Impressie | Gewichtsreductie: welke interventies zijn effectief?

Dr. Victor Gerdes besprak de bijdrage van diëten, lichaamsbeweging, gedragstherapie, geneesmiddelen en bariatrische chirurgie aan gewichtsreductie.

Patiënten met overgewicht worden vaak doorverwezen naar een diëtist. Restrictie van energie-inname is de belangrijkste maatregel. Het opleggen van een 500-600 kcal restrictie is effectief, dit is ongeveer een kwart van de normale dagelijkse inname. Mensen reageren verschillend op verschillende diëten. Het is dan ook veel belangrijker dat patiënten het dieet op lange termijn volhouden, dan de invulling van het dieet. Tussenevaluaties gedurende het dieet zijn noodzakelijk en als een bepaald dieet niet bevalt is het zinvol om over te stappen naar een ander dieet.

Lichaamsbeweging is goed voor het onderhouden van spierkracht, spiermassa, botten en de algehele gezondheid. Patiënten zijn soms teleurgesteld als ze veel zijn gaan bewegen, maar weinig afvallen. Aangezien inactiviteit en veel zitten ongezond is, blijft lichaamsbeweging belangrijk, zelfs als dit niet leidt tot gewichtsreductie. Correct advies m.b.t. lichamelijke activiteit is noodzakelijk, m.n. bij patiënten met bijwerkingen van medicatie, blessures en gewrichtsproblemen. Een fysiotherapeut kan erbij betrokken worden voor het geven van advies voor passende lichaamsbeweging.

Gedragstherapie bij obesitas is erop gebaseerd dat sommige aangeleerde patronen van gedrag veranderd kunnen worden. Er zijn verschillende methoden van gedragstherapie, zoals het aanpassen en monitoren van voedselinname en lichaamsbeweging, of het controleren van de omgeving en stimuli. De behandeling kan individueel of in groepsverband plaatsvinden. Bij het kiezen van een programma is de voorkeur van de patiënt van belang. Het gaat namelijk om een langdurige behandeling en moet dus ook lang vol te houden zijn. Tegenwoordig kan dit ook via een onlineprogramma (bijvoorbeeld op de telefoon) plaatsvinden.

Gerdes benoemde vervolgens een aantal geneesmiddelen die kunnen bijdragen aan gewichtsreductie. Orlistat remt vetopname uit de darm. Mensen die een dieet volgden vielen meer af als ze orlistat gebruikten in vergelijking met een placebo [1]. Liraglutide geeft ook gewichtsverlies, zowel in mensen met normoglycemie als mensen met prediabetes [2]. Gewichtsreductie na 1 jaar is vergelijkbaar tussen hoge intensiteit leefstijlinterventies en een medicamenteuze aanpak gecombineerd met lage-tot-gemiddelde intensiteit leefstijlcounseling [3].

Bariatrische chirurgie kan worden toegepast bij obese mensen met een BMI >35 kg/m² met comorbiditeiten of bij een BMI >40 kg/m². Na 1 jaar zijn patiënten gemiddeld ongeveer 30% van hun gewicht kwijt, na 12 jaar wegen mensen ongeveer een kwart minder dan voor de operatie [4]. Bij bariatrische chirurgie wordt wel een grote spreiding in effecten gezien op korte en lange termijn. Endoscopische en minimaal invasieve methoden van bariatrische chirurgie worden momenteel onderzocht [5].

Samenvattend is een gecombineerde aanpak van leefstijlinterventies met een focus op de lange termijn een effectieve methode voor het bereiken van gewichtsverlies. In sommige gevallen kan aanvullend medicatie of bariatrische chirurgie een optie zijn.

Referenties

Bekijk de video