Gebruik van β-blokkers vroeg in de zwangerschap niet geassocieerd met hoger risico op aangeboren afwijkingen

01/11/2018

In een cohortstudie was gebruik van β-blokkers in het eerste trimester niet geassocieerd met een hoger risico op aangeboren (hart)afwijkingen.

β-Blocker Use in Pregnancy and the Risk for Congenital Malformations An International Cohort Study
Literatuur - Bateman BT, Heide-Jørgensen U, Einarsdottir K et al. - Annals of Internal Medicine 2018; published online ahead of print

Introductie en methoden

De noodzaak van bloeddrukverlagende medicatie vroeg in de zwangerschap neemt toe, mogelijk door de hogere prevalentie van obesitas in vrouwen van vruchtbare leeftijd en hogere leeftijd op het moment van zwangerschap [1]. β-blokkers worden in deze situatie aanbevolen, hoewel ze de placenta passeren, en sommige data suggereren een mogelijk teratogeen effect [2].

Deze cohortstudie onderzocht de associatie tussen blootstelling aan β-blokkers in de baarmoeder tijdens het eerste trimester van de zwangerschap en aangeboren algehele afwijkingen en orgaan-specifieke afwijkingen, waaronder hartafwijkingen, schisis of open gehemelte en afwijkingen van het centrale zenuwstelsel (CNS).

Voor dit doeleinde werden zwangere vrouwen met de diagnose hypertensie geïdentificeerd, die een β-blokker kregen voorgeschreven gedurende het eerste trimester van de zwangerschap, in nationale gezondheidsdossiers van de vijf ‘Scandinavische’ landen (Noorwegen, Zweden, Denemarken, IJsland en Finland) en de Medicaid database (MAX) in het Verenigde Staten via de In-PreSS (International Pregnancy Safety Study) cohort [3].

Belangrijkste resultaten

Van 3577 vrouwen in het Scandinavische cohort nam 19.1% β-blokkers en van 14900 vrouwen in het VS MAX cohort nam 11.2% β-blokkers in het eerste trimester. Labetalol werd voorgeschreven in 41.3% van de vrouwen met β-blokkers in het Scandinavische cohort en in 72.8% van de vrouwen in het VS MAX cohort, wat een verschil in klinische patronen tussen de geografische regio’s suggereert.
De RR voor algehele afwijkingen was 1.22 (95%CI: 0.88-1.71) met vs. zonder blootstelling aan β-blokkers in het Scandinavische cohort en 1.01 (95%CI: 0.80-1.27) in het VS MAX cohort.
De RR voor hartafwijkingen was 0.98 (95%CI: 0.52-1.84) in het Scandinavische cohort en 1.16 (95%CI: 0.82-1.63) in het VS MAX cohort.
De RR voor schisis of open gehemelte was 2.26 (95%CI: 0.47-10.8) in het Scandinavische cohort en 1.81 (95%CI: 0.52-6.33) in het VS MAX cohort.
In het VS MAX cohort was de RR voor CNS afwijkingen 1.37 (95%CI: 0.58-3.25), terwijl het aantal CNS afwijkingen in het Scandinavische cohort te laag was voor betekenisvolle analyse.
De gecombineerde RR voor beide cohorten was 1.07 (95%CI: 0.89-1.30) voor elke grote afwijkingen, 1.12 (95%CI: 0.83-1.51) voor elke hartafwijking en 1.97 (95%CI: 0.74-5.25) voor schisis of open gehemelte.

Gebruik van β-blokkers vroeg in de zwangerschap niet geassocieerd met hoger risico op aangeboren afwijkingen

Conclusie

Deze cohortstudie liet zien dat het gebruik van β-blokkers in het eerste trimester van de zwangerschap niet geassocieerd was met een hoger risico op aangeboren algehele of hartafwijkingen. Gezien de lage uitkomstaantallen, kan een hoger risico op schisis of open gehemelte en CNS afwijkingen niet worden uitgesloten.

Redactioneel commentaar

In zijn redactionele commentaar beveelt Ray [4] het gebruik van labetalol aan als eerste behandeling voor hypertensie gedurende zwangerschap, omdat het een verhouding van ɑ- tot β-blokkers van 1:3 heeft en tot lagere perifere vasculaire weerstand en bloeddruk leidt, zonder een significante invloed op hartfrequentie en cardiale output. En in tegenstelling tot andere β-blokkers is het effectiever bij lagere dosering. Ray stelt dat “Wat ook maar de relatie tussen het gebruik van specifieke medicatie gedurende zwangerschap en een nadelig perinatale uitkomst zou kunnen vertroebelen, de gezondheid van de moeder blijft de prioriteit van elke arts of ouder. Bovendien hangt het welzijn van de foetus af van het welzijn van de moeder en onbehandelde maternale ziekte kan mogelijk zowel de gezondheid van het foetus in gevaar brengen als een zwangerschap verkorten.” De auteur concludeert: “β-blokkers moeten gebruikt worden gedurende zwangerschap wanneer ze zijn geïndiceerd voor de behandeling van verschillende maternale medische aandoeningen en labetalol moet de eerste behandelkeuze voor chronische hypertensie zijn”.

Referenties

1. Andrade SE, Raebel MA, Brown J, et al. Outpatient use of cardiovascular drugs during pregnancy. Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2008;17:240-7.

2. Briggs GG, Freeman RK, Yaffe SJ. Drugs in Pregnancy and Lactation: A Reference Guide to Fetal and Neonatal Risk. 9th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2011.

3. Huybrechts KF, Broms G, Christensen LB, et al. Association between methylphenidate and amphetamine use in pregnancy and risk of congenital malformations: a cohort study from the International Pregnancy Safety Study Consortium JAMA Psychiatry. 2018;75:167-75.

4. Ray JG. To β or Not to β? Very Likely OK to β. Annals of Internal Medicine 2018; published online ahead of print

Download de slide Vind dit artikel online op Ann Int Med