ACC.24 "Minder dan de helft van de patiënten die in aanmerking komen voor statines in primaire preventie krijgt de medicatie ook daadwerkelijk", zegt Steven Nissen. In TACTiC hielp het gebruik van een webapplicatie effectief bij het zelf beoordelen of patiënten in aanmerking kwamen voor statines.

ACC.24 Studieresultaten van Balance laten zien dat de APOC3 ASO olezarsen triglyceriden verlaagt bij patiënten met familiair chylomicronemie syndroom (FCS). Olezarsen had ook gunstige effecten op pancreatitis episoden.

ACC.24 Michael Gibson deelt de resultaten van de AEGIS-II-studie, waarin infusies van humaan ApoA-1 -de bouwsteen van HDL-c- met CSL112 in de eerste maand na een MI geen verbetering gaven van cardiovasculaire sterfte, MI of beroerte na 90 dagen.

4e PANORAMA-symposium Prof. dr. ir. Hester den Ruijter vertelt in deze presentatie over sekseverschillen bij het ontstaan en progressie van atherosclerose.

4e PANORAMA-symposium Van orale therapieën tot genmodificatie: Prof. dr. Wouter Jukema vertelt over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van lipidenverlagende therapieën.

4e PANORAMA-symposium Er zijn veel data beschikbaar over de relatieve behandeleffecten van therapieën, maar hoe vertaal je deze data naar absolute behandeleffecten voor individuele patiënten? Prof. dr. Frank Visseren gaat hier dieper op in.

Aan de hand van een casus van een patiënt met zeer hoog CV-risico en statine-intolerantie bespreken dr. Jeanine Roeters van Lennep en dr. Maarten Leening de mogelijkheden om LDL-c te verlagen. Wat zijn de behandelopties volgens de huidige vergoedingsvoorwaarden?

WCN-congres 2023 Wat is het effect van langdurige inspanning op spierschade en spierklachten bij statinegebruikers met en zonder klachten? Eline Allard deelt de resultaten van een studie die dit onderzocht bij deelnemers van de Nijmeegse Vierdaagse.

De vergoedingsvoorwaarden voor PCSK9-antilichamen zijn uitgebreid. Prof. dr. Fabrice Martens en dr. Sanne van Wissen lichten de veranderingen toe, en bespreken aan de hand van 2 casussen wat deze veranderingen betekenen voor de klinische praktijk.

Voor welke patiënten is bempedoïnezuur een behandeloptie? Prof. Kroon legt uit hoe bempedoïnezuur werkt, welke effecten het heeft op LDL-c, en wanneer het voorgeschreven kan worden.

Michael Miller presenteert de bevindingen van een vooraf gespecificeerde analyse van de REDUCE-IT-studie. In deze analyse werd het effect van icosapent-ethyl op eerste en totale cardiovasculaire events onderzocht bij patiënten met metabool syndroom.

De PENELOPE-studie onderzocht het effect van een stapsgewijze richtlijngestuurde aanpak om de LDL-c-streefwaarde te behalen bij hoogrisicopatiënten in Nederland. Sander van der Brug deelt de resultaten na 1 jaar follow-up.

Vanaf de geboorte tot aan een hoge leeftijd verschillen de lipidenwaarden tussen mannen en vrouwen. Jeanine Roeters van Lennep gaat dieper in op de man-vrouw verschillen, en bespreekt de invloed van menstruatiecyclus, zwangerschap, borstvoeding en menopauze op lipidenwaarden.

WCN-congres 2023 Wat is de ideale behandeling van patiënten? Prof. Stroes vertelt over de ontwikkeling van monoclonale antilichamen, RNA-targeting en het summum gentherapie.

AHA 2023 Andrew Bellinger vertelt over VERVE-101, een nieuw medicijn dat een verandering van een enkel basenpaar in het PCSK9-gen veroorzaakt om PCSK9 en LDL-c te verlagen. Hij deelt de drie belangrijkste observaties van de studie met VERVE-101 bij patiënten met HeFH en ASCVD.

AHA 2023 In een fase 1-studie met lepodisiran, een siRNA gericht tegen Lp(a), werden hele lage waarden van Lp(a) gemeten, zelfs na 41 weken. "We kijken reikhalzend uit naar het vervolg", zegt prof. Nissen.

AHA 2023 "Dit is zo'n fascinerend tijd voor lipidentherapieën", zegt prof. Watson. Ze onderbouwt dit door een samenvatting te geven van drie late-breaking science-studies met VERVE-101, lepodisiran en recaticimab.

De European Atherosclerosis Society heeft een Position Statement gepubliceerd waarin wordt opgeroepen tot actie om de ziektelast van HVZ te verlagen bij vrouwen. Jeanine Roeters van Lennep bespreekt de belangrijkste boodschappen van dit statement.

Lipidenmanagement anno 2023 Samen met Fabrice Martens en Sara-Joan Pinto Sietsma bespreekt Louis Lieverse wanneer PCSK9-remmers in te zetten. Ze doen dit aan de hand van verschillende casuspresentaties.

Lipidenmanagement anno 2023 Aan de hand van een casus van een patiënt met hoge triglyceridenwaarden, bespreekt Sara-Joan Pinto Sietsma samen met haar tafelgenoten de implicaties en behandelmogelijkheden van hypertriglyceridemie.

Lipidenmanagement anno 2023 Prof. dr. Fabrice Martens geeft een kort overzicht over lipidenmanagement anno 2023 aan de hand van de vragen: voor wie, wanneer, waarom, hoe/met wat dan?

ESC-congres 2023 De resultaten van het INTERASPIRE-onderzoek roepen op tot actie om de secundaire preventie van CHD wereldwijd te verbeteren. Joris Holtrop interviewt John McEvoy over de onderzoeksresultaten.

ESC-congres 2023 Hoe passen gezonde leefstijlinterventies in het huidige therapeutische landschap voor patiënten met HVZ? Nadia Bonekamp interviewt Ruxandra Maria Christodorescu over dit onderwerp.

ESC-congres 2023 Pascal Burger presenteert de resultaten van een subanalyse van de REDUCE-IT-studie, waarin de behandeleffecten van icosapent-ethyl in subgroepen met verschillende 5-jaars HVZ residuele risico’s werden onderzocht.

ESC-congres 2023 De ESC-richtlijn voor NSTE-ACS en STEMI zijn samengevoegd in één document, omdat verschillende presentaties van ACS allemaal deel uitmaken van één spectrum, legt Borja Ibáñez uit. Hij bespreekt de hoogtepunten van de nieuwe richtlijn voor de behandeling van ACS.

ESC-congres 2023 In ORION-8 werd de werkzaamheid en veiligheid op lange termijn van het PCSK9 siRNA inclisiran onderzocht in een grote patiëntenpopulatie met hoog cardiovasculair risico. R. Scott Wright deelt de resultaten.

ESC-congres 2023 Kausik Ray geeft een samenvatting van de bevindingen van een vooraf gespecificeerde analyse van de CLEAR Outcomes-studie waarin de werkzaamheid en veiligheid van bempedoïnezuur werd onderzocht bij patiënten met normoglycemie, prediabetes en diabetes.

ESC-congres 2023 De Nederlandse FRAIL-AF-studie, de nieuwe ESC-diabetesrichtlijn en de Ocean(a)-studie: wat betekenen resultaten van deze studies voor de dagelijkse praktijk? Drie experts geven hun visie.

ESC-congres 2023 Stephen Nicholls deelt de resultaten van de totale eventanalyse van de CLEAR Outcomes-studie. Hij vergelijkt de HR’s van de eerste eventanalyse en totale eventanalyse en vertelt over de implicaties van deze resultaten.

NLA Lipidenlessen Wat is het mechanisme dat ervoor zorgt dat verhoogde triglyceriden een risicofactor zijn voor atherosclerose? Dr. Manuel Castro Cabezas gaat dieper in op het werkingsmechanisme, en bespreekt wat er nodig is om het ASCVD-risico te reduceren.

NLA Lipidenlessen Dr. Jeanine Roeters van Lennep legt uit dat de cumulatieve LDL-c blootstelling geassocieerd is met HVZ-risico, en benadrukt het belang van tijdig starten van de behandeling bij kinderen met FH.

Vrouwen ontwikkelen coronaire atherosclerose later dan mannen. Postmenopauzale vrouwen met de hoogste atherosclerotische plaquebelasting hebben echter een hoger risico op MACE dan mannen.

Nationale Lipidendag 2023 Is vroeg behandelen bij patiënten met FH voldoende om de coronaire plaquelast te verminderen? Shirin Ibrahim presenteert de resultaten van de CHEETAH-studie en geeft antwoord op deze vraag.

NLA Lipidenlessen Hoeveel procent LDL-c-verlaging mag je gemiddeld verwachten bij verschillende middelen? Rens Reeskamp geeft een overzicht en verwijst naar een tool die gebruikt kan worden om een geschikte (combinatie)therapie te selecteren.

NLA Lipidenlessen In de PROMINENT-studie werd cosmetiek bedreven, volgens prof. Stroes. Hij legt uit welke 2 stappen nodig zijn om triglyceride-gemedieerd cardiovasculair risico te verminderen.

Nationale Lipidendag 2023 Hoe kunnen we de zorg voor patiënten met atherosclerose verbeteren? Prof. Martens deelt zijn visie.

Nationale Lipidendag 2023 Wat is Lp(a), kan je het Lp(a)-niveau verlagen in personen met verhoogde waarden, en hoe dan? Prof. Jukema geeft een korte samenvatting over het Lp(a)-deeltje.

Internist Sanne van Wissen en cardioloog Bimmer Claessen bespreken een casus van een patiënt met DM2, een voorgeschiedenis van ACS en verhoogde triglyceriden. Wat is de optimale behandeling voor deze patiënt?

FOCUS Vanuit hun specialismen bespreken twee cardiologen en een internist de plaatsbepaling van icosapent-ethyl bij de behandeling van patiënten met residueel cardiovasculair risico.

EAS-congres 2023 Stephen Nicholls heeft de Anischkow Award 2023 ontvangen. Hij geeft een samenvatting van de kernboodschappen van zijn lezing “Personalized Prevention of Atherosclerotic Cardiovascular Disease”.

EAS-congres 2023 Antonio Vidal-Puig vertelt dat disfunctie van vetweefsel een belangrijke rol speelt bij cardiometabole complicaties.

EAS-congres 2023 Florian Kronenberg bespreekt de EAS-consensusverklaring over Lp(a) bij ASCVD en aortastenose, die aanbevelingen bevat voor het testen van Lp(a), risicoschatting en behandeling van patiënten met verhoogde Lp(a)-waarden.

EAS-congres 2023 Prof. Libby vertelt over zijn openingsspeech van het EAS-congres 2023 waarin hij sprak over recente studies, een populatieaanpak vs. gepersonaliseerde aanpak en over klinische inertie.

De REDUCE-IT-studie toonde aan dat icosapent-ethyl het risico op CV-uitkomsten aanzienlijk vermindert bij statine-behandelde hoogrisicopatiënten met hypertriglyceridemie. Prof. Martens bespreekt de resultaten en geeft een mogelijke plaatsbepaling voor icosapent-ethyl.

Na de ORION-1-studie werden de deelnemers uitgenodigd om deel te nemen aan de ORION-3-studie. Dit was een open-label verlengingsonderzoek van 4 jaar waarin de langetermijneffecten van inclisiran werden onderzocht.

ACC 2023 Na YELLOW I en II is nu de YELLOW III-studie uitgevoerd, waarin het effect van evolocumab op plaques werd onderzocht met behulp van verschillende imagingtechnieken.

Direct na de presentatie van de CLEAR Outcomes-studie heeft het International Lipid Expert Panel (ILEP) een position paper gepubliceerd met aanbevelingen over het gebruik van bempedoïnezuur bij de behandeling van lipidenstoornissen en cardiovasculair risico.

ACC.23 In de PCDS-Statin-studie, een cluster RCT, werd onderzocht of gepersonaliseerde herinneringen aan huisartsen het gebruik van hoge intensiteit statines bij patiënten met ASCVD verbeterden.

ACC.23 "Het gebied van LDL-c-verlaging is erg hot", zegt Deepak Bhatt. Hij vertelt over nieuwe manieren om LDL-c te verlagen door PCSK9-remming, waaronder een nieuw oraal middel.

ACC.23 "Wij als cardiologen moeten erkennen dat de tijd gekomen is om LDL-c agressief te verlagen, wat we al doen, maar we moeten daar een agressieve verlaging van inflammatie aan toevoegen", aldus prof. Ridker.

ACC.23 Prof. Ballantyne vertelt kort wat de bevindingen zijn van een fase 2b-studie met het orale macrocyclische peptide MK-0616, een PCSK9-remmer, bij patiënten met hypercholesterolemie.

ACC.23 Prof. Libby deelt zijn mening over de klinische impact van de resultaten van de CLEAR Outcomes-studie, die het effect van bempedoïnezuur op CV-uitkomsten onderzocht.

ACC.23 Na enkele gevallen van hypercholesterolemie in het kader van een koolhydraatbeperkt dieet in hun lipidenkliniek, voerden de onderzoekers een observationele studie uit naar het effect van een koolhydraatarm en vetrijk (ketogeen) dieet. Liam Brunham deelt de bevindingen.

ACC.23 “Het verlagen van LDL-c op welke manier dan ook vermindert CV-events […], maar elk geneesmidel alleen zal niet genoeg zijn voor patiënten met een hoog risico. We moeten combinatietherapieën gebruiken en het is geweldig om al deze verschillende opties te hebben, die we nu kunnen combineren bij onze patiënten”, zegt prof. Ray.

ACC.23 Eugene Yang neemt de resultaten van de CLEAR Outcomes-studie onder de loep en bespreekt de sterktes en limitaties van de studie.

ACC.23 Behandeling met antracyclinederivaten kan leiden tot cardiotoxiciteit. De STOP-CA-studie onderzocht het effect van statines in vergelijking met placebo op cardiale disfunctie bij patiënten met lymfeklierkanker die behandeld werden met antracyclinederivaten.

ACC.23 Steven Nissen geeft een samenvatting van de resultaten van de CLEAR Outcomes-studie en legt uit welke impact deze resultaten kunnen hebben in de klinische praktijk.

Nicolas van Miegem en Jeanine Roeters van Lennep bespreken een casus van een 62-jarige vrouw met een recent ACS. Hoe behandel je hypercholesterolemie bij deze vrouw en welke LDL-c-daling kan je verwachten met verschillende therapieën?

Prof. Maciej Banach en collega's hebben een leidraad geschreven over geïndividualiseerde therapie bij statine-intolerantie. Prof. Banach presenteert de stappen voor een effectieve diagnose en behandeling van statine-intolerantie.

De prevalentie van chronische nierschade (CNS) neemt steeds meer toe. Hoe kan je CNS opsporen en behandelen en wat is de rol van huisartsen en specialisten? Een huisarts, een nefroloog en vasculair geneeskundige bespreken deze onderwerpen.

WCN 2022 Dr. Mosterd vat een sessie op het WCN-congres samen die ging over het PANORAMA-project, waarin de interactie tussen de pomp (hart), de leidingen (vaten) en het filter (de nieren) werd benoemd.

Aan het einde van AHA 2022 bespreekt een internationaal panel van experts de laatste resultaten van studies met pemafibraat en EPA. Wat betekenen deze bevindingen voor het behandelen van patiënten in de klinische praktijk?

Lipideninnovatie in de praktijk Dr. Jan Westerink presenteert inzichten op het gebied van statine-intollerantie en geeft praktische tips voor preventie en behandeling.

Lipideninnovatie in de praktijk Dr. Roeters van Lennep presenteert een casus van een 34-jarige vrouw met FH. Onderwerpen die o.a. aan bod komen zijn: welke adviezen geef je als er sprake is van een zwangerschapswens en is het zinvol om jonge kinderen ook te testen op FH?

Lipideninnovatie in de praktijk Dr. Castro Cabezas bespreekt een casus van een patiënt met zeer hoog cardiovasculair risico.

Lipideninnovatie in de praktijk Prof. dr. Wouter Jukema geeft een overzicht van verschillende LDL-c-verlagende therapieën.

Drie experts gaan met elkaar in gesprek over het belang van snelle LDL-c-verlaging bij hoogrisicopatiënten en hoe streefwaarden beter en sneller behaald kunnen worden.

Steven Nissen geeft zijn kijk op de implicaties van de SPORT-studie, waarin de effecten van voedingssupplementen op LDL-c in vergelijking met statine en placebo werden onderzocht.

AHA 2022 Een RCT toonde aan dat een laaggedoseerde statine superieur is in het verlagen van LDL-c vergeleken met placebo en 6 verschillende voedingssupplementen. Bovendien werd er geen significante verlaging in LDL-c waargenomen met de onderzochte voedingssupplementen in vergelijking met placebo.

Lipideninnovatie in de praktijk Wat wordt er verstaan onder statine-intolerantie? Dr. Van Wissen begint zijn presentatie met een wordcloud en gaat daarna verder in op dit onderwerp.

Lipideninnovatie in de praktijk Hoe kan screening en behandeling van patiënten met familiaire hypercholesterolemie verbeterd worden? Shirin Ibrahim praat ons bij over dit onderwerp.

Lipideninnovatie in de praktijk Aan de hand van een casus van een patiënt met hoog cardiovasculair risico bespreekt dr. Martens de kracht van combinatietherapie voor het verlagen van LDL-c.

Lipideninnovatie in de praktijk Prof. dr. Stroes geeft een overzicht van het uitbreidende arsenaal om LDL-c te verlagen - "voor ieder wat wils".

Prof. Van Mieghem bespreekt de effecten van cholesterolverlagende medicijnen bij patiënten na een myocardinfarct en bij een acuut coronair syndroom en geeft een overzicht van de aanbevelingen uit de ESC-richtlijn.

Een Mendeliaanse-randomisatiestudie laat zien dat het causale effect van LDL-c op het HVZ-risico sterker was bij mannen dan bij vrouwen, terwijl het causale effect op aortaklepstenose sterker was bij vrouwen dan bij mannen.

ESC 2022 Aaram Omar Kader vertelt over de PENELOPE-studie, waarin het effect van een richtlijngestuurde aanpak op het behalen van de LDL-c-streefwaarde bij zeerhoogrisicopatiënten in Nederland werd onderzocht.

ESC 2022 ‘Er bestaat veel verkeerde informatie over hoe gevaarlijk statines zijn’, zegt prof. Baigent. Uit deze analyse bleek dat er een kleine overmaat aan spierklachten in het eerste jaar na het starten van statinetherapie is, maar daarna is er geen verhoogd risico.

ESC 2022 Michelle O’Donoghue praat over de resultaten van de FOURIER-OLE-studie, de open-label extensiestudie van FOURIER met evolocumab bij patiënten met ASCVD.

ESC 2022 Is een polypil beter dan het nemen van losse pillen bij patiënten na een myocardinfarct? Valentin Fuster deelt de bevindingen van de SECURE-trial.

Nationale Lipidendag 2022 Na het presenteren van resultaten van de REDUCE-IT-trial bespreekt prof. Packard de plaats voor icosapent ethyl en de behoefte aan een geïndividualiseerde aanpak bij ASCVD-patiënten met hoog risico.

NLA Lipidenlessen Hoe kan het deel van FH-patiënten dat nog niet geïdentificeerd is opgespoord worden? Shirin Ibrahim vertelt over nieuwe initiatieven voor opsporing van FH-patiënten.

NLA Lipidenlessen Prof. Packard geeft een kort overzicht waar we staan op het gebied van innovaties voor lipidenverlaging - in de secundaire, primaire en primordiale setting.

Nationale Lipidendag 2022 Doe mee aan een onderzoek over voorkeur bij PCSK9-gerichte therapieën voor behandeling van patiënten met zeer hoog CV-risico en vul de vragenlijst in via de link of de QR-code!

NLA Lipidenlessen In deze lipidenles beantwoordt Fabrice Martens de vraag wanneer je ouderen nog moet behandelen voor hypercholesterolemie en wanneer je kan stoppen.

Prof. Sattar deelt zijn gedachten over waarom hoge triglyceriden ectopisch vet weerspiegelen en hoe deze relatie kan helpen patiënten te motiveren om gewichtsverbeteringen vol te houden.

NLA Lipidenlessen Hoeveel procent LDL-c verlaging wordt gemiddeld behaald met behandeling van statines, ezetimibe en PCSK9-remmers? Prof. Jukema legt het uit.

Nationale Lipidendag 2022 Tycho Tromp vat kort de bevindingen samen van een studie over een wereldwijd cohort van homozygote FH patiënten. Hij vertelt ook wat we nog kunnen verwachten aan resultaten.

Nationale Lipidendag 2022 Britt Heidemann deelt de bevindingen van haar studie naar methoden om LDL-c te meten bij patiënten met familiaire dysbetalipoproteïnemie.

Nationale Lipidendag 2022 Tijdens het symposium op 14 juni 2022 in Zeist gaf prof. dr. Wouter Jukema (cardioloog, LUMC, Leiden) een presentatie getiteld Nieuwe therapieën voor LDL-c verlaging: wat is de mogelijke rol voor inclisiran en bempedoïnezuur? Deze video is een recording van de live presentatie.

Nationale Lipidendag 2022 Gebruik van DNA-diagnostiek bij familiaire hypercholesterolemie (FH) is nog beperkt. Een high-throughput microarray voor genotypering kan hierin mogelijk verandering brengen.

Nationale Lipidendag 2022 Wat zijn aanbevelingen in de richtlijn Goede Voeding van de Gezondheidsraad? En wat is de rol van goede voeding bij HVZ en diabetes?

Een betaalbaar DNA-diagnostiekplatform waarop veel verschillende genetische varianten in één keer kunnen worden gedetecteerd: welke mogelijkheden biedt dit en is het haalbaar?

EAS 2022 "Volgens [deze] data is er geen reden waarom je aspirine zou moeten geven aan een individue met hoog Lp(a)", zei prof. Catapano. Hij vat de resultaten van een studie door Olmastroni collega's samen.

EAS 2022 Kanika Dharmayat bespreekt hoe FH-patiënten vroegtijdig kunnen worden geïdentificeerd op basis van de bevindingen van een analyse van het wereldwijde EAS FHSC-register van kinderen en adolescenten met FH.

EAS 2022 In de FOURIER trial werden eerder al verschillen in LDL-c daling en aantal bijwerkingen gevonden in mannen vs. vrouwen. Maar worden deze resultaten ook gevonden in een real-world studie?

EAS 2022 Voor patiënten met verhoogde Lp(a)-niveaus wordt aanbevolen dat risicofactoren zoals LDL-c moeten worden gereguleerd. Prof. Catapano vat kort de resultaten van een studie over dit onderwerp samen, die werd gepresenteerd op EAS 2022.

EAS 2022 Jeanine Roeters van Lennep bevraagt Janneke Mulder over de bevindingen van haar studie naar een meta-analyse met trial- en observationele data van PCSK9-remmers.

EAS 2022 Een ASO gericht op ANGPTL3-mRNA, verminderde VLDL en remnantcholesterol, maar had bijwerkingen bij hogere doses. Wat betekent dit voor volgende stappen in dit onderzoeksgebied?

EAS 2022 Prof. Ray deelt de resultaten van de ROSE trial, waarin het effect van obicetrapib werd onderzocht in patiënten met verhoogd LDL-c ondanks behandeling met hoge-intensiteit statines.

Brengt het type of de lipideninhoud van apoB-houdende lipoproteïnen extra risico op MI met zich mee naast het totale aantal apoB-bevattende lipoproteïnen?

ACC 2022 Brian Bergmark geeft een samenvatting van de resultaten de TRANSLATE-TIMI 70-studie, die het effect van vupanorsen op non-HDL-c onderzocht bij patiënten met verhoogd cholesterol ondanks statine-therapie.

ACC 2022 Een fase 1-studie toonde aan dat een siRNA gericht op LPA-mRNA Lp(a)-waarden tot 98% verminderde. "Het is een vroege studie en er is nog een lange weg te gaan, maar we zijn optimistisch dat we aan het begin staan van een tijdperk waarin we deze aandoening kunnen behandelen", zei Nissen.

ACC 2022 ACS-patiënten hebben vaak kwetsbare plaques in niet-infarctgerelateerde coronairarteriën. De PACMAN AMI-studie onderzocht in welke mate kwetsbare plaques kunnen afnemen en stabiliseren bij patiënten die alirocumab krijgen bovenop een statine.

Er is behoefte aan robuuste geaggregeerde data over homozygote FH (HoFH). Tycho Tromp deelt de eerste resultaten van een studie over een uniek wereldwijd cohort van HoFH-patiënten.

Bempedoïnezuur is inmiddels goedgekeurd door de EMA, maar wat is de mogelijke plaatsbepaling van bempedoïnezuur in het arsenaal van lipidenverlagende middelen? Met kennisvraag.

In deze video legt Nick Nurmohamed verschillende aspecten van Lp(a) uit, en met name wat het belang van meten van Lp(a) is. Met poll.

AHA 2021 Alexander Blood vertelt over een behandelprogramma voor voor patiënten met hypertensie of hypercholesterolemie dat op afstand plaatsvindt en gebaseerd is op een algoritme. Ook deelt hij de klinische uitkomsten van de eerste 10.000 patiënten die deelnamen aan dit programma.

AHA 2021 Rael Diaz legt de rationale uit en deelt de resultaten van de PREPARE-IT-2-studie, waarin werd onderzocht of icosapent ethyl tot een reductie in klinische uitkomsten leidde bij patiënten met COVID-19.

Nationale Lipidendag 2021 Dr. Fabrice Martens bespreekt de complexe relatie tussen lipiden en inflammatoire processen bij hart- en vaatziekten.

Nationale Lipidendag 2021 Hoe ervaren homozygote FH (HoFH) patiënten hun ziekte in het dagelijks leven? Janneke Mulder vertelt over haar kwalitatieve studie van 20 HoFH patiënten.

Hypertensiecongres 2021 Wat is het effect van CVRM-ketenzorg in huisartsenpraktijken op CV risicofactoren in patiënten met CVD of verhoogd CV risico? Monika Hollander deelt de resultaten van een Nederlandse studie.

Nationale Lipidendag 2021 Tom Brouwer vertelt hoe de diagnose van therapieontrouw gesteld kan worden en wat mogelijke interventies zijn om therapietrouw te verbeteren.

Nationale Lipidendag 2021 Is er een associatie tussen Lp(a) levels en trombose in opgenomen COVID-19 patiënten?

Nationale Lipidendag 2021 Het CV-risico in patiënten met inflammatoire aandoeningen is sterk verhoogd. Jorie Versmissen bespreekt welke aspecten in de lipidenbehandeling van patiënten met reumatoïde artritis extra aandacht verdienen.

Jackie Bosch presenteert resultaten van de HOPE-3 studie die laten zien dat de CV voordelen van een statinebehandeling van 5.6 jaar nog minstens drie jaar aanhielden na stoppen van de medicatie bij personen met een gemiddeld risico op CV events.

Nationale Lipidendag 2021 Hoe kan opsporing van FH verbeterd worden? Shirin Ibrahim vertelt over haar onderzoek waarin gebruik wordt gemaakt van bestaande labgegevens.

Is het tijd om de aanbevelingen over lipidenverlagende therapie in zwangere vrouwen te herzien? Om deze vraag te kunnen beantwoorden geeft prof. Banach een overzicht van studies over dit onderwerp.

Nationale Lipidendag 2021 Prof. Stroes praat ons bij over de spannende ontwikkelingen, discussiepunten en uitdagingen die voorbij kwamen op gebied van behandeling van hoog CV risico patiënten tijdens de 7e Nationale Lipidendag.

Nationale Lipidendag 2021 Lauré Fijen bespreekt een casus van een patiënt met verworven hypertriglyceridemie na COVID-19.

Nationale Lipidendag 2021 Prof. Jukema doet verslag van de presentatie die prof. Bhatt hield op de Lipidendag over uitkomsten van visolie trials en mogelijke verklaringen voor verschillende uitkomsten. Met poll.

Nationale Lipidendag 2021 Wat is de toegevoegde waarde van routine Lp(a) meten als aanvulling op het lipidenspectrum bij patiënten voor CVRM?

Op basis van een recente position paper aanbevolen door het International Lipid Expert Panel, bespreekt prof. Banach routes van optimale lipidenverlagende therapie in zeer hoog en extreem hoog risico patiënten.

Prof. Banach presenteert het ontwerp en de resultaten van de ODYSSEY APPRISE studie, waarin veiligheid en werkzaamheid van alirocumab werden bepaald in hoog CV risico patiënten in een real-world setting.

Prof. Stephen Nicholls bespreekt de resultaten van een studie die de lipidenverlagende effecten van drievoudige therapie met bempedoïnezuur, ezetimibe en statine onderzocht als nieuwe strategie voor de behandeling van hypercholesterolemie.

Dysbèta gaat gepaard met ernstige vaatproblemen op relatief jonge leeftijd als het niet behandeld wordt. Britt Heidemann en Frank Visseren praten over de behandeling van dysbèta en over het overervingspatroon.

Dysbèta is na FH de meest voorkomende genetische lipidenafwijking en komt bij 1 op de 1000 mensen voor. Britt Heidemann en Charlotte Koopal bespreken de kenmerken van dysbèta.

Hoewel relatief risico voor MI per 1 mmol/L hoger LDL-c vergelijkbaar is voor alle leeftijdsgroepen, is absoluut risico voor MI en ASCVD per LDL categorie veel hoger in individuen 80-100 jaar vergeleken met diegenen <70 jaar.

Een studie die gebruik maakte van data van de Copenhagen General Population Study toonde dat cholesterol in VLDL 50% van het verhoogd risico van apoB-bevattende lipoproteïnen voor MI verklaart. Met poll.

Prof. Alings presenteert de interim resultaten van de PENELOPE studie. In deze studie werd onderzocht hoe in hoog-risicopatiënten het LDL-c target kan worden bereikt aan de hand van een stappenplan. Ook bespreekt hij de implementatie in de praktijk.

AHA 2020 Prof. Bhatt reageert op de presentatie van de STRENGTH trial, waarin de resultaten werden vergeleken met die van REDUCE-IT. Hij besteedt aandacht aan de verschillen in samenstelling van de studiemedicijnen in de twee trials.

AHA 2020 De STRENGTH trial, die het effect van de combinatie van EPA en DHA op CV uitkomsten onderzocht, werd gestopt vanwege futiliteit. Prof. Lincoff speculeert waarom deze resultaten anders zijn dan die van de REDUCE-IT trial.

AHA 2020 Een polypil kan een effectieve, veilige en simpele aanpak zijn om heel veel mensen te bereiken om de wereldwijde last van ernstige CVD te verminderen. Prof. Salim Yusuf bespreekt de TIPS trial.

Prof. Francis presenteert en interpreteert de bevindingen van de SAMSON trial, waarin symptoomlast tijdens statine, placebo en tablet-vrije perioden werd onderzocht in patiënten die eerder gestopt waren met statines.

De DA VINCI studie toonde aan dat het merendeel van de voorgeschreven lipidenverlagende therapieën in Europa monotherapie met statines is en maar een derde van de patiënten hun LDL-c streefwaarde van de 2019 dyslipidemie richtlijn haalt. Met poll

EAS 2020 Een post-hoc analyse van de ELIPSE HoFH trial in patiënten met weinig tot geen LDL receptor activiteit toonde een grote verlaging van LDL-c met de ANGPTL3 remmer evinacumab in vergelijking met placebo.

EAS 2020 Prof. Stein geeft een overzicht van studies met het kleine bindingseiwit gericht op PCSK9, genaamd LIB003.

EAS 2020 Een subanalyse van de ORION-9 trial toonde aan dat inclisiran (een small interfering RNA tegen PCSK9) resulteerde in vergelijkbare mate van LDL-c verlaging voor alle subgroepen van genotypes van HeFH.

NVIVG 2020 Prof. Kuivenhoven stelt dat er tegenwoordig soms sprake lijkt te zijn van cholesterolmoeheid. Hij bespreekt nieuwe ontwikkelingen op het gebied van lipidenverlaging, en of daar nog behoefte aan is.

Kees Hovingh bespreekt waarom screening op FH belangrijk is en welke tools worden gebruikt voor de diagnose.

Jeanine Roeters van Lennep bespreekt het principe van value-based healthare, de beste zorg voor de patiënt afgewogen tegen de kosten, en de toepassing hiervan binnen FH zorg.

Dr. Bert Wiegman bespreekt de gevolgen van familiaire hypercholesterolemie (FH) bij kinderen en de noodzaak van vroege opsporing van FH.

Dr. Annette Galema-Boers bespreekt wat gedaan kan worden tegen therapieontrouw, wat een groot probleem is bij FH patiënten.

Jeanine Roeters van Lennep bespreekt welke aspecten in acht moeten worden genomen bij de behandeling van FH bij vrouwen die zwanger willen worden, zwanger zijn, of borstvoeding geven.

Nick Nurmohamed legt uit wat Lp(a) is en hoe correctie van LDL-c voor Lp(a) resulteert in een besparing van aanvragen van genetische testen voor FH. Met kennisvraag.

Annemiek Spliethof-de Ruiter legt uit waarom een gezonde leefstijl en gezonde voeding belangrijk is bij FH. Ze geeft tips voor een gezonde voeding.

Nationale Lipidendag Winnaar van de Young Lipids Talent Award Rens Reeskamp vertelt hoe ANGPTL3 remming tot cholesterolverlaging leidt en wat het effect van evinacumab, een antilichaam tegen ANGPTL3, is in FH patiënten.

Nationale Lipidendag In een cross-sectionele studie in het Erasmus MC uitgevoerd door Jasmijn Sleutjes en collega's werd prevalentie van CVD en CV risicofactoren, en lipidenprofiel onderzocht in IBD patiënten.

Erik Stroes bespreekt welke rol LEEFH speelt bij het opsporen van FH-patiënten, zodat zij zo vroeg mogelijk kunnen worden behandeld.

Nationale Lipidendag Laurien Zijlstra presenteert de bevindingen van een studie over het effect van LDL-c verlaging met alirocumab vs. placebo op beroerte in patiënten met dyslipidemie en recent ACS en die op intensieve statinetherapie zaten.

Kindercardioloog Bert Wiegman bespreekt de noodzaak van vroegtijdige opsporing en behandeling van kinderen met familiaire hypercholesterolemie.

Triglyceride is een marker voor het beoordelen van CV risico, maar de therapeutische effectiviteit van triglycerideverlaging is nog onduidelijk, aldus Erik Stroes en Anho Liem.

In deze presentatie bespreekt arts-onderzoeker Rens Reeskamp hoe de kans op het vinden van patiënten met FH verhoogd kan worden. Met kennisvraag.

Prof. Jukema legt de belangrijkste principes voor LDL-c-verlagende therapie uit zoals beschreven in de 2019 ESC/EAS-richtlijn en bespreekt resultaten van studies die de rol van Lp(a) op CV uitkomsten hebben onderzocht.

Martina Cornel bespreekt de rol van de huisarts in het herkennen, verwijzen en begeleiden van patiënten met familiaire hypercholesterolemie.

ACC 2020 Dirk Blom bespreekt het design en de uitkomsten van de ODYSSEY HoFH trial, waarin de effectiviteit en veiligheid van alirocumab werden geëvalueerd in patiënten met HoFH.

ACC 2020 De REDUCE-IT EPA studie suggereert dat EPA niveau de belangrijkste aandrijver is van CV voordeel gezien in de REDUCE-IT trial en liet zien dat hoge EPA levels geassocieerd zijn met een verlaagd risico op een verscheidenheid aan CV events.

ACC 2020 Een antilichaam tegen angiopoietin-like protein 3 (ANGPTL3) resulteerde in verlaging van LDL-c in homozygote FH patiënten, onafhankelijk van LDL-receptorfunctie.

Jorge Plutzky vertelt over een aanpak uitgevoerd in het Brigham en Women's Hospital waarbij, met hulp van een algoritme, medicatie wordt geselecteerd per patiënt om target LDL-c waarden te behalen.

WCN 2019 Wat zijn problemen in het veld van diabetes en CVD? Prof. Rydén schetst de situatie en bespreekt hoe CVD risico in diabetespatiënten verlaagd kan worden.

Er was onduidelijkheid in het verleden over de relatie tussen HDL-c en CV risico en tussen triglyceriden en CV risico. Prof. Libby geeft een update over wat we nu weten over deze lipiden en CV risico.

Aan de hand van recente klinische trials met LDL-c verlagende middelen legt Robert Giugliano uit dat hele lage LDL-c waarden veilig gebleken zijn.

WCN 2019 Prof. dr. Erik Stroes vertelt over residueel CV risico met een focus op het risico van verhoogd Lp(a).

WCN 2019 Prof. dr. John Kastelein bespreekt resultaten van fase 3 studies in het ORION programma, waarin LDL-c verlaging met siRNA tegen PCSK9 gemeten werd.

Prof. Cannon presenteert studies die laten zien dat lager LDL-c met statines en ezetimibe CV risico verlaagt, maar helaas laten registerstudies zien dat deze middelen vaak onterecht niet gebruikt worden.

Welke lipiden/lipoproteïnen, naast LDL-c, spelen een belangrijke rol in het bepalen van CV risico en kunnen helpen bij het targeten van therapie in diegenen met residueel risico?

Erin Bohula legt uit welke determinanten van residueel CV risico we tegenwoordig kennen en presenteert studieresultaten over hoe we deze kunnen targeten.

Thomas Gaziano presenteert data over wereldwijde trends in CV sterfte en prevalentie van CV risicofactoren. Hij vertelt kort over verschillende programma's voor CVD preventie, zowel in hoge inkomens- als lage inkomens-landen.

AHA 2019 De tool, gekoppeld aan het EPD, berekent onbehandelde LDL-c waarden door te corrigeren voor statinegebruik (soort en dosering), om zo de Dutch Lipid Score te bepalen.

AHA 2019 Om inzicht in het mechanisme van voordeel met icosapent ethyl te krijgen is de EVAPORATE trial uitgevoerd. Prof. Nicholls vertelt wat de eerste studieresultaten zijn.

AHA 2019 De EVAPORATE studie onderzocht of een effect van icosapent ethyl op plaqueprogressie een deel van het CV voordeel kan verklaren zoals gezien in de REDUCE-IT trial.

AHA 2019 De ORION-10 heeft alle primaire en secundaire effectiviteitseindpunten behaald, met een goed veiligheidsprofiel, tot na 18 maanden.

CSI Parijs Cilie van 't Klooster vraagt prof. Mach om de belangrijkste veranderingen in de 2019 ESC/EAS Dyslipidemierichtlijn samen te vatten.

CSI Parijs Helena Oestergaard ondervraagt George Thanassoulis over zijn onderzoek naar het identificeren van jonge individuen die zouden kunnen profiteren van LDL-c verlaging gebaseerd op hun levenslange CV risico.

ESC 2019 In gemeenschap-gebaseerde studies in Colombia en Maleisië behaalde HOPE-4 verlaagd CV risico, betere adherentie en een gezondere leefstijl met een interventie die gericht was op eerder geïdentificeerde barrières voor zorg.

ESC 2019 Prof. John Kastelein deelt de resultaten van de fase 3 ORION-11-studie met inclisiran bij ASCVD en patiënten met eenzelfde risico die niet op LDL-c streefwaarde zijn.

ESC 2019 Prof. Alberico Catapano (Past President EAS) benadrukt de belangrijkste veranderingen in risicoclassificatie en behandelingsdoelen voor LDL-c volgens totaal CV risico in de nieuwe 2019 ESC/EAS dyslipidemierichtlijn.

ESC 2019 Professor Mach was co-chair van de Task Force die de nieuwe ESC/EAS dyslipidemierichtlijn opstelde. HIj benoemt enkele wijzigingen ten opzichte van de vorige richtlijn en legt uit waarom hij achter deze veranderingen staat.

ESC 2019 Tijdens dit congres zijn vijf nieuwe ESC richtlijnen gepresenteerd. Prof. Jukema en dr. Liem gaan dieper in op die over dyslipidemie en over T2DM. Verder uiten ze hun verbazing over ISARREACT 5 en komt SYNTAXES aan bod.

Nationale Lipidendag Dr. Jeanine Roeters van Lennep bespreekt de relatie tussen triglyceriden en CVD aan de hand van Mendeliaanse randomisatiestudies en vertelt over nieuwe ontwikkelingen op het gebied van triglyceridenverlaging.

Nationale Lipidendag Er is nog te weinig aandacht voor NASH/NAFLD in de praktijk. Dr. Holleboom vertelt wat patiënten met deze leverziekte kenmerkt en benadrukt ontwikkelingen op het gebied van medicamenteuze behandeling.

Nationale Lipidendag Prof. dr. Peter van der Meer bespreekt het effect van statines en CABG in geval van ischemie bij hartfalen aan de hand van grote studies en beantwoordt de vraag wat we moeten doen met hartfalenpatiënten die reeds een statine gebruiken.

Nationale lipidendag Dr. ir. Joep Defesche deelt nieuwe studieresultaten over next generation sequencing bij verdenking op genetische dyslipidemieën en bespreekt daarbij onverwachte observaties die consequenties hebben voor CV risico en behandeling van de patiënt.

De nieuwe, interactieve online tool U-Prevent helpt bij de vertaling van trialdata naar gegevens relevant voor de individuele patiënt in de spreekkamer: welke behandeling geeft de meeste gezondheidswinst? Met poll

EAS 2019 Prof. Kausik Ray vertelt over de Familial Hypercholesterolemia Studies Collaboration, die is opgericht om wereldwijd beleidsveranderingen te bewerkstelligen ten aanzien van screening voor FH op jonge leeftijd.

EAS 2019 Prof. Evan Stein vat fase II trialdata samen van een nieuw 'small binding protein' bestaande uit adnectine en humaan albumine, dat PCSK9 remt. De positieve resultaten geven aanleiding tot verder onderzoek in een fase 3 studie.

EAS 2019 Prof. Nordestgaard ziet dat het belang van remnant cholesterol steeds meer wordt erkend, wat terecht is aangezien het causaal gerelateerd is aan het risico op ischemische stroke, MI en sterfte door alle oorzaken.

Lunchsymposium NIV Bij sommige patiënten blijven cholesterolwaarden hoog ondanks behandeling. Dan kan PCSK9-remming een oplossing bieden. Prof. dr. Bram Kroon bespreekt wanneer dit wel of niet aan de orde is.

EAS 2019 Er komt steeds meer inzicht in dat 'HDL' een enorm heterogene mix van deeltjes is, met grote variatie in samenstelling en structurele, metabole en functionele eigenschappen.

EAS 2019 Naar aanleiding van nieuwe analyses van de FOURIER en ODYSSEY OUTCOMES trials, somt prof. Chapman de nieuwste bevindingen op over de associaties tussen Lp(a) levels, PCSK9 remmers en CV risico.

Lunchsymposium NVVC Voorjaarscongres 2019 Recent is de nieuwe richtlijn CVRM verschenen. Dr. Fabrice Martens vat de belangrijkste wijzigingen samen op het gebied van atheroscleroserisico en lipidenverlaging.

ACC 2019 Icosapent ethyl vermindert totaal aantal schemische events en eerste en terugkerende events in vergelijking met placebo. Prof Bhatt legt de resultaten van de REDUCE-IT trial uit en wat deze betekenen voor hoog risico patiënten.

Naar aanleiding van nieuwe puclicaties geeft Prof Verheugt zijn visie op het adviseren van aspirine voor primaire preventie.

WCN Congres 2018 Prof. Børge Nordestgaard legt de rol uit van remnant-deeltjes in het ontstaan van CVD en bespreekt de resultaten van de REDUCE-IT trial met een TG-verlagend middel.

WCN congres 2018 Momenteel bestaat er nog geen interventie voor aortaklepstenose. Prof. dr. Erik Stroes bespreekt nieuwe bevindingen over de rol van Lp(a) bij deze aandoening.

WCN congres 2018 Prof.dr. Kees Hovingh benoemt de CV voordelen van verdere LDL-verlaging en bespreekt welke patiënten de meeste baat hebben bij deze therapie. Hij eindigt met enkele nieuwe strategieën naar LDL-c verlaging.

WCN congres 2018 Dr. Fabrice Martens en Thierry Wildbergh bediscussiëren de behaalde winst met lagere LDL-waarden, benoemen onderzekerheden in het veld van cholesterolverlaging en wijzen op de noodzaak van individuele risicoschatting.

ESC 2018 Dr. Ajay Gupta onderzocht het langetermijneffect van behandeling met een calciumkanaalblokker-gebaseerde regime en een statine op mortaliteit in patiënten met hypertensie en toonde een legacy effect aan met de gecombineerde therapie.

AHA 2018 In de ANITSCHKOW studie werden patiënten met extreem hoog Lp(a) behandeld met evolocumab 420 mg eenmaal per maand. De 14% L-(a) verlaging bleek niet voldoende om de inflammatoire stimulans van verhoogd Lp(a) weg te nemen.

AHA 2018 Lp(a) is een zeer prevalente risicofactor, waar tot op heden geen therapie voor bestond. Een fase 2b studie laat nu zien dat een antisense oligonucleotide effectief productie van Lp(a) verlaagt, tot optimale niveaus.

AHA 2018 Behandeling met icosapent ethyl gaf een sterke reductie van CV events in statinebehandelde patiënten met hoog CV risico en residuele TG-burden. Erik Stroes overweegt wat we kunnen zeggen over hoe dit voordeel tot stand komt.

AHA 2018 Deepak Bhatt vergelijkt de middelen die werden getest in de VITAL en de REDUCE-IT trials, die respectievelijk neutrale en zeer positieve resultaten opleverden en legt uit wat waarschijnlijk dit verschil verklaart.

AHA 2018 Wouter Jukema is enthousiast over een subanalyse van ODYSSEY-OUTCOMES waarin het totaal aantal events wordt beschouwd, in plaats van één eindpunt, waarna de patiënt wordt gecensureerd.

AHA 2018 VITAL evalueerde zowel vitamine D als omega-3 suppletie en vond geen significant effect op de primaire kanker- en CV eindpunten. Secundaire analyses suggereren lagere totale MI met omega-3 suppletie.

AHA 2018 Dr. Arend Mosterd bespreekt de resultaten van twee studies naar visoliecapsules: de VITAL studie was negatief, terwijl de resultaten van de REDUCE-IT erg positief waren.

AHA 2018 Neil Stone was vice-voorzitter van de nieuwe richtlijnen. Hij vat de belagnrijkste nieuwe aanbevelingen samen, op basis van de laatste inzichten van recente lipiden-uitkomstenstudies.

AHA 2018 Icosapent ethyl gaf 25% risicoreductie van belangrijke ischemische events en verlaagde ook CV sterfte in goed behandelde patiënten met hoge triglyceridenniveaus en met CV risico in de REDUCE-IT trial.

FOCUS In een panel bestaande uit twee internisten en een cardioloog worden de resultaten van de twee grote uitkomstentrials FOURIER en ODYSSEY OUTCOMES met PCSK9-remmers besproken en hoe deze bevindingen moeten worden toegepast in de dagelijkse klinische praktijk.

Dr. Huijgen bespreekt hoe het verleden invloed heeft gehad op hoe wij vandaag de dag FH opsporen en behandelen, en de rol van Nederland hierin als gidsland.

NLA Lipid Lessons Prof. dr. Visseren bespreekt de rol van post-prandiale triglyceriden-rijke remnants deeltjes in CVD.

Terwijl de studie van lipiden grotendeels gebaseerd is op routine laboratoriumonderzoek, zijn speciale testenn vaak nodig om specifieke lipiden, lipoproteinen en genetische afwijkingen te ontdekken. Prof. Marais geeft een overzicht van deze testen.

NLA Lipid Lessons Dr. Jeanine Roeters van Lennep legt uit waar lipoproteïne(a) uit bestaat en wanneer dit een verhoogd CV risico met zich meebrengt en hoe dit risico nu en in de toekomst aangepakt kan worden.

Er bestaan nog veel vragen rondom myocardinfact zonder obstructief CAD (MINOCA), maar toch wordt er steeds meer duidelijk. Dr. Yolande Appelman bespreekt hoe het gediagnosticeerd wordt en de mogelijke behandelingen.

NLA Lipid Lessons Prof. dr. Kees Hovingh legt uit wat next generation sequencing inhoudt en hoe deze techniek bijdraagt aan het ontdekken, diagnosticeren en behandelen van dyslipidemie.

ESC 2018 Dr Allard-Ratick vertelt over de onverwachte bevinding dat de hoogste HDL-c waarden in een populatie met hoog CV risico individuen geassocieerd waren met verhoogde sterfte en CV events.

ESC 2018 Vandaag verrasten diverse Hotline-studies, zowel ten positieve als ten negatieve. Drie experts bespreken wat hun opviel op de derde dag van het ESC congres.

ESC 2018 Dr. Jeanine Roeters van Lennep bespreekt nieuwe studies over HDL-c: de Copenhagen City Heart Study, potentiële andere functies van HDL-c en hoe dysfunctioneel HDL-c te meten.

Symposium Cutting edge LIPID Science In patiënten met hoog Lp(a)-geassocieerd CV risico, werd dit risico verminderd door verlaging van Lp(a) met PCSK9-remmende therapie, zelfs bij zeer lage LDL-c niveaus.

Nationale Lipidendag Dr. Jan Westerink bespreekt de rol van triglyceriden-rijke lipoproteïnen in het ontstaan van hart- en vaatziekten en behandelingen om dit risico te verlagen.

Nationale Lipidendag Dr. Jeanine Roeters van Lennep vat de eerste real-world data samen over de veiligheid van en bijwerkingen gemeld na behandeling met PCSK9-remmers.

Symposium Cutting edge LIPID Science Verhoogde Lp(a) niveaus worden inmiddels beschouwd als genetisch bepaalde risicofactor voor CVD. Chapman vat samen hoe Lp(a) atherogeen is en hoe toekomstige therapieën dit proces kunnen targeten.

Prof. David Marais bespreekt de impact van verschillende lipiden in voeding in relatie tot het lipoproteïneprofiel bij personen zonder metabole afwijkingen, evenals de impact in mensen met een metabole ziekte.

Een vooraf gespecificeerde analyse van de ODYSSEY OUTCOME trial liet een groter behandeleffect van alirocumab zien zonder bijeffecten op metingen van glycemie of ontwikkelen van diabetes in diabetespatiënten in vergelijking met degenen met normoglycemie of pre-diabetes.

Nationale Lipidendag Dr. Jeffrey Kroon legt uit dat het beïnvloeden van het metabolisme van endotheelcellen en monocyten een interessant doelwit is om inflammatie en atherosclerose te verminderen.

Nationale Lipidendag Prof. dr. Kees Hovingh stelt dat LDL-c tegenwoordig kan worden beschouwd als een biomarker die tot nul te brengen is, door het beschikbaar komen van therapieën die LDL-c sterk kunnen verlagen.

Charlotte Koopal bespreekt de pathofysiologie van familiaire dysbetalipoproteïnemie, hoe de ziekte gediagnosticeerd kan worden en aanbevelingen voor de behandeling ervan.

Dr. Jeanine Roeters van Lennep presenteert de nieuwe richtlijn dyslipidemie en stipt de highlights uit de verschillende hoofdstukken aan.

Dr. Aruna Pradhan beschrijft de rol van triglycerideverlaging bij het verlagen van CV risico bij patiënten met T2DM.

Lunchsymposium NVVC Voorjaarscongres 2018 Nieuwe diabetesmiddelen in de klassen GLP-1RAs en SGLT2 remmers geven reductie van CV events in diabetespatiënten met hoog CV risico. Castro Cabezas bespreekt de toekomstige rol van de cardioloog in de behandeling van deze patiënten

VBWG op de ACC 2018 Nieuwe targets en therapieën worden ontdekt in het gebied van lipiden voorbij LDL-c in de preventie van CVD. Elliot Brinton bespreekt verschillende van deze, inclusief omega-3 voorschrijvingen, pemafibraat, apoC3, Lp(a), de beschikbare resultaten van klinische trials.

VBWG 2018 In een debat over spiersymptomen in patiënten op statines verdedigt Thompson de uitspraak dat deze symptomen echt zijn door de bespreking van resultaten van verschillende trials en studies die het biochemische mechanisme bestuderen.

NIV Prof.dr. Kees Hovingh concludeert uit een FOURIER-post-hoc analyse dat PCSK9 remmers in diabetespatiënten dezelfde effecten hebben op lipidenverlaging en CV eindpunten als in niet-diabetespatiënten, zonder glucose-gerelateerde parameters te beïnvloeden.

Lunchsymposium NVVC Voorjaarscongres 2018 Maarten van Hessen en Wouter Jukema bespreken de nieuwe streefwaarden van LDL-c niveaus en de toepassing van LDL-c verlagende middelen, met name die van de PCSK9 remmers.

Prof. Stroes beschrijft de 3 pijlers die betrokken zijn bij de progressie van atherosclerose en nieuwe algoritmes om residueel risico op CV events te verminderen met gepersonaliseerde therapie.

ACC 2018 Resultaten van de SECURE-PCI trial lieten een vermindering van 28% in MACE zien in patienten die behandeld werden met avorstatine vergeleken met placebo voor PCI interventie na ACS.

ACC 2018 Dr. Marco Alings gaat dieper in op de ODYSSEY OUTCOMES resultaten en hoe deze geïnterpreteerd moeten worden. Alirocumab was veilig en liet een mortaliteitsvoordeel zien, met name bij hoog-risicopatiënten.

ACC 2018 Naast het verwachte effect op myocardinfarct-preventie, ging alirocumab ook met daling van totale mortaliteit gepaard. De data geven ook inzicht in de groep patiënten die het meeste baat zal hebben bij het middel.

ACC 2018 Prof. Gabriel Steg bespreekt de 15% reductie op het primaire eindpunt die met alirocumab werd behaald, met goed veiligheidsprofiel. Het CV voordeel was het grootst in patiënten met hoog LDL-c op baseline.

ACC 2018 Dr. Valentin Fuster legt uit waarom hij verwacht dat deze resultaten met de PCSK9-remmer alirocumab de klinische praktijk kunnen veranderenn. Hij ziet in de resultaten ook de boodschap dat LDL-waarden die nu als normaal gezien worden, misschien wel te hoog zijn.

Dr. Christopher Cannon beschouwt het CV voordeel gezien met CETP-remming in de REVEAL studie in het licht van HDL-c verhoging en non-HDL-c-reductie.

Amsterdam Symposium on Vascular & Metabolic Disease 2018 Prof.dr. Hovingh bespreekt welke technologie momenteel wordt benut voor nieuwe cholesterolverlagende therapieën, en welke aangrijpingspunten veelbelovend zijn.

Prof. dr. John Kastelein beschrijft 3 belangrijke stoornissen in het lipidenmetabolisme die bijdragen aan CV risico. Nieuwe therapieën worden ontwikkeld om resterend risico na LDL-c eradicatie aan te pakken.

Van verschillende behandelingen zijn gunstige CV effecten aangetoond. Prof. Deepak Bhatt bespreekt hoe PCSK9-remmers hierin kunnen worden geïntegreerd voor primaire en secundaire CV-preventie.

Dr. Robert Giugliano vat samen wat we de afgelopen decennia geleerd hebben over de effectiviteit en veiligheid van LDL-c verlaging tot zeer lage waarden.

WCN 2017 Dr. Sophie Bernelot Moens kreeg de WCN Onderzoeksprijs 2016/2017 voor haar onderzoek waarin zij aantoonde dat cholesterolverlaging leidt tot een lagere inflammatoire respons. Dit kan mogelijk meer benut worden voordat wordt overgegaan op behandeling met anti-inflammatoire middelen.

AHA 2017 PAD patiënten in de FOURIER studie die behandeld werden met de PCSK9 remmer evolocumab lieten een hoger absolute en relatieve CV eventrisicodaling zien, en een grotere daling van events in de benen.

AHA 2017 Dr. Giugliano vat bevindingen samen van twee aanvullende klinische trial updates en studies naar infarctgrootte, TIMI stabiele IHD risico en totaal aantal events in FOURIER.

AHA 2017 Subanalyse van FOURIER toont dat binnen de subgroep van patiënten met eerder MI, een subgroep met extra hoog risico meer baat heeft van LDL-c verlaging met de PCSK9 remmer evolocumab.

NVIVG 2017 Prof. dr. Erik Stroes bespreekt de laatste ontwikkelingen op het gebied van cholesterolverlaging. Behandeldoelen zijn steeds verder verlaagd en verder geïndividualiseerde behandeling ligt in het verschiet.

ESC 2017 Een secundaire analyse van de FOURIER studie verdeelde patiënten in vijf categorieën van bereikt LDL-c niveau na 4 weken evolocumab behandeling. Patiënten met <0.5 mmol/L hadden de laagste CV eventrate.

NVIVG 2017 Dr. David Preiss geeft een overzicht van beschikbare data over de relatie tussen lipiden en glucosemetabolisme en het risico op het ontwikkelen van diabetes. Verschillende lipidenverlagende middelen lijken een tegengesteld effect te hebben op het risico van diabetes.

Profs Paul Ridker en Peter Libby, Boston, VS, kijken terug op de evolutie van hun onderzoeksinspanningen en inzichten over de rol van inflammatie in CV risico, en hoe ze hun hypothese bevestigd zagen in de CANTOS trial-resultaten.

ESC 2017 Dr. Christie Ballantyne vat resultaten van diverse studies naar verschillende lipidenverlagende therapieën, zowel bestaande als experimentele strategieën, samen en concludeert dat ze de huidige richtlijnen bevestigen.

ESC 2017 Veilig en optimaal behandelschema voorgesteld voor inclirisan, een siRNA tegen PCSK9, dat na een jaar nog effectief is in de ORION-1 trial.

NLA Lipid Lessons Dr. ir. Joep Defesche (AMC, Amsterdam) legt uit wat Next Generation Sequencing kan toevoegen aan diagnostiek van dyslipidemieën en hoe omgegaan wordt met mutaties die niet gerelateerd zijn aan de indicatiestelling.

NLA Lipid Lessons Dr. Jeanine Roeters van Lennep legt uit in welke situatie het niet noodzakelijk is om het lipidenspectrum nuchter te bepalen en wat de richtlijnen hierover zeggen.

NLA Lipid Lessons Dr. Fabrice Martens (Deventer Ziekenhuis) licht toe welke opties er zijn en in welke volgorde die kunnen worden toegepast en welke afwegingen een rol kunnen spelen in de keuze.

NLA Lipid Lessons Wat is de toegevoegde waarde van triglyceriden voor het bepalen van cardiovasculair risico? Prof. dr. Erik Stroes (AMC, Amsterdam) legt het uit en blikt vooruit hoe dit risico in de toekomst mogelijk verminderd kan worden.

ACC 2017 Prof.dr. John Kastelein licht de belangrijkste punten uit FOURIER en SPIRE 1 & 2 toe. Hij stelt dat er geen twijfel bestaat over het feit dat het verlagen van LDL cruciaal is voor CV preventie.

Nationale Lipidendag Prof. dr. ir. Ingeborg Brouwer legt uit dat met de inname van de juiste vetten in de voeding het cholesterolgehalte en daarmee het risico op hart- en vaatziekten goed is te beïnvloeden.

Nationale Lipidendag Rode-gist rijst heeft een plaats in de zelfzorg bij cholesterolverlaging, maar in tegenstelling tot geregistreerde statines, zijn volgens prof. dr. Koos Brouwers de samenstelling, kwaliteit en herkomst vaak onduidelijk.

Nationale Lipidendag Dr. Manuel Castro Cabezas legt uit wat de kenmerken zijn van diabetische dyslipidemie en de targets die met medicatie bereikt zouden moeten worden. Met een goede beheersing van risicofactoren kunnen complicaties worden voorkomen.

Prof. dr. Frank Visseren motiveert het idee voor een intensieve lipiden-studiereis naar Zuid-Afrika. Als u geïnteresseerd bent om mee te gaan, vul dan uw gegevens via de link om op de hoogte te worden gehouden.

NIV Op basis van de resultaten van recente studies met PCSK9-remmers, concludeert prof. Kroon dat deze middelen een belangrijke toevoeging kunnen zijn voor het behalen van optimale LDL-c waarden bij patiënten met een sterk verhoogd cardiovasculair risico.

NVVC Voorjaarscongres Dr. Fabrice Martens bespreekt de recente uitkomstenstudies met PCSK9-remmers. Hieruit blijkt dat het behalen van een lage LDL-c waarde gedurende langere tijd gunstige resultaten geeft.

ACC 2017 Prof. Gilles Lambert beschrijft de ontwikkeling van PCSK9 remmers vanaf de ontdekking van PCSK9 in 2002 tot de resultaten van uitkomstenstudies met een PCSK9 remmer in 2017. 

ACC 2017 Prof.dr. Frank Visseren en prof.dr. Wouter Jukema geven aan dat met de recente PCSK9 resultaten, het zinvol is om aan de hand van de data patëntenprofielen te bepalen die het meeste baat hebben bij een behandeling met deze middelen.

ACC 2017 Steve Nissen vat de resultaten van de FOURIER studie samen, die aanzienlijk toegevoegd voordeel liet zien van extra LDL-verlaging met een PCSK9-antilichaam in patiénten die al statines krijgen.

ACC 2017 Dr. Fabrice Martens en dr. Anho Liem geven in een tweegesprek een inschatting van de implicaties van de resultaten van FOURIER en SPIRE voor de dagelijkse praktijk.

ACC 2017 Prof. Sidney Smith (cardioloog, VS) vergelijkt de resultaten van de gepresenteerde PCSK9 studies. De NNT (Number Needed to Treat) in de tweejarige FOURIER studie was met 74 aan de hoge kant. Prof. Smith spreekt zijn verwachtingen uit over de NNT in een vierjarige uitkomstenstudie, zoals de ODYSSEY.

ACC 2017 Prof. Kausik Ray presenteerde de ORION-1 studie met het siRNA inclisiran, dat PCSK9 eiwitproductie voorkomt. Twee injecties gaven aanzienlijke dosis-afhankelijke en aanhoudende LDL-c reducties op 180 en 240 dagen bij patiënten met een hoog cardiovasculair risico, zonder veiligheidssignalen.

ACC 2017 Prof. Stephen Nicholls (Adelaide, Australië) vertelt dat geen voordeel van tien wekelijkse IV infusies met CER-001, een nieuw HDL mimeticum, werd gezien in ACS patiënten in aanvulling op standaardtherapie, in de CARAT studie.

ACC 2017 Dr. Robert Giugliano presenteerde de EBBINGHAUS, waarin de cognitieve functie van bijna 2000 patiënten uit de FOURIER werd getest. Er was geen verschil tussen de PCSK9-remmer en placebo, zelfs bij een zeer laag cholesterolgehalte. 

ACC 2017 Dr. Noel Bairey Merz was discussant bij de FOURIER studie en de SPIRE 1 en 2 studies. Ze verwacht de beste kosteneffectiviteit bij patiënten met zeer hoog risico en geen verschil in effectiviteit tussen mannen en vrouwen.

ACC 2017 Prof. dr. Frank Visseren (Utrecht) zag vier PCSK9-studies: FOURIER, SPIRE, EBBINGHAUS en ORION-1. Duidelijk is dat PCSK9-remming een belangrijke plek krijgt in het klinisch arsenaal voor hoog-risico patiënten die ondanks adequate behandeling toch progressie van atherosclerose vertonen.

ACC 2017 Dr. Arend Mosterd was als onderzoeker betrokken bij de SPIRE studie, die op 1 november 2016 plotseling werd gestopt. In de Late Breakers zag hij de resultaten van de FOURIER die goed met de SPIRE zijn te vergelijken. Hij legt uit welke afwegingen in de Nederlandse situatie gemaakt kunnen worden mbt het gebruik van PCSK9-remmers.

ACC 2017 Dr. Paul Ridker bespreekt de data van de SPIRE studies naar gebruik van het PCSK9 antilichaam bococizumab, inclusief de onverwachte afzwakking van de LDL-c respons in de tijd in sommige patiënten, als gevolg van ontwikkeling van antilichamen tegen het middel.

ACC 2017 Marc S. Sabatine (Boston) presenteerde de FOURIER-studie, die evolocumab testte gedurende twee jaar in ruim 27.000 hoog-risico patiënten. LDL-c werd met 59% verlaagd. Zowel het primaire als het belangrijkste secundaire klinische eindpunt was significant gereduceerd.

Hypertensie 2017 Prof. dr. Bram Kroon doet verslag van het Nationaal Hypertensiecongres dat op 3 februari 2017 in Amersfoort werd gehouden. Specialisten, huisartsen en verpleegkundigen debatteerden onder meer over de vraag hoe hypertensie eerder en beter in beeld kan worden gebracht.

Hypertensie 2017 Prof. dr. Frank Visseren vraagt zich af of de belangrijkste risicofactoren voor hart- en vaatziekten, hypertensie en een te hoog cholesterol, los van elkaar of als een soort package deal behandeld moeten worden.

WCN 2016 Prof.dr. Kastelein vat de resultaten van de ORION-1 studie samen, waarin sterke, lang aanhoudende PCSK9- en LDL-c-verlaging werd gezien na behandeling met small interfering RNA tegen PCSK9.

WCN 2016 Prof.dr. John Kastelein bespreekt de GLAGOV studie, een IVUS studie die het effect van evolocumab naast statines evalueerde op atheromaregressie. Zelfs in mensen met een laag LDL-c niveau bij baseline, werd extra afname van atheromavolume gezien ten opzichte van statinebehandeling alleen.

AHA 2016 Prof.dr. Wouter Jukema bespreekt de resultaten van de ORION-1 studie, waarin aanmaak van PCSK9 werd geremd met RNA interferentie. In deze fase 2 studie bleek dit een effectieve strategie om LDL-c te verlagen, bij een lage injectiefrequentie. 

AHA 2016 Prof.dr. Wouter Jukema gaat kort in op HDL-modulatie om CV risico te verlagen, zoals getest in de MILANO-PILOT studie, om vervolgens uitgebreider de resultaten van de GLAGOV trial te bespreken, waarin een PCSK9-remmer atherosclerose verminderde.

AHA 2016 Dr. Stephen Nicholls (Adelaide, Australia) vat de resultaten samen van de MILANO-PILOT studie. Infusie met het ApoA1 Milano-bevattende HDL-mimeticum MDCO-216 leidde niet tot coronaire plaqueregressie. De ontwikkeling van dit middel is daarom gestopt.

AHA 2016 Dr. Jeanine Roeters van Lennep (Erasmus MC, Rotterdam) bespreekt de late-breaking lipidentrials die tijdens de AHA zijn gepresenteerd. Enkele middelen zijn zeer veelbelovend, van sommige andere vielen de resultaten tegen en wordt de verdere ontwikkeling gestopt.

AHA 2016 Combinatie van een statine met een PCSK9-remmer leidt tot een significante regressie van coronaire atherosclerose, blijkt uit de GLAGOV studie. Dr. Steven Nissen (Cleveland, VS) legt uit dat de reductie in plaque volume optreedt tot aan LDL-c niveaus die een fractie zijn van wat enkele decennia geleden gold als normale LDL-c niveaus.

Terje Pedersen verdedigde het 'contra'-argument in een discussie over het gebruik van PCSK9-remmers in de huidige klinische praktijk. Hij legt uit aan Lotte Koopal en Gijs Berkelmans dat hij betrokken is in klinische studies van een PCSK9 antilichaam, maar dat hij zich alsnog prettig voelt in de contra-positie.

ESC 2016 Patrick Moriarty deelt de resultaten van de ODYSSEY-ESCAPE studie, die evalueerde of behandeling met alirocumab de noodzaak voor lipoproteïne aferese kon verminderen of wegnemen in FH patiënten met ernstig verhoogd LDL-c.

ESC 2016 Dr. Brian Ference (Detroit, MI, VS) legt uit dat slechts een kleine daling van LDL-c niveaus en systolische bloeddruk tot grote reductie van CV events kan leiden.

Nationale Lipidendag 2016 Verpleegkundig specialiste Annette Galema-Boers en internist dr. Jeanine Roeters van Lennep (beiden ErasmusMC Rotterdam) delen de eerste positieve ervaringen en resultaten van behandeling met PCSK9 remmers van Nederlandse patiënten.

Nationale Lipidendag 2016 Bij lipidenbehandeling bij ouderen moeten andere afwegingen gemaakt worden dan bij jongere patiënten. Dit wordt toegelicht door Dr. Mike Peters (VUmc, Amsterdam).

Nationale Lipidendag 2016 Dr. Bert Wiegman (AMC, Amsterdam) bespreekt het belang van een vroege diagnostiek en behandeling van FH bij kinderen.

Huijgens loopt in zijn huisartspraktijk regelmatig tegen de situatie aan dat hij LDL waarden niet voldoende onder controle krijgt. Visseren (internist) en Martens (cardioloog) geven suggesties over hoe deze mensen met verhoogd CV risico toch de streefwaarde kunnen bereiken.

NLA Lipid Lessons Dr. Anho Liem geeft aanvullende diagnostische criteria voor lipidentargets in het geval van verhoogde triglyceriden.

NLA Lipid Lessons Dr. Jeanine Roeters van Lennep (Erasmus MC, Rotterdam) legt uit wat homozygote FH is, hoe vaak het voorkomt en wat de gevolgen zijn.

NLA Lipid Lessons Weet u wat de differentiaaldiagnose is van hypertriglyceridemie? Prof. dr. Jacqueline de Graaf (Radboudumc, Nijmegen) legt het uit.

Statinegerelateerde klachten zijn een al lang bestaand en regelmatig optredend probleem in de kliniek. Vier lipidenexperts bespreken hoe reëel dit probleem is en hoe er het beste mee om te gaan.

Sinds kort zijn nieuwe lipidenverlagende middelen beschikbaar. Eric Sijbrands en Rutger Verbeek bespreken studiedata van deze middelen en de verwachtingen voor de toekomst.

Behandeling van dyslipidemie is van belang voor het verlagen van het cardiovasculair risico bij diabetes mellitus type 2. Coen Stehouwer bespreekt bestaande en nieuwe mogelijkheden voor lipidenbehandeling bij DM2.

Dr. Sekar Kathiresan (Boston, MA, USA) vat het bewijs samen dat de LDL- en HDL-hypothese ondersteunt of juist weerspreekt, en brengt een triglyceriden-rijk lipoproteïnen-gemedieerd mechanisme op dat mogelijk een oorzaak is van myocardinfarct.

Sinds 1 april wordt de eerste PCSK9-remmer vergoed. Prof. dr. Frank Visseren (UMC Utrecht) en dr. Fabrice Martens (Deventer Ziekenhuis) bespreken welke patiënten voor behandeling in aanmerking komen.

CVC 2016 Dr. Jingyuan Fu (UMC Groningen) legt uit waarom zij het microbioom bestudeert, en wat dit onderzoeksveld  heeft de cardiovasculaire geneeskunde te bieden heeft.

CVC 2016 Prof.dr Erik Stroes (AMC, Amsterdam) wordt ondervraagd over waarom hij nieuwe antilichamen en antisense medicatie in ontwikkeling game-changers noemt, en over de toepasbaarheid van deze middelen, afhankelijk van hun werkingsmechanisme.

ACC 2016 Prof. dr. Wouter Jukema zag de HOPE-3 waarin bij patiënten met een laag CV risico behandeld werden met anti-hypertensiva en statines. Wederom blijken vooral statines effectief in het verlagen van het CV risico.

ACC 2016 Prof. dr. Wouter Jukema bespreekt de ACCELERATE waarin een CETP-remmer in staat bleek het LDL met 35% te verlagen wat merkwaardig genoeg geen gunstige gevolgen had voor de cardiovasculaire eindpunten.

ACC 2016 Prof. dr. Wouter Jukema zag de GAUSS-3 waarin een PCSK9-remmer aan de verwachtingen voldeed en die ook op een bijzondere manier liet zien dat statine-intolerantie echt bestaat.

ACC 2016 Dr. Jackie Bosch presenteerde het statinedeel van de HOPE-3, waarin een risicoreductie van 25% werd gevonden zonder cholesterolmeting. Is het meten van cholesterol voor het geven van statines in een risicopopulatie eigenlijk wel nodig?

ACC 2016 Dr. Willem Bax zag de resultaten van de HOPE-3 waarin risicoreductie werd gevonden in een arm met cholesterolverlaging, maar veel minder in een arm met bloeddrukverlaging. Wat is het gevolg voor de situatie in Nederland?

Dr. Jannick Dorresteijn en Lotte Kaasenbrood (beiden UMC Utrecht) en collega's ontwikkelden een model waarmee resultaten van klinische trials naar effect van behandeling worden vertaald naar winst in gezonde levensverwachting voor het individu.

Prof. Paul Thompson (Hartford, CT, USA) gaat in op uiteenlopende factoren die aan de hand kunnen zijn als een patiënt resistent is of lijkt voor statinetherapie, en hoe om te gaan met patiënten bij wie de statineresistentie gerelateerd lijkt aan therapietrouw.

De REACH registry demonstreerde dat CV risicofactoren wereldwijd vaak niet voldoende onder controle zijn. Prof. Deepak Bhatt (Boston, MA, USA) presenteert het beschikbare bewijs voor preventieve strategieën en bespreekt hoe de nieuwe PCSK9-remmers passen in CV risicomanagement.

NLA Lipid Lessons Dr. Fabrice Martens (Deventer Ziekenhuis) beschrijft hoe hij met behulp van een tekening aan patiënten uitlegt hoe aderverkalking ontstaat en verder gaat en waarom statines na een event belangrijk zijn, ook al is het cholesterolniveau normaal.

Prof. Ridker onderstreept het belang van inflammatie bij het behandelen van resterend risico. Op het moment lopen er studies die zich richten op inflammatie, om bij bepaalde patiënten die reeds lipidenverlagende medicatie krijgen, het CV risico nog verder omlaag te brengen.

NLA Lipid Lessons Prof.dr. Erik Stroes onderstreept het belang van het Lp(a) niveau, aangezien dit een groter effect heeft op CV risico dan diabetes. Lp(a) niveau is vrijwel geheel genetisch bepaald. Middelen om het omlaag te brengen zijn in aantocht.

NLA Lipid Lessons Dr. Jeanine Roeters van Lennep bespreekt een patiënt die met hoog cholesterol wordt doorverwezen. Bij verdenking op Familiaire Hypercholesterolemie is het belangrijk ook de familie te onderzoeken, omdat hierdoor behandeling en preventie van events eerder kunnen worden gestart.

NLA Lipid Lessons Prof. dr. Jacqueline de Graaf legt uit hoe het komt dat een hoog triglyceridenniveau leidt tot een atherogeen lipidenprofiel, ondanks een relatief normaal LDL-c niveau.

NLA Lipid Lessons Prof. dr. Frank Visseren duikt in het VLDL- en triglyceridenmetabolisme en legt uit hoe dit anders is bij mensen met bijv diabetes. Hij legt ook uit hoe het hoge triglyceridenniveau en laag HDL.aan te pakken.

NLA Lipid Lessons Dr. Fabrice Martens (Deventer Ziekenhuis) legt in deze aflevering het belang van multifactoriële risicostratificatie uit bij de keuze of een patiënt moet worden behandeld.

NLA Lipid Lessons Dr. Jeanine Roeters van Lennep (ErasmusMC, Rotterdam) bespreekt de oorzaak-gevolgrelatie - in twee richtingen - tussen hypertriglyceridemie en pancreatitis en wat te overwegen als een patiënt zich met beide presenteert.

NLA Lipid Lessons Prof.dr. Wouter Jukema tekent voor u hoe het zit met reverse cholesteroltransport en bespreekt hoe relevant dit is in mensen, en wat dit betekent voor therapeutische strategieën.

NLA Lipid Lessons Weet u wat de toegevoegde waarde is van ApoB voor cardiovasculair risico-inschatting? Prof. dr. Jacqueline de Graaf (Radboudumc, Nijmegen) legt het uit.

NLA Lipid Lessons Heeft u bijvoorbeeld wel eens nagedacht over wat de Friedewald formule eigenlijk betekent? Prof. dr. Frank Visseren (UMC Utrecht) pakt het artikel van Friedewald uit 1972 er nog eens bij.

WCN 2015 Onder leiding van dr. Anho Liem (Rotterdam) en prof.dr. Erik Stroes (Amsterdam) werd tijdens het WCN-congres een levendig debat gevoerd over de toekomst van de cholesterolverlaging. Twee belangrijke nieuwe ontwikkelingen zijn ezetimibe en PCSK9.

Prof. Ron Peters bespreekt het belang van een goede implementatie van cholesterolbehandeling voor cardiovasculair risicomanagement en wie in aanmerking kunnen komen voor nieuwe middelen.

Prof. Erik Stroes geeft een beknopt overzicht van wat de komst van de PCSK9 remmers voor cardiovasculair risicomanagement kan betekenen.

AHA 2015 Dr. Joost Besseling (Amsterdam) bespreekt zijn poster Association Between Distance-to-index and Phenotype in Familial Hypercholesterolemia waarin een onderzoek wordt gepresenteerd naar het CV risico in verschillende groepen van een genetisch cascade screeningsprogramma.

AHA 2015 Dr. Joost Besseling (Amsterdam) bespreekt de opzet, resultaten en implicaties van een studie naar het effect van statines op coronaire aandoeningen en mortaliteit in FH-patiënten.

Tomorrow's specialists meet today's experts | Nabil Seidah, who discovered the PCSK9 protein, discusses the advances in PCSK9 research with Gilles Lambert and Jean-Claude Tardif, who study the protein from a functional and genetic perspective.

IVG 2015 Charlotte Koopal (Utrecht) is op zoek naar deelnemers aan een studie waarin het effect van fibraten wordt onderzocht bij familiaire dysbetalipoproteïnemie.

Prof.dr. Jacqueline de Graaf (Nijmegen) beschrijft een gratis app die het stellen van een diagnose bij patiënten met een verhoogd cholesterol eenvoudiger maakt. Alleen de waarden van ApoB, totaal cholesterol en triglyceriden zijn nodig.

ISA 2015 Prof.dr. Martijn Katan observeert dat veel oud bewijs over voeding wordt vergeten, terwijl nieuwe - vaak snel weerlegde - inzichten gemakkelijk als waarheid worden aangenomen.

Dr. Jimmy Berbée (Leiden) vertelt over zijn publicatie in het gezaghebbende  Nature Communications  over het effect van de activatie van bruin vet op cholesterol en atherosclerose. Het onderzoek in deze publicatie werd uitgevoerd in een diermodel, maar in het huidige onderzoek staat bruin vet bij mensen centraal.  

ACC 2015 Prof.dr. John Kastelein bespreekt de resultaten van de OSLER 1 en 2, waarin een behandeling met een PCSK9-remmer werd vergeleken met standaard zorg. De studies lieten zowel een grote reductie van het LDL zien als een forse daling in cardiovasculaire eindpunten.

CVC 2015 Stichting LEEFH probeert alle FH patiënten op te sporen. In Nederland zijn waarschijnlijk nog zo'n 35.000 FH patiënten niet geïdentificeerd. Dr. Janneke Wittekoek roept Nederlandse vasculaire poliklinieken op te helpen om deze patiënten goed te kunnen behandelen.

ISA 2015 Prof.dr. Peter Libby (Boston) kijkt vooruit naar de ISA2015, het congres van de International Athersclerosis Society, dat volgend jaar in Amsterdam wordt gehouden. De focus ligt op jonge deelnemers en de aanpak is nieuw en anders. Zo krijgt iedere deelnemer een tablet waarop het hele programma is te volgen.  

WCN 2014 Prof. Chris Packard (Glasgow) was nauw betrokken bij de IMPROVE-IT en de follow up van de WOSCOPS. Beide langlopende ​studies, die het effect van LDL-verlaging op harde eindpunten onderzochten, bevestigen het sterke causale verband tussen LDL-verlaging en cardiovasculair risico en bieden opties voor nieuwe behandelingen.

WCN 2014 Prof.dr. John Kastelein (Amsterdam) zag recentelijk drie fundamentele veranderingen in lipidenland: 1) de IMPROVE-IT liet zien dat statines niet het enige effectieve middel zijn om LDL te verlagen; 2) essentieel voor HDL is de efflux-capaciteit; 3) triglyceriden zijn een risicofactor waar de STRENGTH ons meer over gaat vertellen.

AHA 2014 Prof.dr. Erik Stroes beziet de resultaten van de IMPROVE-IT en concludeert dat deze een antwoord op veel vragen bieden. Een hele vooruitgang in lipidenland.  

AHA 2014 Prof.dr. Wouter Jukema zat in de steering committee van de IMPROVE-IT en heeft alle hick-ups van het zeer langdurige traject van nabij meegemaakt. Hij noemt het een milestone studie en vat de resultaten samen.

AHA 2014 Prof.dr. Frank Visseren zag op het congres veel evidence over de veiligheid en effectiviteit van ongekend lage LDL-niveaus, zoals (1) twintig jaar follow-up-data   WOSCOPS, (2) de veiligheid van PCSK9-remmers en (3) de data van de IMPROVE-IT. Hij noemt het congres een turning point in de geschiedenis van LDL als behandeltarget.

AHA 2014 Lotte Kaasenbrood (Utrecht) doet een posterpitch over haar onderzoek Statin Therapy in Patients With Type 2 Diabetes: Development and Validation of a Model to Predict Individualized Treatment Effects Based on the ASCOT, ALLHAT and CARDS Trials.

AHA 2014 Dr. Kees Hovingh (Amsterdam) wordt ondervraagd door CSI Chicago over het design van de ODYSSEY ALTERNATIVE die zich richtte op een PCSK9-remmer bij patiënten met een statine-intolerantie. De bijwerkingen die werden gezien in de placebogroep stemmen tot nadenken over de studieopzet bij deze patiënten.  

AHA 2014 CSI Chicago ondervraagt prof.dr. Frank Visseren (Utrecht). Na de IMPROVE-IT gaat het er niet meer om hoe je het LDL-cholesterol naar beneden krijgt, maar dàt je het naar beneden krijgt.

AHA 2014 Dr. Lori Mosca, AHA-spokesperson voor de IMPROVE-IT, wordt door CSI Chicago ondervraagd over de gevolgen van deze studie voor de dagelijkse praktijk. Die zijn er volgens Mosca zeker; even lower is even better .

AHA 2014 Dr. Patrick O'Gara gaat als president van de ACC dieper in op de IMPROVE-IT. Welke vragen zijn wel en welke niet beantwoord? 

AHA 2014 Barbara Sjouke (Amsterdam) doet een posterpitch over haar onderzoek Polygenic Familial Hypercholesterolemia Does Not Exist: Data from 1430 Referred Children.

IVG 2014 Dr. Jeanine Roeters van Lennep (Rotterdam) en prof.dr. Frank Visseren (Utrecht) debatteerden op het IVG symposium over de voors en tegens van een ApoB-meting om het cardiovasculair risico te voorspellen. Lotte Kaasenbrood wil weten of er consensus is bereikt.

IVG 2014 Manon Slob (Utrecht) interviewt dr. Kees Hovingh (Amsterdam) over de werking en studieresultaten van de nieuwe PCSK9-remmers, en wat dit lijkt te betekenen voor risicoreductie ten aanzien van CV eindpunten.

ESC Journaal Dr. Kees Hovingh (Amsterdam) zag de resultaten van de ODYSSEY FH I en II. Deze studie heeft gevolgen voor een grote groep mensen. Op basis van Nederlands onderzoek blijkt de prevalentie van familiaire hypercholesterolemie (FH) niet 1 op 500 maar 1 op 200-240 mensen.

ESC Journaal In de tweede Hot Line op zondag werden drie studies gepresenteerd met alirocumab, een nieuwe PCSK9-remmer. Dr. Marco Alings (Breda) zag een prachtige reductie van het LDL-cholesterol, maar doet een oproep om voorzichtig te zijn met de posthoc analyse van de cardiovasculaire events.

John Kastelein en Wouter Jukema nodigen u uit voor een live webcast waarin de recent op de American College of Cardiology gepresenteerde fase 3 evolocumab studies zullen worden besproken, alsmede de voortgang en best practices van de FOURIER studie.

Prof. Erik Stroes (internist, AMC Amsterdam) beschrijft drie nieuwe behandelingen om LDL-cholesterol te verlagen: PCSK9-remmers, ApoB antisense en MTP-remmers. Prof. Stroes bespreekt nieuwe data uit studies die onlangs op het congres van het American College of Cardiology (ACC) zijn gepresenteerd.

CVC 2014 De levensverwachting voor patiënten met een HIV-infectie is gestegen. Bij de behandeling van deze patiënten is het zaak om alert te zijn op interactie van HIV-remmers met andere medicatie, zoals bijvoorbeeld statines en antihypertensiva, betoogt dr. Marc van de Valk (AMC). Documentatie hierover is op internet te vinden.

CVC 2014 Dr. Sacha David (Hannover) onderzoekt de rol van angiopoietine/tie2 bij het ontstaan van microvasculaire aandoeningen, in het bijzonder bij sepsis. Een bijzondere bevinding was dat mogelijk ook statines een gunstig effect hebben op het angiopoietine systeem.

ACC 2014 De Late Breaking Clinical Trials op maandag brachten twee belangrijke studies die waarschijnlijk gevolgen gaan hebben voor de klinische praktijk: de POISE-2 (aspirine bij niet cardiale chirurgie) en de HEAT-PPCI (bivalirudine versus heparine bij primaire PCI). Prof. Freek Verheugt (Amsterdam) legt uit wat er aan de hand is.

ACC 2014 Op de ACC werd een cluster van vijf PCSK9-studies gepresenteerd. Prof. Erik Stroes (AMC Amsterdam), die zelf de presentatie van de GAUSS-2 in LBCT.3 voor zijn rekening nam, beschrijft de studies en licht de bedoeling van de clustering toe.

ACC 2014 Dr. Fabrice Martens (Deventer) zag op zondagmorgen de resultaten van de LAPLACE-2. De studie bevatte armen met PCSK9-remmer, ezetimibe en placebo in combinatie met verschillende statinetherapieën. Zoals verwacht gaf PCSK9-remmer een forse reductie van het LDL, maar voor een baanbrekend resultaat is het wachten is op de groot opgezette FOURIER met harde cardiovasculaire eindpunten.

CVC 2014 Mensen met familiaire hypercholesterolemie (FH) hebben erfelijke aanleg voor een hoge LDL-niveaus waardoor ze een sterk verhoogde kans op hart- en vaatziekten hebben. In Nederland zijn tienduizenden mensen met FH die zich daar niet van bewust zijn. Prof. Erik Stroes (AMC) doet een oproep om mee te helpen deze mensen te vinden.

CVC 2014 Winnaar van de CVC Award 2014 was Fleur van der Valk (AMC) met een presentatie over de rol van lipoproteïne(a) en monocyten in het proces van inflammatie bij atherosclerose. 

In 2014 bestaat de Nederlandse Hartstichting 50 jaar. De cardiale mortaliteit is in die periode met 50% afgenomen. Prof. Pieter Doevendans (UMC Utrecht) bespreekt oorzaken van deze daling.

In Nature Communications van 20 januari 2014 beschrijft dr. Raphaël Duivenvoorden (AMC Amsterdam) een innovatieve techniek om de kans op een recidief hartinfarct te verkleinen. Een HDL-nanodeeltje dat uit zichzelf de plaque in de vaatwand zoekt wordt geladen met een statine.

WCN 2013 Op het WCN-congres werd de NFCVE Excellence Award 2013 uitgereikt aan dr. Onno Holleboom voor onderzoek naar de 'derde taal van het leven' (na dna en eiwitten): glycosylering.

WCN 2013 Dr. Kees Hovingh (AMC, Amsterdam) bespreekt de causaliteit van HDL en LDL voor het risico op hart- en vaatziekten. Mendelian randomization studies laten zien dat die causaliteit er wel is voor LDL, maar niet voor HDL. 

AHA Journaal In de VS is ophef ontstaan over een nieuwe richtlijn die adviseert eerder cholesterolverlagende middelen voor te schrijven. Dr. Clyde Yancy, ex-president van de American Heart Foundation, vat samen wat er gebeurd is en waarom.

De inverse relatie van HDL met vasculaire events blijkt zwakker te worden naarmate patiënten een krachtiger lipidenverlagende therapie ondergaan. Anton van de Woestijne (arts-onderzoeker UMC Utrecht) licht zijn publicatie toe.

Nanotechnologie is een nieuw concept in de cardiovasculaire geneeskunde. Willem Mulder, hoogleraar nanotechnologie AMC Amsterdam, schetst mogelijkheden zoals het gebruik van cannabis als anti-inflammatoire nanomedicatie.

Fleur van der Valk (arts-onderzoeker AMC) interviewt hoogleraar nanotechnologie Willem Mulder (AMC en Mount Sinai, New York) over de mogelijkheid om cannabis via nanotechnologie direct op de aangetaste vaatwand te richten als een anti-inflammatoire 'schone drug' die alleen werkt waar het nodig is.

Dr. Jeanine Roeters van Lennep (Erasmus MC, Rotterdam) bespreekt nieuwe behandelopties voor patiënten met homozygote familiaire hypercholesterolemie (HoFH) inclusief haar eigen praktijkervaring met de nieuwe middelen lomitapide en mipomersen.

Mensen met familiaire hypercholesterolemie (FH) hebben een hoog cardiovasculair risico als gevolg van levenslange blootstelling aan een hoog cholesterolgehalte.

Lp (a) is een atherogeen, ApoB-bevattend lipoproteïne dat bestaat uit een LDL deeltje waarin het ApoB molecuul is bevestigd aan een apart apolipoproteïne van wisselend formaat – apo (a). Apo (a) ....

Atherosclerose is het resultaat van afzetting van cholesterol in de vaatwanden door lipoproteïnen, zoals VLDL, LDL en Lp(a). Lipoproteïnen bestaan uit cholesterol, triglyceriden, fosfolipiden en...

M1 en M2 macrofagen hebben in theorie tegengestelde effecten op de vorming van atherosclerose, maar in de praktijk is dit onderscheid een stuk complexer. Dr. Menno de Winther (AMC, Amsterdam) vertelt over deze subtypen bij verschillende stadia en locaties binnen de plaque.

Prof. John Kastelein en prof. Bert Groen met elkaar in gesprek over nieuwe inzichten en behandeldoelen in lipidenmanagement. De traditionele route van cholesterol vanuit de vaatwand via het plasma eerst door de lever heen via de gal naar de darm toe, is maar een gedeelte van het verhaal......

Prof. L.B. Goldstein, MD, Neurologist Duke University Medical center, Durham, NC, USA Januari 2011 ** Klik op afbeelding voor interview**