Cardiovasculaire Geneeskunde.nl
NLA | Rode-gist rijst: aanbevelen of afraden?

NLA | Rode-gist rijst: aanbevelen of afraden?

Prof. dr. Koos Brouwers

Rode gist rijst is een traditioneel Chinees voedingsmiddel dat in Europa onlangs bekend werd als vervangend middel voor statines. Prof. dr. Brouwers legde uit dat rode gist rijst ontstaat door fermentatie van rijst door een schimmel. Hierbij wordt monacoline K (chemisch identiek aan lovastatine) gevormd, dat net als statines, HMG-CoA remt en tevens voor de rode kleur zorgt. “Het is een gevolg van een toevalligheid in de natuur”, zei prof. dr. Brouwers. Rode gist rijst is een voedingssupplement dat medisch mag worden genoemd (o.a. van de EFSA). Rode gist rijst kan echter verontreinigd zijn met de mycotoxine citrinine. In Nederland is het bij de drogist in vele combinaties verkrijgbaar, zoals met berberine, vitamine K, olijfextract of Q10. Q10 is volgens Brouwers echter een omstreden toevoeging, omdat het via orale inname niet de mitochondriën bereikt. Daarentegen is monacoline K-bevattende rode gist rijst in de Verenigde Staten alleen bij de apotheek verkrijgbaar, en mag er geen monacoline K inzitten wanneer het bij de drogist verkocht wordt.

Gerandomiseerde klinische studies hebben laten zien dat rode gist rijst inderdaad totaal-cholesterolverlagend, LDL-c-verlagend (gemiddeld 10-20%) en HDL-c-verhogend werkt. Het probleem in Nederland is echter dat rode gist rijst vrij verkrijgbaar is, dat er bij zo’n ‘natuurlijk product’ geen controle is op de samenstelling van het product, en dat de hoeveelheid monacoline K in een tablet of capsule sterk blijkt te variëren. Dit is de reden dat vrij verkrijgbare rode gist rijst in Amerika geen monacoline K mag bevatten. Door schommelingen in de samenstelling van een natuurproduct zijn geneesmiddelinteracties onvoorspelbaar en is er onvoldoende garantie voor kwaliteit.

Een voordeel van rode gist rijst ten aanzien van statines wordt gezien door patiënten; spierklachten komen als bijwerking minder vaak voor. Maar, zegt Brouwers, een deel is echter te verklaren door de simpelweg lagere dosering van statine in rode gist rijst dan met synthetische statines. Tevens kan er sprake zijn van het placebo-effect, of zijn er minder spierklachten als gevolg van de samenstelling van rode gist rijst, gezien het een mengsel van monacolines betreft. Daarom blijft de eerste keuze voor LDL-c en cholesterolverlaging volgens Brouwers toch echt de synthetische statine; het is voorspelbaar en stuurbaar. Maar, mocht de patiënt de statine echt niet willen vanwege bekende bijwerkingen, dan zou eventueel rode gist rijst geadviseerd kunnen worden.

Bekijk slides Bekijk 3' educatie

Deel deze pagina met collega's en vrienden: