Inspirerende kennisuitwisseling tussen kliniek en lab tijdens CVC-light

Anders dan gebruikelijk was de CardioVasculaire Conferentie (CVC) dit jaar een bijeenkomst van één dag. Dit omdat Nederland van 23-26 mei het gastland is voor het 17e International Symposium on Atherosclerosis (ISA 2015) van de International Atherosclerosis Society, namelijk in de RAI in Amsterdam.
Gezien het tijdelijke ééndaagse format werd de dag 'CVC light' gedoopt. CVC light was een samenwerking tussen het Internistisch Vasculair Genootschap (IVG) en de Dutch Atherosclerosis Society (DAS). De betrokkenheid van de beide verenigingen kwam tot uiting in het programma, waarin ruimte was voor zowel nieuwe wetenschappelijke inzichten als klinische toepassingen.

Zo begon Michiel Coppens (AMC, Amsterdam) na een welkomstwoord van Erik Stroes (AMC Amsterdam) de dag met een mogelijke heilige graal in antistolling: een middel dat specifiek trombosevorming remt, zonder het risico op bloedingen te verhogen. Preklinische studies en ook de eerste klinische fase 2 studie doen vermoeden dat we in dit verband in de toekomst waarschijnlijk nog meer zullen de horen over specifieke remming van Factor XI met antisense oligonucleotiden.  

Mihai Netea (Radboudumc, Nijmegen) liet zien dat de gebruikelijke strikte tweedeling tussen aangeboren en adaptieve immuniteit niet terecht is, omdat ook de spelers van het aangeboren immuunsysteem een aantal adaptieve eigenschappen hebben. Epigenetische modificaties in reactie op blootstelling aan een infectieuze stimulus blijken verantwoordelijk voor een soort ‘geprimede' status, waarin een cel metabool geactiveerd is en een verhoogde respons geeft bij een tweede blootstelling aan die stimulus. Deze inzichten zijn ook van belang voor atherosclerose, omdat oxLDL en Lp(a) dergelijke epigenetische modificaties in monocyten kunnen uitlokken met een pro-inflammatoir fenotype tot gevolg.

Na deze plenaire lezingen, splitsten de toehoorders zich, waarbij de DAS-leden naar een serie moderated posters gingen luisteren, en de IVG-leden een sessie bijwoonden over casuïstiek en nieuwe inzichten in grote vaten vasculitis.
Tijdens de lunch was er gelegenheid posters te bekijken. Daarna ging de DAS verder met meer moderated posters. De IVG-leden besteedden aandacht aan diagnose en behandeling van endocriene hypertensie, of specifieker primair hyperaldosteronisme, en antifosfolipidensyndroom.

Tijdens de laatste plenaire sessie van deze CVC light vertelde Janneke Wittekoek over de activiteiten van stichting LEEFH: Landelijk Expertisecentrum Erfelijkheidsonderzoek Familiaire Hart- en vaatziekten. Vorig jaar was deze voortzetting van de Stichting Opsporing Erfelijke Hypercholesterolaemie (StOEH) al kort op de CVC geïntroduceerd. Iedereen met de ambitie om meer met Familiaire Hypercholesterolaemie (FH) te doen, wordt van harte uitgenodigd contact op te nemen (info@leefh.nl) om mee te werken aan actieve opsporing van zo veel mogelijk FH patiënten, danwel door een expertisecentrum op te zetten in het eigen ziekenhuis, danwel door bij te dragen aan een centrum in de buurt.

Joris Veltman vervolgde de sessie met een overzicht van wat medische genetica kan betekenen in de kliniek, en hoe de informatie verkregen met genetische screens uiteindelijk kan leiden tot klinische toepassingen. Initieel lag de focus op mutatiedetectie, toen kwam exoom sequencing, maar nu wordt groots ingezet op genoomsequencing. Dit maakt het mogelijk om relatief snel de novo mutaties op te sporen. Deze techniek zal in de toekomst ongetwijfeld steeds meer worden benut in de kliniek, onder andere voor diagnoses, maar ook ten bate van pharmacotherapie.

Drie jonge onderzoekers mochten hun werk presenteren, omdat hun abstract als beste van de inzendingen werd beschouwd. Sophie Bernelot Moens (AMC, Amsterdam) sprak over ‘Persistent cellular and arterial wall inflammation in patients with rheumatoid arthritis in remission’. Saskia Haitjema (UMC Utrecht) over ‘Human validation of genes associated with murine atherosclerotic phenotype’, en Bart van der Sluis (UMC Groningen) besloot deze sessie met zijn presentatie over ‘Clearance of circulating LDL is dependent on COMMD1 and WASH-mediated endosomal sorting of the LDLR’.
Door stemming maakte het publiek duidelijk dat Sophie Bernelot Moens de prijs voor beste abstract presentatie had verdiend.
Hiermee werd deze light-versie van de CVC afgesloten. Ook het ééndaagse format bleek voldoende gelegenheid te bieden voor kruisbestuiving tussen de kliniek en basale wetenschap.

Een aantal sprekers heeft de slides van hun presentatie beschikbaar gesteld voor plaatsing op CVGK.
Binnenkort zullen ook 3' educaties met enkele sprekers worden geplaatst, dus houd de website in de gaten.