Langdurige matige calorierestrictie geeft cardiometabole voordelen in gezonde volwassenen
2 years of calorie restriction and cardiometabolic risk (CALERIE): exploratory outcomes of a multicentre, phase 2, randomised controlled trial
Literatuur - Kraus WE, Bhapkar M, Huffman KM et al., - Lancet Diabetes Endocrinol 2019. https://doi.org/10.1016/S2213-8587(19)30151-2Introductie en methoden
Zowel studies in rhesusapen als observationele studies in mensen suggereren dat calorierestrictie (CR) beschermende effecten kan opleveren tegen CV ziekte of atherosclerotische risicofactoren [1-4]. Er is weinig bekend over de hoeveelheid cardiometabole veranderingen geïnduceerd door CR van minstens een jaar in gezonde volwassenen (<50 jaar) van normaal gewicht of met matig overgewicht.
De Comprehensive Assessment of Long-term Effects of Reducing Intake of Energy (CALERIE) trial [5] is een 2-jaar durende multicenter, gerandomiseerde, gecontroleerde studie die is opgezet om de mogelijkheid van CR te evalueren om anti-verouderingsaanpassingen in rust-stofwisseling en kerntemperatuur te stimuleren. De primaire analyse toonde aan dat baseline metabole rate in rust gecorrigeerd voor gewichtsverandering significant meer verlaagde in de CR- dan in de ad libitum groep na 12 maanden, maar niet na 24 maanden [6].
Deze analyse beoogde de effecten op korte en lange termijn te evalueren van willekeurige toewijzing aan een 25% CR-regime op diverse cardiometabole risicofactoren betrokken bij progressie van atherosclerotische CV ziekte. De analyse werd uitgevoerd in alle individuen die het 2-jarige CALERIE protocol volbrachten, een gezonde, niet-obese populatie van jonge mannen en vrouwen of van middelbare leeftijd. Deelnemers werden gerandomiseerd naar (2:1) een gedragsinterventie van 25% CR, of naar een ad libitum controlegroep. Een longitudinaal afvaltraject werd voorspeld op basis van een pilotstudie naar 25% CR. Adherentie aan de CR interventie werd real time bepaald op basis van de mate waarin individuele gewichtsverandering het geïndividualiseerde afvaltraject volgde. Het precieze niveau van CR werd ook retrospectief gekwantificeerd door het totale dagelijkse energieverbruik te berekenen met dubbelgelabeld water en het corrigeren van het dagelijkse energieverbruik voor verandering in lichaamssamenstelling. 220 Geschikte deelnemers werden gerandomiseerd, van wie 218 de toegewezen interventie startten: 143 het CR dieet en 75 het controledieet, van wie respectievelijk 117 en 71 de studie volbrachten.
Belangrijkste resultaten
- In de CR groep was energie-inname gemiddeld verlaagd met 19.5% (SE: 0.8, 480 kcal per dag) in de eerste 6 maanden, wat afnam in de tijd tot gemiddeld 9.1% (0.7) na 6 maanden. Over de 2-jaars periode was de gemiddelde reductie 11.0% (0.7). Gemiddelde dagelijkse energie-inname was onveranderd in de controlegroep.
- De CR groep had significant lager LDL-c na 12 maanden (-0.20 mmol/L vs. ctrl) en na 24 maanden (-0.26 vs. ctrl), ten opzichte van de ad libitum groep. HDL-c was alleen significant verhoogd in de CR na 24 maanden (0.08 mmol/L hoger dan ctrl). Triglyceriden waren significant lager in de CR groep na 12 maanden (-0.26 mmol/L) en 24 maanden (-0.30 mmol/L).
- De CR groep toonde zowel significant lagere nuchtere insuline (1.45 µlU/mL lager [12mo] vs. ctrl en 1.85 lager [24mo]) als area under the curve-insuline (30.94 en 25.59 µIU-h/mL lager vs. ctrl) in vs. the controlegroep. Nuchtere glucose was alleen significant verminderder door CR na 1 jaar (-0.09 mg/dL vs. ctrl), en er werd geen significante daling van area under the curve-glucose gezien.
- De CR groep had verbeterde insulinegevoeligheid, op basis van significant lagere homeostase model assessment-insulineresistentie, insulinerespons (alleen na 2 jaar) en toegenomen insulinesensitiviteitsindex.
- De CR groep lie took een grote en aanhoudende daling zien van de metabool-syndroomscore (12mo: -2.646 vs. -0.156; 24mo: -2.669 vs. -0.064).
Conclusie
Deze studie laat zien dat twee jaar van matige calorierestrictie in gezonde niet-obese jonge individuen of van middelbare leeftijd, met klinisch normale risicofactoren op baseline, leidt tot verbeteringen in diverse cardiometabole risicofactoren. Dit betekent dat het CV risicoprofiel is verbeterd. De data wijzen ook op dat aanhoudende calorierestrictie gunstige effecten uitoefent op cardiometabole gezondheid, die verder gaan dan alleen de effecten van gewichtsverlies.
Redactioneel commentaar
In zijn redactionele commentaar [7] zie Hu dat de CALERIE trial baanbrekend was: het was de eerste langdurige CR interventie in niet-obese deelnemers met een grote studieomvang, energie-inname en verbruik werden nauwkeurig gemeten, retentiepercentage en therapietrouw waren hoog en gedetailleerde data in de tijd voor cardiometabole risicofactoren werden verzameld. Ondanks deze sterktes, waren er ook beperkingen: afname in energie-inname gedurende 2 jaar was ~12% in plaats van de doelstelling van 25% CR, uitvalpercentage was hoger in de CR groep dan de controlegroep (18% vs. 5%) en de toepasbaarheid op andere populaties is laag.
Hu schakelde toen over op het bespreken van alternatieve strategieën voor gewichtsregulatie en verlengen van levensduur, zoals onderbroken energierestrictie of vasten, die hebben laten zien ten minste net zo effectief te zijn als energierestrictie. Koolhydratenrestrictie of naleven van gezondere diëten kunnen andere opties zijn om uitkomsten te verbeteren, of een combinatie van CR met andere strategieën. Verder hebben middelen die CR of vasten kunnen nabootsen, zoals resveratrol, metformine en rapamycine, enig voordeel laten zien met betrekking tot gezond ouder worden, maar meer onderzoek met deze middelen in dit veld is nodig.
De uitdaging van het invoeren van CR in de dagelijkse praktijk is betrouwbaar calorieën tellen en optimale niveaus van CR bepalen voor individuen. Hu zei daarom: ‘Vanuit het standpunt van de volksgezondheid is de focus op voorkomen van extra gewichtstoename en een gezond lichaamsgewicht behouden tijdens de gehele levensduur een belangrijke strategie voor gezond ouder worden.’
Hu eindigde door te stellen dat CR een nuttige tool kan zijn in gewichtsregulatie, maar het is onwaarschijnlijk dat het de wereldwijde obesitasepidemie gaat veranderen. ’Het verbeteren van de voedselomgeving door gezonde voedingskeuzes meer toegankelijk, betaalbaar en de norm te maken en het verminderen van de toegankelijkheid van ultra-verwerkt en zeer smakelijk voedsel is essentieel om gezonde voedingskeuzes en gedrag te ondersteunen. Daarom zijn beleidsoplossingen zoals suikerbelastingen, financiële stimulansen voor het produceren en kopen van gezond voedsel, labelen van voedsel en betere regulatie van voedselmarketing nodig om de wereldwijde omgeving van voedsel te verbeteren.’
Referenties
Download de slide Vind dit artikel online op Lancet Diabetes Endocrinol
Deel deze pagina met collega's en vrienden: