Lage testosteron/oestradiol-ratio geassocieerd met hoger CV risico in mannen met atherosclerotische ziekten
De testosteron/oestradiol-ratio weerspiegelt zowel systemische als plaque-inflammatie in mannen met carotis endarterectomie. Lage ratio was geassocieerd met hoger MACE risico, voornamelijk bij overgewicht.
Testosterone to estradiol ratio reflects systemic and plaque inflammation and predicts future cardiovascular events in men with severe atherosclerosis.Literatuur - Koeverden ID, de Bakker M, Haitjema S et al. - Cardiovasc Res 2018. cvy188, https://doi.org/10.1093/cvr/cvy188
Introductie en methoden
In mannen is laag testosteron geassocieerd met een hoger risico op atherosclerotische manifestaties, en studies hebben aangetoond dat een verstoorde testosteron/oestradiol (T/E2)-ratio kan bijdragen aan CVD progressie in mannen. Deze resultaten zijn echter alleen in kleine studies of experimentele diermodellen gevonden. Deze inzichten moeten nog worden bevestigd in grotere cohortstudies naar het effect van deze sekshormonen op CVD in patiënten.
Deze sub-analyse van de Athero-Express Biobank Study onderzocht het effect van de sekshormonen testosteron en oestradiol op atherosclerotische plaques en cardiovasculaire (CV) events in 611 mannen met carotis endarterectomie (CEA), door T/E2-ratio’s te berekenen rond de operatie en histologische plaque-eigenschappen (n=500) en inflammatoire biomarkers in het bloed (n=611) te analyseren, gedurende een follow-up van drie jaar.
De T/E2-ratio werd berekend met de formule: testosteron/(10*oestradiol) en patiënten werden geclassificeerd op basis van hoge en lage ratio’s. Atherosclerotische plaque samples (n=500) en patiëntkarakteristieken (uit de Utrecht Patient-Oriented Database (UPOD)) werden verzameld tussen 2002 en 2016. CV events en/of ziekenhuisopnames werden verkregen met behulp van vragenlijsten en gevalideerd met ziekenhuisdata. Ernstig nadelig cardiovasculaire event (MACE) was gedefinieerd als myocardinfarct (MI), stroke of CV sterfte (fatale MI, stroke, ruptuur abdominaal aneurysma, of hartfalen of plotse dood).
Belangrijkste resultaten
Patiëntkarakteristieken
- Lage T/E2-ratio werd gedefinieerd als Q1: <0.9878 (n=152) en Q2; 0.9878 – 1.4191 (n=153) en hoge T/E2-ratio als Q3; 1.4192 – 1.8916 (n=153) en Q4; >1.8916 (n=153).
- Gemiddelde testosteron- en oestradiolconcentraties waren respectievelijk 12.3 nmol/L (SD±5.56) en 92.8 pmol/L (SD±38.44).
- Lage T/E2-ratio was significant geassocieerd met een BMI ≥25 (P<0.001).
Bloedwaarden en plaque karakteristieken
- In het bloed was een lage T/E2-ratio significant geassocieerd met hoge C-reactief proteïnewaarden (2.81 μg/mL vs. 1.22 μg/mL p<0.001) en met meer leukocyten (8.98*109/L vs. 7.75*109/L , p=0.001).
- In de atherosclerotische plaque werden negatieve associaties gezien tussen T/E2-ratio en het aantal neutrofielen (B=-0.366; p=0.012), plaquecalcificatie (OR: 0.816; p=0.044)), interleukine-6 (IL-6) (B=-0.15; p=0.009) en Il-6 receptor (B=-0.13; p=0.024).
Klinische uitkomst
- 72 patiënten (11,8%) maakten een majeur CV eindpunt door gedurende een gemiddelde follow-up van 2,7 jaar.
- 6,5% had een beroerte, 2,9% kreeg een MI en 3,9% overleed door een CV oorzaak.
- Na correctie was T/E2-ratio een onafhankelijke voorspeller voor majeure CV events (HR lage T/E2-ratio: 1.67, 95%CI: 1.02-2.76, p=0.043).
- Lage T/E2-ratio was geassocieerd met een hogere stroke-incidentie gedurende de follow-up (HR: 2.09, 95%CI: 1.06-4.14, p=0.034).
- BMI ≥25 had een significante interactie met de associatie tussen T/E2-ratio en MACE. HR van T/E2-ratio voor MACE was hoger in diegenen met BMI ≥25 (HR low T/E2 ratio: 2.42, 95%CI: 1.09-5.38, p=0.030), in vergelijking met een BMI <25 (geen significant verhoogde HR meer).
Conclusie
Een lage T/E2-ratio was geassocieerd met meer systemische inflammatie, meer inflammatoire eiwitten in de plaque en een hoger risico op toekomstige majeure CV events in mannen met atherosclerotische ziekte, in vergelijking met een hoge T/E2-ratio. Deze effecten zijn het grootst in mannen met een hogere BMI. Deze bevindingen bieden meer inzicht in de associatie tussen hormonale disbalans en inflammatie en vasculaire functie, en uiteindelijk slechte uitkomsten. Mogelijk kan normalisering van de T/E2-ratio een rol gaan spelen in de secundaire preventie voor CVD in mannen.
Referenties
1 Araujo AB, Dixon JM, Suarez E a, Murad MH, Guey LT, Wittert G a. Clinical review: Endogenous testosterone and mortality in men: a systematic review and metaanalysis. The Journal of clinical endocrinology and metabolism 2011;96:3007–3019.
2 Chan YX, Knuiman MW, Hung J, Divitini ML, Beilby JP, Handelsman DJ, Beilin J, McQuillan B, Yeap BB. Neutral associations of testosterone, dihydrotestosterone and estradiol with fatal and non-fatal cardiovascular events, and mortality in men aged 17–97 years. Clinical Endocrinology 2016;85:575–582.
3 Zheng HY, Li Y, Dai W, Wei CD, Sun KS, Tong YQ. Imbalance of testosterone/estradiol promotes male CHD development. Bio-Medical Materials and Engineering 2012;22:179–185
4 Cui Y, Dai W, Li Y. Circulating levels of sgp130 and sex hormones in male patients with coronary atherosclerotic disease. Atherosclerosis Elsevier Ltd; 2017;266:151–157.