Nieuwe ESC/EACTS richtlijnen over atriumfibrilleren

De ESC, in samenwerking met de European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS), heeft nieuwe richtlijnen over atriumfibrilleren (AF) gepubliceerd, welke ook worden onderschreven door de European Stroke Organisation (ESO). De nieuwe richtlijnen omvatten belangrijke veranderingen ten opzichte van de eerdere versie, als gevolg van nieuwe data en inzichten die in de loop van de tijd zijn vrijgegeven, inclusief de bredere implementatie van nieuwe orale anticoagulantia (NOACs) in de de klinische praktijk, evenals de noodzaak voor een betere integratie en coördinatie van AF management.
Een multidisciplinaire Task Force heeft externe systematische reviews uitgevoerd, welke specifieke aanbevelingen om de groeiende vraag voor effectieve zorg informeerde. Alleen aanbevelingen die werden ondersteund door ten minste 75% van de Task Force leden zijn in de richtlijnen opgenomen.
Hier belichten we kort enkele van de huidige richtlijnen.
 

Noodzaak tot screening

De AF prevalentie groeit snel, waardoor screening voor AF nodig is in patiënten ouder dan 65 jaar, en in patiënten met een beroerte of TIA (klasse I B aanbeveling).
 

Voorwaarde klinische evaluatie

Transthoracale echocardiografie zou in alle AF patiënten moeten worden gebruikt (I C), met als doelstelling om gelijktijdig bestaande CV aandoeningen in te schatten, en om richting te geven aan selectie van farmacotherapie (anticoagulantia, rate- en ritme-beïnvloedende middelen).
 

Evaluatie beroerterisico

Antistolling voor beroertepreventie is geïndiceerd in mannen met een CHA2DS2–VASc score >2 en in vrouwen met een CHA2DS2–VASc score >3. Geen antitrombotische therapie moet worden gegeven aan patiënten met een CHA2DS2–VASc score van 0 (mannen) of 1 (vrouwen). In de rest van de patiënten moet antistolling worden overwogen.
 

Antitrombotische therapie

NOACs hebben een eerste keus aanbeveling in patiënten die ervoor in aanmerking komen (I A). Patiënten die niet voor NOAC behandeling in aanmerking komen, moeten worden behandeld met vitamine K-antagonisten (I B). Aspirine en andere plaatjesremmende behandeling hebben geen rol in beroertepreventie (III A).
 

Management bloedingsrisico

Er is een lijst opgesteld van beïnvloedbare bloedingsrisicofactoren, inclusief hypertensie, gelijktijdige antiplaatjes- of NSAIDtherapie, alcoholgebruik, en anemie. Aanbevelingen voor initiëren of herstarten van antistolling 2-12 dagen na ischemische beroerte (IIa C) en 4-8 weken na intracraniële bloeding (IIb B) zijn toegevoegd.
 

Keuze van rate-beïnvloedende therapie

De voorkeur gaat naar bètablokkers en digoxine in patiënetn met EF <40%, met een initiële doelstelling voor hartslag van <110 slagen/minuut (IIa B), en combinatiethreapie wordt aanbevolgen indien nodig voor beheersing van symptomen en hartslag (IIa C).
 

Keuze van ritme-beheersende therapie

Anti-aritmische medicatie, aangevuld met cardioversie, zijn de aanbevolen behandelopties (I A/I B). Catheterablatie is de ritme-beheersende therapie van voorkeur in patiënten met symptomatische recidieve AF op antiaritmische medicatie (I A paroxysmaal; IIa C persisterend), en een valide eerstekeus alternatief voor antiartimische medicatie in geselecteerde patiënten met symptomatisch paroxysmaal AF (IIa B). Totale isolatie van de pulmonaire venen in patiënten die AF ablatie ondergaan met radiofrequentie of cyrothermie is belangrijk (IIa B).

 
Geïntegreerd AF management

Het opzetten van lokale ‘AF Hart teams’ wordt voorgesteld om optimaal, multidisciplinair advies te bieden en om AF uitkomsten te verbeteren, en smartphone-toepassingen worden geboden om de betrokkenheid van de patiënt te stimuleren (I C en IIa C).
 
Atar, Benussi, en Kirchhof, leden van de Guideline Task Force, hebben 10 geboden geformuleerd op basis van de nieuwe richtlijnen, welke hier te lezen zijn.
 
 

Bronnen:

Atrial fibrillation: today’s guideline-based management
Thomas F. Lüscher. Eur Heart J 2016 37: 2847-2850
 
What’s new in the 2016 ESC Guidelines on atrial fibrillation?
Eur Heart J 2016 37: 2851-2852
 
Ten Commandments’ of 2016 ESC Guidelines for the management of atrial fibrillation
Atar, Benussi, and Kirchhof. Eur Heart J 2016 37: 2853