Verhoogd Lp(a) geassocieerd met hogere CAC score bij individuen met familiegeschiedenis van ASCVD
Bij jonge asymptomatische individuen met familiegeschiedenis van prematuur ASCVD is verhoogd Lp(a) gerelateerd aan een hogere CAC score, wat kan resulteren in de identificatie van individuen met subklinische atherosclerose.
Elevated Lipoprotein(a) levels are associated with coronary artery calcium scores in asymptomatic individuals with a family history of premature atherosclerotic cardiovascular diseaseLiteratuur - Verweij SL, de Ronde MWJ, Verbeek R et al. - J Clin Lipidol 2018; published online ahead of print
Achtergrond
De associatie tussen Lp(a) niveaus en coronaire arteriële calcium (CAC) score is voornamelijk aangetoond in individuen met hoog risico op atherosclerose cardiovasculaire ziekten (ASCVD) zoals bepaald door meerdere CV risicofactoren [1,2], terwijl de associatie bij individuen met laag ASCVD risico twijfelachtig is [3-5].
In deze studie werd de associatie tussen verhoogde Lp(a) niveaus (≥50 mg/dL) en CAC score beoordeeld in een populatie van asymptomatische individuen met een familiegeschiedenis van premature ASCVD. ASCVD was gedefinieerd als een geschiedenis van een myocard infarct, stabiele angina, ischemische beroerte of perifeer arterieel vaatlijden. Premature ASCVD was gedefinieerd als ASCVD vóór de leeftijd van 51 jaar bij mannen en 56 bij vrouwen.
Individuen die de polikliniek bezochten voor families met premature ASCVD tussen juli 2009 en april 2016, werden geïncludeerd, bestaande uit individuen met premature ASCVD en hun eerstegraads familieleden. CAC score werd bepaald door coronaire CT scan alleen bij individuen zonder een familiegeschiedenis van ASCVD. Op basis van de absolute Agatston CAC score werden de deelnemers in twee groepen verdeeld: <100 (geen of minimaal risico voor ASCVD) en ≥ 100 (licht tot ernstig risico voor ASCVD).
1369 patiënten werden geïncludeerd, waarvan 432 premature ASCVD hadden en 937 waren gezonde familieleden zonder ASCVD.
Belangrijkste resultaten
- 24% van de individen met verhoogde Lp(a) niveaus hadden een absolute CAC score≥ 100 vergeleken met 15% van de individuen met normale Lp (a) niveaus (OR 1.79, 95%CI: 1.13-2.83, na correctie voor CV risicofactoren OR 2.33, 95%CI: 1.36-4.00).
- In de groep met verhoogde Lp(a) niveaus had 40% een geslachts- en leeftijdsgecorrigeerde CAC score ≥80e percentiel vergeleken met 28% in de normale Lp(a) groep (OR 1.69, 95% CI: 1.14-2.50, na correctie voor CV risicofactoren: OR 1.85, 95% CI: 1.21-2.82).
- Patiënten met premature ASCVD hadden een hogere prevalentie van CV events (39%) wanneer Lp(a) verhoogd was in vergelijking met patiënten met normale Lp (a) niveaus (30%) (OR 1.49, 95% CI: 1.11-2.01, na aanpassing voor CV risicofactoren: OR 1.78, 95% CI: 1.25-2.54).
- Bij patiënten met premature ASCVD was een verhoogd Lp(a) geassocieerd met meervatslijden (≥ 2 aangedane coronaire vaten met aanzienlijke plaques) (OR 1.88, 95% CI: 1.08-3.28), ook na correctie voor CV risicofactoren (OR: 1.89, 95% CI: 1.04-3.45).
Conclusie
Bij asymptomatische individuen met een familiegeschiedenis van ASCVD werden verhoogde Lp(a) niveaus geassocieerd met hogere CAC score, zowel absolute als voor leeftijds en geslachtsgecorrigeerde CAC scorepercentielen, onafhankelijk van CV risicofactoren. Deze gegevens ondersteunen de huidige EAS aanbeveling om Lp(a) te meten bij individuen met een familiegeschiedenis van premature ASCVD om subklinische atherosclerose te identificeren bij gezonde familieleden. Voor primaire preventie kan statinebehandeling worden gestart bij deze personen met een verhoogd Lp(a).
Referenties
1. Greif M, Arnoldt T, von Ziegler F, et al. Lipoprotein (a) is independently correlated with coronary artery calcification. Eur J Intern Med 2013;24:75-9.
2. Qasim AN, Martin SS, Mehta NN, et al. Lipoprotein(a) is strongly associated with coronary artery calcification in type-2 diabetic women. Int J Cardiol 2011;150:17-21.
3. Guerra R, Yu Z, Marcovina S, et al. Lipoprotein(a) and apolipoprotein(a) isoforms: no association with coronary artery calcification in the Dallas Heart Study. Circulation 2005;111:1471-9.
4. Lee TC, O'Malley PG, Feuerstein I, et al. The prevalence and severity of coronary artery calcification on coronary artery computed tomography in black and white subjects. J Am Coll Cardiol 2003;41:39-44.
5. Raggi P, Cooil B, Hadi A, et al. Predictors of aortic and coronary artery calcium on a screening electron beam tomographic scan. Am J Cardiol 2003;91:744-6.