Verband tussen verschillende definities van ijzertekort en uitkomsten bij HF
Een studie laat zien dat TSAT<20% en serum ijzer ≤13 µmol/L onafhankelijk geassocieerd zijn met sterfte door alle oorzaken bij HF. De definitie van ijzertekort die in de huidige richtlijnen wordt gebruikt laat dit verband echter niet zien.
Criteria for Iron Deficiency in Patients With Heart FailureLiteratuur - Masini G, Graham FJ, Pellicori P et al. - J Am Coll Cardiol. 2022 Feb 1;79(4):341-351. doi: 10.1016/j.jacc.2021.11.039.
Introductie en methoden
Achtergrond
Er zijn verschillende definities van ijzergebrek bij patiënten met HF. Internationale richtlijnen definiëren ijzergebrek bij HF als serumferritine<100 ng/mL of TSAT <20% als ferritine 100-299 ng/mL is [1,2]. Observationele studies hebben echter gesuggereerd dat serum ijzerconcentratie en TSAT mogelijk sterker geassocieerd zijn met uitkomsten bij HF in vergelijking met serum ferritine [3-7].
Doel van de studie
Deze studie onderzocht het effect van verschillende definities van ijzertekort op de prevalentie van HF en op uitkomsten bij patiënten met chronische HF.
-
Methoden
De onderzoekspopulatie bestond uit patiënten met HF die werden verwezen naar een regionale HF-kliniek. 4422 patiënten hadden alle vereiste ijzerindices en werden opgenomen in de analyse (n=1429 met HFrEF, n=820 met HFmrEF, n=1.832 met HFpEF, n=341 met HF en hoog NT-proBNP ≥125 ng/L, maar ontbrekende informatie over LVEF).
De studie onderzocht vier verschillende categorische variabelen voor ijzertekort: 1) criteria volgens de internationale richtlijnen (ferritine<100 ng/mL of TSAT <20% indien ferritine 100-299 ng/mL), 2) ferritine <100 ng/mL, 3) TSAT <20%, en 4) serumijzer ≤13 mmol/L.
De patiënten werden klinisch en via elektronische dossiers gevolgd gedurende een gemiddelde van 49 maanden (25ste en 75ste percentiel: 18-89 maanden).
Belangrijkste resultaten
Prevalentie van ijzertekort
- De prevalentie van ijzertekort onder patiënten met chronische HF was hoog en varieerde van 44% tot 68%, afhankelijk van de definitie van ijzertekort.
- Ongeacht de definitie kwam ijzertekort vaker voor bij vrouwen, bij patiënten met ernstigere symptomen en bij patiënten die geen HFrEF hadden.
- 3011 (68%) patiënten voldeden aan de criteria volgens de richtlijnen voor ijzertekort. 2506 (83%) van hen hadden ferritine <100 ng/mL en 1079 (36%) van hen hadden een TSAT >20%.
- 1543 (35%) patiënten hadden anemie.
Verband tussen verschillende definities voor ijzertekort en mortaliteit
- Er was geen verband tussen de criteria voor ijzertekort volgens de richtlijnen en mortaliteit.
- TSAT <20% (vs. ≥20%) en serum ijzer ≤13 µmol/L (vs. >13 µmol/L) waren onafhankelijk geassocieerd met een hogere sterfte door alle oorzaken in multivariabele analyses (respectievelijk HR 1,27; 95% CI 1,14-1,43, P<0,001, en HR 1,37, 95% CI 1,22-1,54, P<0,001). Er was geen significante associatie tussen deze variabelen en CV-sterfte in het multivariabele model.
- Ferritine <100 ng/mL was geassocieerd met lagere CV-sterfte in multivariabele analyses (HR 0,83, 95% CI 0,71-0,96, P=0,02).
- Ferritine <300 ng/mL was geassocieerd met zowel lagere sterfte door alle oorzaken (HR 0,69, 95% CI 0,58-0,81, P<0,001) als CV-sterfte (HR 0,78, 95% CI 0,61-0,99, P=0,048) in het multivariabele model.
- Er waren geen significante interacties in de gecorrigeerde modellen tussen de verschillende criteria voor ijzertekort en HF-fenotypes voor sterfte door alle oorzaken of CV-sterfte.
Conclusie
IJzertekort komt vaak voor bij patiënten met chronische HF. Er was geen significant verband tussen de huidige richtlijndefinitie van ijzertekort en mortaliteit. Serum ferritine <100 ng/mL was zelfs geassocieerd met lagere mortaliteit. Daarentegen waren TSAT<20% en serumijzer ≤13 µmol/L onafhankelijk geassocieerd met sterfte door alle oorzaken.
De auteurs schreven: "Data uit klinische studies moeten worden geanalyseerd om de criteria voor ijzertekort te bepalen die het best patiënten met HF identificeren die waarschijnlijk baat zullen hebben bij ijzerbehandeling".
Referenties
1. McDonagh TA, Metra M, Adamo M, et al. 2021 ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure: Developed by the Task Force for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure of the European Society of Cardiology (ESC) With the special contribution of the Heart Failure Association (HFA) of the ESC. Eur Heart J. 2021;42(36):3599–3726.
2. YC W, Mariell J, Biykem B, et al. 2017 ACC/AHA/HFSA Focused Update of the 2013 ACCF/AHA Guideline for the Management of Heart Failure. J Am Coll Cardiol. 2017;70(6):776–803.
3. Grote Beverborg N, Klip IjT, Meijers WC, et al. Definition of iron deficiency based on the gold standard of bone marrow iron staining in heart failure patients. Circ Heart Fail. 2018;11(2):e004519.
4. Okonko DO, Mandal AKJ, Missouris CG, Poole-Wilson PA. Disordered iron homeostasis in chronic heart failure: Prevalence, predictors, and relation to anemia, exercise capacity, and survival. J Am Coll Cardiol. 2011;58(12):1241–1251.
5. Moliner P, Jankowska EA, van Veldhuisen DJ, et al. Clinical correlates and prognostic impact of impaired iron storage versus impaired iron transport in an international cohort of 1821 patients with chronic heart failure. Int J Cardiol. 2017;243:360–366.
6. Cleland JGF, Zhang J, Pellicori P, et al. Prevalence and outcomes of anemia and hematinic deficiencies in patients with chronic heart failure. JAMA Cardiol. 2016;1(5):539–547.
7. Graham FJ, Masini G, Pellicori P, et al. Natural history and prognostic significance of iron deficiency and anaemia in ambulatory patients with chronic heart failure. Eur J Heart Fail. Published online May 28, 2021. https://doi.org/10.1002/ejhf.2251