect of Vascepa on Improving Coronary Atherosclerosis in People With High Triglycerides Taking Statin Therapy) liet zien dat IPE de plaquelast zoals gemeten met coronaire computertomografie (CTA) verminderde [5], is het effect van IPE op de coronaire fysiologie niet onderzocht.
Doel van de studie
De auteurs onderzochten het effect van IPE vergeleken met placebo op de coronaire hemodynamiek zoals beoordeeld met de fractionele flowreserve afgeleid van coronaire CTA (FFRct) aan de hand van beeldgegevens uit de EVAPORATE-studie.
Methoden
De EVAPORATE-studie was een multicentrische, dubbelblinde, placebogecontroleerde RCT uitgevoerd in de VS waarin 80 patiënten met coronaire atherosclerose en aanhoudend verhoogde triglyceridewaarden werden gerandomiseerd naar IPE 4 g/dag of placebo, als aanvulling op een dieet en statinebehandeling. De mate van plaquevolumeprogressie werd geëvalueerd met coronaire CTA bij aanvang van de studie, na 9 maanden en na 18 maanden. In de huidige analyse werden gegevens opgenomen van 47 patiënten (22 in de IPE-groep vs. 25 in de placebogroep) met voor FFRCT-analyse interpreteerbare coronaire CTA-scans bij studieaanvang en tijdens de follow-up, wat een totaal van 507 coronaire afwijkingen opleverde.
Uitkomstmaten
De vooraf gespecificeerde primaire uitkomstmaat was de FFRct-waarde in het distale coronaire segment van meest aangedane arterie bij studieaanvang en gedurende de follow-up per patiënt. De vooraf gespecificeerde secundaire uitkomstmaat was de verandering in translesionale FFRct over de ernstigste coronaire afwijking (diameterstenose ≥30%) per bloedvat. Translesionele FFRct werd gedefinieerd als het verschil in FFRct-waarden tussen de proximale en distale punten.
Belangrijkste resultaten
- Bij studieaanvang was de gemiddelde (± SD) FFRct vergelijkbaar voor patiënten die IPE gebruikten en patiënten die placebo kregen (0,83 ± 0,08 vs. 0,84 ± 0,08; P=0,55).
- Een significante verbetering van de primaire uitkomstmaat (FFRct van distale segment) werd waargenomen in de IPE-groep vergeleken met de placebogroep na 9 maanden (0,01 ± 0,05 vs. -0,05 ± 0,09; verschil: 0,06; 95%BI: 0,01-0,11; P=0,02) en na 18 maanden (-0,01 ± 0,09 vs. -0,09 ± 0,12; verschil: 0,08; 95%BI: 0,01-0,15; P=0,03).
- De gemiddelde (± SD) translesionele FFRct over de ernstigste coronaire afwijking per bloedvat (n=140) toonde een verbetering voor IPE versus placebo, hoewel het verschil statistisch niet significant was (-0,06 ± 0,08 vs. -0,09 ± 0,1; verschil: 0,0298; 95%BI: -0,0006 tot 0,0601; P=0,054).
Conclusie
In deze analyse van de EVAPORATE-studie liet IPE gunstige effecten zien op de coronaire fysiologie vergeleken met placebo, zoals bleek uit een verbetering van de FFRCT van het distale segment na een follow-upduur van 9 maanden, die aanhield bij 18 maanden van follow-up. Volgens de auteurs biedt dit “een mechanistisch inzicht in de gunstige klinische effecten die werden waargenomen in de REDUCE-IT-studie”. Deze analyse is ook “de eerste beoordeling van FFRct om het effect van een geneesmiddel te bepalen”.
Referenties
1. Bhatt DL, Steg PG, Miller M, Brinton EA, Jacobson TA, Ketchum TB, et al. Cardiovascular risk reduction with icosapent ethyl for hypertriglyceridemia. N Engl J Med. 2019;380:11–22.
2. Bhatt DL, Steg PG, Miller M, Brinton EA, Jacobson TA, Ketchum SB, et al. Effects of icosapent ethyl on total ischemic events: from REDUCE-IT. J Am Coll Cardiol. 2019;73: 2791–2802.
3. Bhatt DL, Steg PG, Miller M, Brinton EA, Jacobson TA, Jiao L, et al. Reduction in first and total ischemic events with icosapent ethyl across baseline triglyceride tertiles. J Am Coll Cardiol. 2019;74:1159–1161.
4. Gaba P, Bhatt DL, Steg PG, Miller M, Brinton EA, Jacobson TA, et al. Prevention of cardiovascular events and mortality with icosapent ethyl in patients with prior myocardial infarction. J Am Coll Cardiol. 2022;79:1660–1671.
5. Budoff MJ, Bhatt DL, Kinninger A, Lakshmanan S, Muhlestein JB, Le VT, et al. Effect of icosapent ethyl on progression of coronary atherosclerosis in patients with elevated triglycerides on statin therapy: final results of the EVAPORATE trial. Eur Heart J. 2020;41:3925–3932.