Zeer hoog HDL-c geassocieerd met hogere sterfte bij patiënten met coronair lijden
Van oudsher wordt HDL-c beschouwd als het ‘goede’ cholesterol. Maar geldt dat ook voor patiënten met coronair lijden en een zeer hoge HDL-c-concentratie? Dit werd onderzocht in een recente analyse met gebruik van data van 2 grote cohorten.
Association Between High-Density Lipoprotein Cholesterol Levels and Adverse Cardiovascular Outcomes in High-risk PopulationsLiteratuur - Liu C, Dhindsa D, Almuwaqqat Z, et al. - JAMA Cardiol. 2022 May 18:e220912. doi: 10.1001/jamacardio.2022.0912.
Introductie en methoden
Achtergrond
Van oudsher wordt HDL-c beschouwd als het ‘goede’ cholesterol: een hogere HDL-c-concentratie geeft immers een lager risico op HVZ [1]. Uit recente epidemiologische studies in populaties zonder HVZ blijkt echter dat zeer hoge HDL-c-concentraties gerelateerd zijn aan een hogere sterfte [2,3]. Het is onbekend of dit ook geldt voor patiënten met HVZ en of aan deze relatie een genetische oorzaak ten grondslag ligt.
Doel van de studie
Het doel van deze studie was om de relatie te bestuderen tussen zeer hoge HDL-c-concentraties (> 80 mg/dl) en sterfte bij patiënten met een coronair lijden. Ook werd het verband tussen bekende HDL-c-genotypes en uitkomsten van zeer hoge HDL-c-concentraties onderzocht.
Methoden
De onderzoekers verrichtten een multicentrisch, prospectief cohortonderzoek op basis van gegevens uit de UK Biobank en de Emory Cardiovascular Biobank. De UK Biobank bevat gegevens van ruim 500.000 Britten die op 40-69-jarige leeftijd werden gerekruteerd in de periode 2006-2010. Hieruit selecteerden de onderzoekers alle patiënten met coronair lijden (n=14.478). De Emory Cardiovascular Biobank is een lopend prospectief cohortonderzoek onder Amerikaanse volwassenen die vanwege een vermeende of reeds vastgesteld coronair lijden een katheterisatie van de linker harthelft moeten ondergaan. Patiënten zonder coronair lijden werden uitgesloten van deelname (5467 patiënten werden geïncludeerd).
Uitkomstmaten
De primaire uitkomstmaat was sterfte door alle oorzaken. De secundaire uitkomstmaat was sterfte door een cardiovasculaire oorzaak.
In de analysen werd gecorrigeerd voor potentiële confounders, zoals leeftijd, geslacht, etniciteit, BMI, roken en alcoholgebruik. Daarnaast werd in de analysen van de gegevens uit de UK Biobank gecorrigeerd voor een genetische risicoscore, die gebaseerd was op 142 genetische varianten – zogenoemde ‘single nucleotide polymorphisms’ – die in een grootschalige genoombrede associatiestudie onafhankelijk van elkaar waren gerelateerd aan de HDL-c-concentratie [4].
Belangrijkste resultaten
- In de UK Biobank werd na een mediane follow-upduur van 8,9 jaar een U-vormige relatie gevonden tussen de HDL-c-concentratie en zowel de sterfte door alle oorzaken als de sterfte door een cardiovasculaire oorzaak; in de Emory Cardivascular Biobank werd na een mediane follow-upduur van 6,7 jaar een soortgelijke relatie aangetoond.
- In de UK Biobank waren zeer hoge HDL-c-concentraties (> 80 mg/dl) gerelateerd aan een verhoogde sterfte door alle oorzaken (gecorrigeerde HR: 1,96; 95%BI: 1,42-2,71; P<0,001) en sterfte door een cardiovasculaire oorzaak (gecorrigeerde HR: 1,71; 95%BI: 1,09-2,69; P=0,02), vergeleken met een HDL-c-concentratie van 40-60 mg/dl. Deze resultaten werden gerepliceerd in de Emory Cardiovascular Biobank.
- In de UK Biobank bleven de gevonden associaties bestaan na correctie voor de HDL-c genetische risicoscore.
Conclusie
De resultaten van dit cohortonderzoek suggereren dat zeer hoge HDL-c-concentraties gerelateerd zijn aan een hogere sterfte bij patiënten met coronair lijden. Deze relatie was onafhankelijk van genetische varianten die gerelateerd zijn aan de HDL-c-concentratie. Aldus de onderzoekers hebben de onderzoeksresultaten belangrijke implicaties voor risicovoorspelling.
Referenties
1. Wilson PW, Abbott RD, Castelli WP. High-density lipoprotein cholesterol and mortality: the Framingham Heart Study. Arteriosclerosis. 1988;8(6):737-741. doi:10.1161/01.ATV.8.6.737
2. Madsen CM, Varbo A, Nordestgaard BG. Extreme high high-density lipoprotein cholesterol is paradoxically associated with high mortality in men and women: 2 prospective cohort studies. Eur Heart J. 2017;38(32):2478-2486. doi:10.1093/eurheartj/ehx163
3. Ko DT, Alter DA, Guo H, et al. High-density lipoprotein cholesterol and cause-specific mortality in individuals without previous cardiovascular conditions: the CANHEART Study. J AmColl Cardiol. 2016;68(19):2073-2083. doi:10.1016/j.jacc.2016.08.038
4. Klarin D, Damrauer SM, Cho K, et al; Global Lipids Genetics Consortium; Myocardial Infarction Genetics (MIGen) Consortium; Geisinger-Regeneron DiscovEHR Collaboration; VA Million Veteran Program. Genetics of blood lipids among ~300,000 multi-ethnic participants of the Million Veteran Program. Nat Genet. 2018;50(11):1514-1523. doi:10.1038/s41588-018-0222-9