Cardiovasculaire Geneeskunde.nl

Impressie | Combining a polygenic score with lifetime exposure to LDL-c and BP to predict lifetime CV risk

11 september 2020 - Prof. dr. Brian Ference

Atherosclerose wordt gekenmerkt door asymptomatische plaquevorming en een toename in atherosclerose gedurende levensjaren leidt geleidelijk tot een groter risico op ASCVD (cumulatieve blootstellinghypothese) [8]. Door risicofactoren (zoals LDL-c en SBP) vroegtijdig te verlagen, kan ASCVD vertraagd of op latere leeftijd voorkomen worden. Langdurige blootstelling aan zeer lage concentraties van LDL-c is geassocieerd met een drievoudig lager risico per elke lagere LDL-c unit vergeleken met een statinebehandeling op latere leeftijd [9]. Echter wordt, na toepassing van de huidige richtlijn, pas bij een verhoogd LDL-c van 5 mmol/L ingegrepen. Dit zou veel eerder moeten, aangezien het halveren van de LDL-c concentratie zeer grote risicoreducties oplevert (LDL-c range 6.5-2.6 mmol/L gehalveerd naar 3.2- 1.3 mmol/L resulteert in een RRR van 92% naar 56%) [10].

Net zoals LDL-c, heeft SBP een causaal en cumulatief effect op het risico van ASCVD [11,12]. SBP is een robuuste risicofactor, aangezien SBP in de meeste geïndustrialiseerde samenlevingen tussen 30-40 jarige leeftijd ongeveer lineair in de tijd begint te stijgen [11]. Deze risicofactoren hebben een onafhankelijk cumulatief effect op het levenslange risico op CVD: een levenslange blootstelling van 1 mmol/L lagere LDL-c concentratie in combinatie met 10 mmHg lagere SBP is geassocieerd met een 80% lager risico op CVD en 68% lager risico op CV sterfte [13].

Ook het berekenen van polygene scores (PGS) op jonge leeftijd kunnen mogelijk diegenen die een hoog levenslang risico op ASCVD hebben identificeren [14,15]. Risico op T2DM kan ook worden berekend met PGS in combinatie met BMI als risicofactor, waarbij BMI geen cumulatief effect maar een drempelwaarde laat zien voor insuline resistentie [16].

Het Cumulative Lifetime Exposure Model (CLEM) is een risico-algoritme dat rekening houdt met de combinatie van deze risicofactoren en hun effecten op ASCVD en waarmee een nauwkeurige analyse van levenslang ASCVD risico gedaan kan worden.

Kort samengevat kan, door gebruik te maken van de causale en cumulatieve effecten van LDL-c en SBP in een risico-algoritme, een nauwkeurigere inschatting gemaakt worden van zowel het risico in de tijd op ASCVD als het voordeel van het verlagen van LDL-c of SBP voor (on)bepaalde tijd. Het algoritme wordt gevoed door effectinschattingen van Mendeliaanse randomisatiestudies, waardoor geen genotype van een individu nodig is om een polygene risico-inschatting te maken. Dit resulteert in een analyse van individueel levenslang risico die gebruikt kan worden om persoonlijke gezondheidsdoelen op te stellen om het risico op ASCVD zo klein mogelijk te houden.

Een vraag uit het publiek was of het model ook rekening hield met het synergistische effect van roken op LDL-c. Prof. Ference antwoordde hierop, dat dat op dit moment nog niet het geval was en dat het model alleen maar gemiddelde LDL-c waarden bevatte, maar dat dit zeker in de toekomst geïmplementeerd gaat worden.

Referenties

Toon referenties

Deel deze pagina met collega's en vrienden: